Werken. Deel 4

Hendrik en Rosa; Cantaten; Kroonprins Herman

[p. 213]

V^e Tafereel

Op het balkon van 't paleis. Men ziet door de troonzaal heen, het balkon, daarop de Koningin met de Kroonprinses rechts, Bertha links, en achter haar al de eeredames van 't Hof Rijke kleeding. Het geheele tooneel zoo prachtig als men het maken kan. De vlag des rijks waait boven de Koningin.
Onder het balkon, het paleis uit, komt de Koning met den Kroonprins en van 't Laar te paerd het plein opgereden, gevolgd van zijn staf. Al de ruiters in groot uniform. Ze rijden het plein over, keeren om, groeten met den degen de dames op het balkon, komen terug en nemen plaats om de troepen voorbij te zien trekken.
Rechts en links van het groote balkon ziet men kleinere balkons, waarop hofbeambten, ministers, staatsgrooten.
Van den optocht hoeft men weinig te zien; doch hij moet wezenlijk schijnen, ernstig zijn en diepen indruk maken. Krijgsmuziek speelt immer door, 'tzij in den optocht, dichter of verder, 'tzij staande onder 't balkon.
Eensklaps, van 't balkon rechts, komen vóór op het tooneel, met driftig gebaar en glanzende oogen, de Staatsministers A, B en C.

 

a

 

Hoe schoon, vriend! Het is of thans

 

Het hart hier klopt des heelen lands.

 

b

 

Hier klopt het ook. Het ruim trilt,

 

Van wat het volk daar wilt en gilt.

[p. 214]

Van 't balkon links komt

 

de hofmaarschalk

Even geestdriftig.

 

Het is mij of zweefden de schimmen der vaderen

 

Boven de scharen die heengaan of naderen.

 

a

 

En dat vuur wou hi dooven de woordenkramer;

 

Het land overstroomen met twist uit de Kamer!

 

staatsminister c

Bijgekomen met een betrokken gezicht.

 

Het zal wat kosten wat wij zien,

 

En nog niet baten dan misschien.....

A en B gaan achteruit.

 

b

Met ernst.

 

Uw gansch bezit wordt nog van nacht

 

Immers naar Engeland overgebracht,

 

Uw geld, uw vrouw, en zelfs uw zonen?

 

c

 

Kan ik mij dan te voorzichtig toonen?

Zij staan verslagen.

 

de hofmaarschalk

 

't Zal kosten, ja; maar eens in 't land

 

Kost hij wat anders die plundert en brandt.

[p. 215]

 

c

 

Geen vijanden zijn wij om ons t' overrompelen.

 

a

 

Genoeg om ons eeuwig in rampen te dompelen.

 

b

 

Kent gij dan 't verleden niet?

 

c

 

Wat vroeger geschiedde, vandaag niet geschiedt.

 

Ons recht.....

 

de hofmaarschalk

 

Ons recht!

 

a

 

Alweer ons recht!

 

Ik luister niet langer naar 't gene hij zegt.

A en B gaan terug naar 't balkon rechts.

 

de woordenkramer

Komt tot de blijvenden.

 

Waerde Maarschalk, Graaf van Pelt

 

Diende wat vooruit gesteld:

 

Hij was toch de speelnoot van 's Konings zoon,

 

Tot gister gehecht aan Hermans persoon.

 

de hofmaarschalk

 

Uw neef?

[p. 216]

 

de woordenkramer

 

Jawel. Het doet hem pijn

 

Van 't Laar te zien wat hij moest zijn.

 

Maar 't weze zoo..... Een koningsgril.....

 

c

 

Kolonel is hij ook als de Maarschalk het wil.

 

de hofmaarschalk

Tot C, ironisch.

 

Maar.... dat zou kosten, kosten, man.

Tot den Woordenkramer, met ernst.

 

En wat zegde daar het land niet van?

 

Het heeft in de Kamer uw snijdend woord

 

Zoo dikwerf tegen het leger gehoord.....

 

de woordenkramer

Gekrenkt.

 

Ik denk, mijn neef mag ook wel stijgen;

 

En van mijn voorspraak zoudt gij zwijgen?.....

 

de hofmaarschalk

 

Hij stijge nu, ja, met den degen in de vuist!

 

Hoor hoe 't ginder druischt en bruischt.

De Koning, de Kroonprins, van 't Laar, de heele staf, rijden 't plein weer over, keeren om, en groeten de vrouwen op het balkon, tot afscheid met ernst en weemoed.

[p. 217]

 

De Koning rukt op, rukt op met zijn bloed;

 

Wellicht gaan ze de dood te gemoet.

De Koningin, die zeer bleek is, legt langs weerzijden eenen arm om den hals van Baldwina en Bertha, doch weent niet. D'andere dames groeten en snikken.

 

't Is d' ure van klagen en vragen nu niet:

 

Men brengt nu, men geeft nu, men offert nu, - ziet!

De Koningin nog immer met d'armen om Balwina's en Bertha's hals.
De staf rijdt heen. De heeren in 't paleis zijn diep ontroerd.