| |
| |
| |
Pachthofschilderinge.
Baeklende in de zomerstrale,
Vry van hert- en zielekwale,
En, by 't vallen van den dag,
Rustend ende peizend lag,
Eerder als ik 't ha' vernomen
Waren daer de hoenders komen
Linken, lonken, schuw en schouw,
‘Neen, 't is goed,’ zoo sprak een hinne,
Of, is't ik die 't zoo verzinne,
| |
| |
't Gone dat die hinne dei
Was als of ze sprak en zei:
‘Neen, 't is goed, hy ligt en slapen:
Laet ons nu al 't graen oprapen,
Ende kezen met der spoed,
Binst dat hy zyn tukske doet.’
Zonder langer te beramen,
Daerop kwamen ze al te samen
't Gone my al wonder vaerde,
Want ik my in slaep gebaerde
Neen, 'k en sliep niet, en al had ik
Vast geslapen, zeker dat ik,
Om 't ontwekken even rad,
Geen gerucht te kort en had.
Hoe zy raesden! hoe zy tierden!
Hoe zy hoenders mesdag vierden!
Hoe zy stooven op en neêr,
Dichten dat, in Vlaemsche tale? ik?
Vader Maerlant dichtte 't kwalyk
Schoon of hy geen wael en was
En zeer wel ter tale was. -
Kiekskes, nauwlyks uit de schale,
Hadden ook al élk hun tale,
Wrochten ook al even goed
Met den bek en met den voet,
Want zy liepen weg al piepen
En zy kroopen weêr al kriepen:
| |
| |
‘Kriep!’ in moeders pluimen rok
Die van blydschap klokte: ‘klok!’
Ach! het moederlyk beminnen!
Zoetjes streelde ze 't naer binnen,
Zoo der een van heel den hoop
Kykend uit heur vlerke kroop. -
Ach! en 't mogte my geschieden
't Eigen schouwspel af te spieden
Dat Heer Jesus zelve zag,
Toen Hy miek zyn rouwbeklag
En op al myn zonden mede! -
'k Zat en peisde 't zoet gepeis
Eens, en nog, en nóg een reis,
Toen daer, op hun bloote voeten,
Juist lyk die te beêvaert moeten,
Plakkende op hun trage vaert,
Met hun teenen innewaerd,
Met hun steert, die altyd wikkelt,
Kwamen achtereen gewrikkeld
De anden. - Al in eenen schal,
Kwaekte en kweekte 't overal:
't Wierd geknotterd, 't wierd gekneuterd
't Wierd geslobberd, 't wierd geteuterd,
‘Dievige!’ op malkaêr geschreeuwd,
‘Foei,’ geblazen, ‘Hêe!’ gegeeuwd:
Waer het kinderfooije of waschte is,
En dus menig tonge onvast is,
Zou 't niet erger gaen. - 'T geschal
Hoorde schelf en schure en stal,
Hoorden greppe en gracht en goten,
Hoorden ganze- en duivekoten,
| |
| |
Hoorde 't lieve duiveslag
Waer toen menig duive lag
In heur blauwe zyden kleêren
Warrem 't houden en te keeren,
Wat zy - moeder van een ei! -
Hopend op het nesthooi lei:
Uit! daer komen ze al, gekletterd
Komen ze op hun vlerken, 't kettert
Heinde en verre, en 't hemelsblauw
Vliegt van vlugge vleren grauw;
Driemael weg, zoo vliegen ze, ende
Driemael weêr, zoo ruischt de bende
Rap voorby, tot waer ze kan
Vinden om te beeten; dan,
Hoort: hun zachte schachten piepen,
En, als of hun vlerken sliepen
Slieren ze al omleegewaerd,
En.... eer dat hun roode pootjes
Grond genaken, vliegen strootjes,
Kafjes, Stofjes, wolle en werk
Weg, van onder hunne vlerk,
En.... ze naken grond; - ze kronklen
Ronklende om end omme, donklen
Te over de ooren in den krop,
Springen opgewipt en knikken,
Al van de aerde 't graen optikken,
Zoeken hier en zoeken daer,
Tropplen in en rond malkaêr,
Broêrsch gezind en zonder veedten.
Dáérom zyt ge ‘eenvoudig’ g'heeten,
| |
| |
Van die duive en mensche en al
Schiep, dat was of wezen zal,
Duiven, gy, die onze booze
Leert en wyst oodmoedigheid;
Duiven, beeld van reine zeden,
Beeld van Gods Aenbidlykheden,
Beeld, dat neffens 't zuivere Lam
Dat de zonde van ons nam,
Moogt den Grooten Geest bedieden;
Godlyk beeld, van christne lieden
Hoog vereerd en wel verstaen,
.. Maer, prachtig aengedaen,
Komt daer,... wie?... wat zal ik zeggen,
Nú wat tale in 't werk gaen leggen
Om de zotheid regt te doen
Van dien zotten kallekoen?
Zie toch! zie dat blauw gezigte u
Noesch en tweersch bekyken! zwicht u,
Ziet hem met beleefdheid aen,
Of hy vaert u in de schenen;
Zie! daer is't al: hoort hem stenen
‘Kik!’ zyn roode halsdoek spraeit;
‘Kik!’ zyn steert gaet op, hy draeit,
‘Kik!’ hy laet zyn neuslap langen,
‘Kik!’ hy laet zyn vleren hangen,
‘Kik!’ zyn pluimen streuvlen op,
‘Kik!’ hy strykt zyn rooden kop
Tusschen zyne schouders beide,
‘Kik!’ hy kikt als of hy zeide:
| |
| |
‘Kik! hier ben ik, groote man,
‘Kik! wie is 't die aen my kan?
Geen van allen.’ Hoort hem schrepen
En in 't zand zyn kleêren slepen:
‘Kik!’ nu regts, ‘aenschouwt my toch!’
‘Kik!’ nu slinks, ‘aenschouwt my nog!’
Zegt hy, maer geen die 't hoorde,
Niemand dien de dwaesheid stoorde
Van den preuschen Indiaen,
Elk at voort en liet hem staen. -
Dat en mogt hem niet behagen,
Nochte en zou hy zulks verdragen:
‘Neen en kykt niet, dwaes gebroed,
Maer gy zult my hooren.’ Goed:
Daermeê steunt hy op zyn teenen
En begint zoo al met eenen
Keer te hutsen, ende beeft,
Schudt en schingelt, gaept, en geeft
Zulk een gorgelend gegabber,
Zulk een snabbelend gesnabber,
Dat het klaer een hondgebas
En wel tien keers erger was;
En, niet eens, en nog een keer en
Daermeê uit, maer langs om meer en
Langs om luider, lange, en zeer,
Heele kelen met 'ne keer.
D'hoenders lieten 't al gewerden,
Ik, 'k en kón het niet meer herden,
En, daer ik t'aenschouwen lag,
Schoot ik in 'nen schaterlach.
Weg.... zoo vloogen ze al die konden
- En ze konden ál, en vonden
| |
| |
Al den weg, - waer hier, waer daer,
Voor het nakend lyfsgevaer.
Daermeê was het spel gebroken....
En de zon half weggedoken
Half nog zigtbaer, dóór het hout,
Loech, en viel in 't lachend woud.
Toen, op 't leuren van heur stralen,
Kwam een waerheid in my dalen
Van geen mensche loochenbaer
En van God erkend voor waer;
Immers: dat ons doen en laten,
Ons beminnen en ons haten,
Weêr het goed zy, ofte kwaed,
Rondom ons geschreven staet
- En die zoekt hy zal het merken -
In de dieren en hun werken:
In het wyze of dwaze doen
Van duif, hinne, of kallekoen.
Zalig zyt gy, vroedgezinden,
Die Gods lessen uit kunt vinden
Waer Hy ze verborgen heeft!
Zalig! die, zoo lang gy leeft,
Kunt tot nut en bate bringen
De allerkleenste tryfelingen,
Doende, zelf, gy, wel bevroed,
Wat een dier onwetens doet
En onwillens, u ten goede;
Vlugtende met snellen spoede
Doet, maer niet te doen en koos
Dus onschuldig deed, wat kwaed en
Zonde u zou op 't herte laden.
| |
| |
Zalig! hy die luistert naer
Der naturen stemme klaer,
Der naturen stem, die Gods is.
Zalig hy die niet te trotsch is
Die van God geschreven staen,
't Zy met bloemen, 't zy met sterren,
't Zy hier by ons, 't zy daer verre en
't Zy ze spreken ofte niet:
In den glim van rooze of druive,
In de eenvoudheid van de duive,
In de driestheid van een hoen,
In wat, voor die luistren wil,
Spreekt, aen 't herte sprekend, stil:
't Wezen, 't werken, en 't gebod
Van den goeden grooten God.
|
|