Reisontmoetingen van Joachim Polsbroekerwoud en zijne vrienden (onder pseudoniem Vlerk)

[p. 278]

Hoofdstuk XXXV.

Hetwelk het laatste is, behalve voor degenen, die al vroeger de lectuur dezer reisontmoetingen hebben afgebroken.

Het oogenblik, waarin men, na eene lange afwezigheid of eene reis van eenige uitgebreidheid, voor het eerst weder den vaderlandschen grond betreedt, of het land weêrziet, waar men geboren is, en dat alles, wat ons dierbaar is, in zich bevat, is voor de meeste menschen in de voorstelling zeer aangenaam; en velen, die voor het eerst reizen, stellen zich de zoetste gewaarwording voor, die door een plotselingen overgang zal worden opgewekt. Jammer is het, dat gewoonlijk de uitkomst al bijzonder weinig aan die voorstelling beantwoordt. Want wat die overgang betreft, men bemerkt er meestal, niets van; men is gewoonlijk in het vaderland, voordat men het weet, en men ziet in zulke oogenblikken, dat men de voorgestelde zoete gewaarwordingen niet eer kan smaken, voordat men zijn eigen woning binnentreedt. Welk genot is er, bij voorbeeld, voor den Hollander, om aan het Lobith aan te varen, of bij Westwezel den grenspaal voorbij te rijden? Zeker niet het gevoel van trotschheid, zulk een mooi land het zijne te mogen noemen; want schoon Holland niet als het Paradijs van Europa kan beschouwd worden, het ziet er binnen's lands over het algemeen heel wat beter uit, dan aan den grenscirkel. Of zou de vreugd te zoeken zijn in het ontmoeten van zijne landgenooten? Ach, wîe zijn het, die hij het eerst aantreft! Commiezen, welke als gieren op zijne bagaadje aanvallen, en zijne nette koffers met baldadig geweld van de diligence smijten, of die met aanmatigende onbeleefdheid aan boord van de stoomboot stappen; policiebeambten, welke hem bewijzen vragen, dat hij geen schurk is, en aan wie hij toonen moet, dat hij permissie heeft, om zijn eigen land binnen te komen; schippers en loodsen, handlangers en knechts, die, terwijl zij elkander een touw toewerpen, of een baal voortsjouwen, zichzelven en elkander, bij wijze van stopwoordjes en tusschenwerpsels, het eeuwige oordeel toewenschen; in welke kunstige manier van spreken, wij moeten het onbevooroordeeld bekennen, onze Hol-

[p. 279]

landsche sjouwers, schippers en werklieden, het gepeupel van alle andere landen ver achter zich laten. Al verder: gij gaat in een herberg, en betaalt uwe vertering, met een 5 franc of een thaler, of, zoo gij het nog hebt, een fatsoenlijk stuk Hollandsch geld; en voor hetgeen men u terug moet geven, regent het dertiendehalfjes, pietjes en blinde dubbeltjes in uwe hand. - Maar nu zijt gij dan eindelijk verheugd, dat gij toch weêr op vaderlandschen bodem wandelt; nu stelt gij u voor, hoe gij het verliet; maar gij denkt ook onwillekeurig aan al het opgewisselde goud, dat toen uwe beurs bevatte, en het is alsof gij nu voor het eerst opmerktet, dat uw plunje er armelijk uitziet, en dat uw nieuw jasje wat al te versleten is, om daarmeê in uwe eigene stad aan te komen. Maar gij ontmoet ook menschen, die gij half en half kent, die gij wel eens meer ontmoet; dat doet u plaisir; maar hen, die hunne gewone manier van leven gevolgd hebben, en wien niets bijzonders gebeurd is, treft deze ontmoeting volstrekt niet; of zoo zij misschien ook een tourtje gemaakt hebben, dan is het uwe grooter en interessanter, maar daar ligt hun niets aan gelegen; en zij beginnen u over Kleef en den Eltenberg te onderhouden, daar gij uwe mededeelingen omtrent den Mont blanc kunt opzouten. Voorts vraagt gij met brandend verlangen naar nieuws omtrent allerlei zaken; en daar is niets nieuws voorgevallen, en alles gaat zijn gewonen gang, alsof gij niet weg geweest waart. En waartoe al de teleurstellingen opgenoemd, die u treffen, als gij het genot smaakt den vaderlandschen grond te betreden? Daar is misschien geen enkel genoegen op aarde, dat zich met de voorstelling, die men er van maakt, kan meten.

Nijmegen was de plaats, waar onze vrienden het eerst den vaderlandschen bodem weêr betraden. Weinige uren te voren hadden zij elkander met veel deftigheid geluk gewenscht, toen zij eene Hollandsche vlag en Hollandsche uniformen aan den wal ontdekten. Daar was zelfs eene propositie gedaan, om een fijne flesch te drinken; maar niemand durfde er sterk op aandringen, omdat aller finantiële toestand veel te wenschen overliet, en sommigen zelfs niet begrepen, hoe zij.Rotterdam konden halen. Het afscheid van van aartheim, die terstond naar Utrecht vertrok, liep dan ook zonder libaties, maar met hartelijke wenschen en vriendschappelijke handdrukken af, en de hoop om elkander spoedig weêr te zien, verbande tevens alle droefgeestigheid en aandoening van deze plegtigheid.

En nu ondernamen de vijf getrouwe vrienden den volgenden morgen vroeg den terugtogt naar Rotterdam, waar de reis volbragt zou zijn. Dezelfde stoomboot, die hen vóór twee maanden had overgebragt, lag weêr gereed, en occupeerde zich met den overbodigen stoom

[p. 280]

snuivend uit te blazen; de kaai was weêr met dezelfde soort van toekijkers gevuld, als altijd, en onder hen bevond zich een aanzienlijk aantal bedelaars, die niets vuriger verlangden, dan de waarheid te ondervinden van het spreekwoord: de morgenstond heeft goud in den mond. De hofmeester nam al de passagiers met scherpe blikken waar, of er ook onder waren, die hun leeftogt met zich voerden, of die al jn hun logement gedejeuneerd hadden; de kapitein liep met zekere gewigtigheid over het dek heen en weder, zonder zich eenigzins met de passagiers of goederen in te laten, die hij als bijkomende zaken beschouwde, doch die met het doel zijner reize in geen het minste verband stonden; de stokers woelden in den voorraad steenkolen, waarover zij te disponeren hadden, en braadden hunne zwarte aangezigten voor den gloeijenden oven; de commissionnairs en kruijers verwisselden met groot genoegen den zwaren last, dien zij torschten, voor eenig klein zilvergeld; en de reizigers, zelfs die nog een kwartier te vroeg kwamen, verhaastten hunnen tred, zoodra zij de boot in het gezigt kregen, als hoorden zij in den sissenden stoom eene waarschuwing: ‘Pas op, dat ge niet te laat komt.’

Het was een zeer koele morgen, en de meeste passagiers vonden het dus geraden zich benedenwaarts te retireren. Ook pols trok, toen hij gezien had, dat de stoomboot gelukkig omgekeerd en goed en train was, naar de kajuit. Maar welk eene verrassing wachtte hem hier? Hij kon naauwelijks zijne oogen gelooven, toen hij zijn waarden neef en nicht van schalen en hunne kolossale, blozende en gezonde dochter truitje ontdekte. ‘Wel heden, neef!’ - ‘Mijn lieve tijd, nicht!’ waren de eenige woorden, die een paar omslagtige omhelzingen en luidruchtige kussen voorafgingen. Maar toen volgde een stroom van uitboezemingen over de vreugde dezer ongehoopte ontmoeting, en eene reeks van opmerkingen over het zonderlinge en buitengewone, dat dit juist zoo trof, en het voorregt, dat menschen in zulk soort van rencontres boven bergen en dalen vooruit hebben; en toen nicht aan het verhalen, hoe het kwam, dat zij juist heden in de stoomboot zat, en niet gisteren, zoo als haar eerste plan geweest was; en hoe zij niet weg had kunnen komen van hare eigene zuster, die te Nijmegen woonde; en hoe zij de bruiloft had wezen bijwonen van eene nicht, waarvan zij moei, of, op zijn Fransch, tante was; en hoe die nicht een kostelijk huwelijk gedaan had met, een knap mensch, die een post had bij een dijkcollegie, zij geloofde zooveel als bode; en hoe haar eigen man, die wel van een grapje hield, zich op die bruiloft had verkleed als een Jood, en op het dessert met een kruiwagen met itmandelen om de tafel gereden had; en hoe zij zelve hem haast niet herkend had, zoo natuurlijk riep hij: ‘mitngelen, beste mangelen!’

[p. 281]

en nog meer dergelijke vermakelijke grappen, waarvan haar man de aanlegger geweest was, maar alles in eer en deugd.

Pols luisterde met goedhartige aandacht naar al deze belangrijke mededeelingen, en daarna met belangstelling naar een nader relaas omtrent de laatste ziekte en de begrafenis van mijntje; hij vernam ook met veel genoegen, dat alles aan zijn huis toch goed en ordelijk was toegegaan, maar dat pietje wat zou staan te kijken, als hij daar op eens voor haar stond, hoewel zij hem al sedert veertien dagen alle uur te wachten was; en toen verzocht nicht hem, om ook eens wat van zijn Teizen te vertellen, en waar hij al zoo geweest was, en of hij nu waarlijk zulke bijzonderheden gezien had, als de reizigers altijd wel willen zeggen. Pols voldeed met genoegen aan haar verlangen, en sprak een poosje over hooge bergen en watervallen, waarvan nicht de handen in elkaâr sloeg, en waaronder neef in een gerusten slaap raakte. Maar toen sprong hij in eens met zijne gedachten tot Coblentz terug, en dit gaf hem aanleiding om te zeggen:

‘Maar nu zult ge nooit raden, wie ik onderweg ontmoet heb; het is nog iemand van de familie.’

‘Toch neef jobis niet? maar die is al dien tijd niet uit Rotterdam geweest; of zijn broêrs weduwe? maar neen, die is al jaren dood. Neen, ik kan het niet raden.’

‘Ik zal het dan maar zeggen: 't was nicht mientje van schalen van IJsselstein.’

‘Wel, nu nog mooijer! Dat slechte schepsel, die niets had dan haar mooije gezigtje, maar die er zoo trotsch op was, als wat ben je me! Nu, ze zal ook wel in een mooije conditie wezen.’

‘Neen, waarlijk, dat is alles heel goed te regt gekomen; ze is toen met dien Duitschen heer in het geheim getrouwd.’

‘Een mooije heer, een grasmof, die half naakt in 't land gekomen is, om ons goede geld te winnen. En dat ze getrouwd zijn maakt mij niemand wijs; dan had ze in IJsselstein moeten blijven, en dan hadden de geboden moeten gaan, net als over mij en je neef, en over ieder eerlijk en fatsoendelijk mensch. Neen, het is ook altijd een ligt meisje geweest.’

‘Ge oordeelt misschien wat te streng, nicht! Het was toen wel onvoorzigtig van haar gehandeld, maar zij zijn waarlijk getrouwd; en het is toen ook heel goed met hen gegaan; Mijnheer blumengakten is tegenwoordig een groot koopman in Coblentz, en zit in goeden doen.’

‘Dat zal dan ook wel niet alles in den haak wezen; niet dat ik iemand wil veroordeelen, maar het geld van weduwen en weezen is misschien ook niet te goed voor iemand, die zoo ligt over eene heilige zaak denkt, als toch het huwelijk is.’

[p. 282]

Pols vond het geraden dit onderwerp maar niet langer te behandelen, hoewel hij plan had het als inleiding te doen dienen voor eene belangrijke confidentie, althans om zoo iets van zijne plannen in het verschiet te laten zien. Nicht van schalen bromde nog eenige liefderijke aanmerkingen, en sloot daarop hare oogen, om de schade van 'een slapeloozen nacht nog wat in te halen.

Onze vriend entameerde dus een discours met truitje, en na eenige woorden over onverschillige zaken gewisseld te hebben, dacht het hem niet kwaad, aan deze, die toch zeker zoo streng niet denken zou, iets van zijn voornemen omtrent Jufvrouw blumengarten meê te deelen. Hij schoof dus zijn tabouretje wat nader aan haar toe, en begon op half fluisterenden toon tot haar te zeggen:

‘Ik zal het nu wel eenig hebben in mijn ruime huis in den Oppert.’

‘Ja maar, neef! u hebt zooveel vrienden; die zullen u nog wel eens opzoeken.’

‘Ja maar, nicht truitje! vrienden zijn ook maar vrienden; ik heb mijne gedachten al eens over een meisje laten gaan.’

Truitje zei niets, maar keek blozend voor zich.

‘Wel, nicht! wat zou je daarvan denken; daar is niets, dat het mij belet, en ik heb een nichtje, dat er heel mooi uitziet, en dat ook heel lief is.’

Truitje werd nu eens voor de variatie bleek, doch zette toen weêr haar blozen voort.

‘Maar zeg dan toch eens, lieve nicht! wat zou je mij hierin raden?’

Met een nieuwen gloed op de wangen, stotterde truitje: ‘Neef joachim! ik kan er niets van zeggen, zonder vader of moeder.’

‘Maar dat is toch vreemd,’ zei pols: ‘je kunt toch je eigen meening wel zeggen zonder vader of moeder?’

‘Neen, neef! dat mag ik niet doen; je moet het mij niet kwalijk nemen. Ik ben het met moeder geheel eens, wat een meisje behoort te doen, en ge hoordet straks zelf, hoe ze zich uitliet omtrent nicht mientje, die nu in Duitschland woont.’

Juist lag de stoomboot aan voor Tiel, en de botsing tegen den wal maakte neef en nicht van schalen wakker.

‘Wel, nu zal ik je krijgen!’ riep neef, toen hij pols en zijne dochter in een zoo vertrouwelijk discours zag. ‘Vrouw! je mag wel oppassen, of ik moet het kleed van den mangelenjood al gaauw weer aantrekken.’

‘Houd je mond, lobbes!’ zeî nicht. ‘Wat praat je altijd malle praat! Maar, trui-lief! wat hebt ge een kleur!’

‘'t Is hier vast wat benaauwd, moeder! ik wil eens naar boven gaan.’

[p. 283]

Op den trap vroeg de moeder fluisterende aan de dochter: ‘Wat was dat toch, kindje?’ En het kindje van bijna zes voet antwoordde: ‘Ik weet het niet, moetje! ik geloof, dat neef joachim u en vader wel eens spreken wou.’

Gedurende dit gesprek had boven eene ontmoeting plaats, niet minder aangenaam, dan die tusschen pols en de van schalens. Te Tiel zag torteltak zijn eenigen broeder aan boord komen. Juichend drukten zij elkander de hand, en de glans van vreugde, die zich op beider gelaat vertoonde, duidde aan, dat zij niet alleen door den band des bloeds, maar ook door wederkeerige toegenegenheid en vriendschap aan elkander verbonden waren. Daar is gewoonlijk veel, dat zich tegen zulk eene naauwe vriendschap tusschen broeders aankant, misschien het meest, dat men elkander van der jeugd af al te naauwkeurig kent, eene proef, waartegen de meeste menschen niet bestand zijn. Maar wanneer, in weerwil van al die tegenkantingen, zulk eene vriendschappelijke betrekking bij broeders plaats vindt, dan kan er moeijelijk eene vriendschap zijn, naauwer en inniger dan de zoodanige, moeijelijk eene vertrouwelijkheid, die grooter is en meer insluit, en die door de natuurlijke betrekking meer gewaarborgd is tegen botsingen, waartoe verscheidenheid van betrekkingen bij andere vrienden somtijds aanleiding zou kunnen geven.

Frederik van torteltak was twee jaren ouder dan zijn broeder, en in houding en gelaatstrekken zeer op dezen gelijkend. Alleen had hij iets meer deftig's en bedaards, en miste hij de misschien te groote ijdelheid van Eduard. Sedert een jaar had hij de Leidsche akademie verlaten, zonder evenwel terstond eene plaats in de maatschappij in te nemen. Hij behoorde tot die menschen, welke de voorregten van het akademieleven verloren hebben, en wien men die van het maatschappelijke nog niet toestaat. Hij was proponent, een dier benijdbaren, wier namen vier- of zesmaal's jaars in lange lijsten achter de Boekzaal worden aangeplakt, even als die van dienstboden op een verhuurkantoor, en die Van wijnen op eene prijscourant; een dier gelukkigen, welke nooit hunne betrekking kunnen noemen, zonder een medelijdenden glimlach of schouderophalen te ontmoeten; over wie iedereen, als over publiek goed, meent te kunnen en mogen oordeelen en beschikken, en die dat voorregt boven doctoren en advokaten zonder praktijk en kooplieden zonder zaken hebben, dat zij bij uitnemendheid als ‘arme stakkers’ en ‘ongelukkigen, die niets om handen hebben,’ worden beschouwd. Vertoont zich een proponent in een gezelschap, iemand, die hem voor het eerst ontmoet, en die het zeer indiscreet zou rekenen, een jong doctor te vragen, of hij al patienten heeft, vraagt hem terstond: ‘Hebt u al eenig uitzigt op eene

[p. 284]

plaats?’ Hij maakt nooit eene visite bij eene tante, of eene mevrouw, die de Boekzaal bijhoudt, of hij hoort ten minste drie keeren in het halfuur van zijn bezoek: ‘Daar zijn ontzettend veel proponenten!’ Heeft een jong meisje de onvoorzigtigheid zich met' hem te engageren, hare vriendinnetjes maken toespelingen op minnarijen, daar nog geen eind aan te zien is, of verheugen zich, dat zij haar nog zoo heel gaauw niet zullen verliezen. Dit gaat zelfs verder: de persoon, aan den proponent verbonden, wordt zelve een voorwerp van deernis, even als de ongelukkige, aan wien zij zich opoffert. Is de proponent treurig of ernstig: ‘hij zal zich nog doodkniezen,’ of ‘wie wil met zoo'n stijven Klaas te doen hebben?’ Is hij vrolijk en opgeruimd: ‘hij trekt het zich niet veel aan; 't kan hem niet schelen; hij is nog ongeschikt voor zijne betrekking.’ - Maar waartoe al de voorregten, aan dezen stand verbonden, opgesomd! Waarom gesproken van de philantropische vertogen en voorstellen, om hun lot te verbeteren, en die misschien nog wel zullen leiden, om er kerkekneohts en doodgravers van te maken! Met erkentenis voor den goeden wil van allen, die zich zooveel aan hen laten gelegen leggen, zouden de meeste proponenten wel onder hunne namen willen schrijven: ‘Verzoeke van brieven en betuigingen van beklag verschoond te blijven.’

Torteltak had in een van de Geldersche waarden zijne gaven doen hooren; hij liet zich evenwel volstrekt niet uit over zijne vérwachtingen, en daar pols nog al veel met zijne familie bezig was, viel ook niemand hem daarmeê lastig: De broeders hadden veel te praten en veel meê te deelen: ‘en je hebt mijn brief te Straatsburg ontvangen?’ vroeg Frederik. - ‘Ik heb geen brief gezien na Constants van u, noch van iemand.’ - ‘Dan weet ge ook het nieuwtje nog niet: ik ben geëngageerd, en je kent het meisje ook; maar nu zeg ik je niet met wie, voor gij haar ziet.’ - ‘Toch niet met elize l?’ - ‘Met elize, noch met sophie; maar nu zeg ik niets meer.’ - Torteltak raadde nog twintig namen; maar hij was altijd mis; dus besloot hij de zaak af te wachten. Hij deelde intusschen aan zijn broeder meê, dat ook hij misschien geëngageerd was, doch dat hij nog onderweg moest informeren, of het werkelijk zoo was, maar dat hij niet wist, of hij het verlangde ja, dan neen. - Voorts liepen de gesprekken over vele familiezaken; veervlug informeerde met veel belangstelling naar hunne zuster, maar vernam niets bijzonzonders, dan dat zij springlevend, gezond en nog even dartel als vroeger was.

Pols vond in den loop des morgens, tóen hij met zijne oude nicht alleen in de kajuit was, nog gelegenheid een woordje ten voordeele van Mevrouw blümengarten te spreken, en daar deze door som-

[p. 285]

mige voorstellingen, die zij sedert het discours op den trap had beginnen te scheppen, in eene meer vergevensgezinde bui was geraakt, verklaarde zij nu het huwelijk als wettig te beschouwen, en best te willen gelooven, ‘dat dat eigenste losse en wilde mientje toch nog wel eene goede en brave huismoeder kon geworden zijn.’ Onze vriend was zoo voldaan over deze omkeering, dat hij besloot terstond zijne confidentie te doen volgen, en hij maakte haar alzoo in diep geheim bekend, dat hij plegtig om de hand en het hart van caroline blumengarten had verzocht, en hoop had binnen kort zijnen wensen vervuld te zien.

Nicht van schalen werd, even als vroeger hare dochter, beurtelings rood en bleek. ‘Je doet me schrikken, neef joachim! en weet je wel, dat je dan een Duitsche deern in je Rotterdamsche huis krijgt?’

‘Ja,’ zeî pols; ‘maar zij zal zich best bij ons kunnen schikken, en ge zult zien, zij zal u uitmuntend bevallen.’

‘En was het dat, dat je me zeggen woudt?’ zeî nicht, hem sterk aanziende. ‘Truitje... ik dacht, datje me iets hadt meê te deelen.’

En zonder zijn antwoord af te wachten - want juist kwam truitje beneden - nam de moeder hare dochter onder den arm en ging naar boven. Op den trap fluisterde zij haar in: ‘Het reizen heeft neef joachim, geloof ik, heelemaal mal gemaakt.’

‘Dat geloof ik ook,’ zeî truitje, toen de moeder haar de aanleiding tot deze gissing meêdeelde.

Ten een ure lag de stoomboot voor de Boompjes te Rotterdam stil. Pols nam al de bagaadje en drie zijner vrienden terstond meê naar huis; maar torteltak werd door zijn broeder meêgetroond, die hem hier tot getuige van zijn geluk wilde maken. Niet ver van de aanlegplaats schelden zij aan een groot huis aan, en de proponent sleepte zijn broeder onaangediend naar boven. De deur eener zijkamer werd geopend. ‘Hier is zij!’ riep frederik verheugd uit. ‘Eduard! zie hier mijn meisje!’ En torteltak stamelde zijne broederlijke gelukwenschen uit voor ambrosine korenaar.

‘Wel heden, Mijnheer torteltak! dat vind ik nu eens heel aardig, dat gij ons terstond komt bezoeken; en wat zegt gij nu van die jongeluidjes? Ja, het kan wonderlijk in de wereld loopen. Wij ontmoetten uwen broeder te Kleef, juist acht dagen nadat gij ons verlaten hadt, en wij konden het terstond zoo best met hem vinden. En nu wordt ambrosine nog eene domineesvrouw! Nu, het is wel mijne eigen dochter, maar ik durf gerust zeggen, dat er weinige zulke lieve en geschikte meisjes ook daarvoor gevonden worden.’

Torteltak was in de eerste oogenblikken door deze ontmoeting een weinig uit het veld geslagen, en hij stond eenige oogenblikken

[p. 286]

in beraad, om nu als een wanhopig minnaar te gaan kwijnen, en met liedjes in het genre van: ‘Fare thee well! - Non, je ne t'aime plus. - So willst du treulos von rnir scheiden!’ en dergelijke te gaan occuperen; maar toen hij zijn hart eens goed onderzocht had, bleek het hem, dat hij, zonder zich ongelukkig te maken, ambrosine heel goed aan zijn broeder kon afstaan. Hij ontwaarde geen pijnlijker aandoening, dan die hij altijd gevoelde, als hij zag, dajt een mooi en lief meisje zich aan een ander naauwer verbond dan aan hem. Toen dus de oude Heer korenaar bovenkwam, viel hij dadelijk in den goeden toon, en sprak met gemelden grijsaard zeven kwartier over den Engelschen en Hollandschen koophandel, dronk aan tafel een vrolijken toast, en maakte bij zijn afscheid van zijn broederlijk regt op ambrosine met vreugde gebruik.

En 's avonds was er feest in den Oppert, het feest der behouden terugkomst, en het afscheidsmaal van vijf getrouwe reisgenooten. Pols presideerde het souper, in den stoel van zijn vader, met zijn gemakkelijken huisjas en zijne gevoerde pantoffels versierd. De goedhartige vergenoegdheid, die op 's mans gelaat te lezen was, deelde zich aan al de vrienden mede. ‘Daar is toch maar één Holland!’ riep hij uit, toen hij het laatste van vele glazen krachtige Portwijn uitdronk, en toen hij zijne eigen leden op zijn eigen bed uitstrekte, murmelde hij half sluimerend: ‘Oost west, 't huis best!’

Hier eindigt het relaas der Reisontmoetingen van joachim polsbroekerwoud en zijne vrienden. Wij weten het, dat wij onze Lezers weinig belangrijks en buitengewoons hebben meegedeeld; maar' het is moeijelijk, indien men de waarheid getronw wil blijven, zoo; iets uit hedendaagsche reizen te putten. Die, in weerwil van dat al, deze ontmoetingen tot den einde toe gevolgd heeft, wordt bij deze bedankt voor zijn geduld, en ontvangt tot toegift, hetgeen wij, omtrent het wedervaren onzer personen, sedert kunne tehuiskomst vernomen hebben.

Pols is na zijne terugkomst nog bijna een maand in onzekerheid geweest, hoe het met zijn engagement zou afloopen. De Heer blumengarten, die zich als vader verpligt rekende omtrent den minnaar zijner dochter behoorlijke informatiën in te winnen, wendde zich, met medewerking zijner Overheid, tot de Regering van Rotterdam, om inlichtingen aangaande dien persoon te verzoeken. Deze renvoyeerde het stuk aan de Policie, en het antwoord,.dat teruggezonden

[p. 287]

werd, luidde, dat gemelde polsbroekerwoud geenszins voor een verdacht persoon gehouden kon worden. Hiermede was de schoonpapa tevreden; en op aandringen van zijne vrouw, die zoo gaarne haar vaderland eens wilde weêrzien, ondernam hij met zijne familie de reis naar Rotterdam. Op eenen morgen, in het laatst van September, werd er bij pols een brief gebragt, dien hij begeerig opende, maar dien hij, van wege het Duitsche schrift, niet lezen kon. Hij spoedde zich dus naar een beëedigd translateur, die hem met den volgenden inhoud bekend maakte: ‘De Heer polsbroekerwoud wordt verzocht dezen middag ten 2 ure in het Zwijnshoofd te komen dineren bij zijne familie uit Coblentz.’ Onze vriend was zichzelven naauwelijks meester, en zijne vreugde kende geen palen, toen de oude Heer hem als Herr Sohn en de broeder als Herr Bruder begroette, en Caroline hem blozend de hand toereikte. In Mei 1838 is dan ook het huwelijk te Coblentz voltrokken; de van schalens zijn geheel met de blumengartens verzoend, vooral nadat deze hun een oxhoofd goeden Rijnwijn hebben toegezonden. Mevrouw polsbroekerwoud schikt zich goed naar de Rotterdamsche levenswijze. Om harentwil is pols lid geworden van den Doelen, waar zij geen enkel zomerconcert verzuimen, en waar de jonge vrouw zich doet opmerken door haar blanke teint en het overmatig gebruik van boterhammen met gerookten zalm. Sedert eenigen tijd fluisteren de buren in den Oppert van iets, dat op til zou wezen; althans, dat er eenige stukken mandenwerk en oogjesgoed, benevens kousjes en slaapmutsjes van het kleinste soort, aan het huis van polsbroekerwoud zijn bezorgd.

Torteltak is gepromoveerd en wacht op een post. Hij is nog altijd een enfant cheri des dames, en kleedt zich voortdurend heel netjes. Hij schijnt zich evenwel nog niet te kunnen decideren, wie der vele lieve meisjes, die hij kent, door hem gelukkig zal worden gemaakt. Zijn broeder is nu geplaatst, en ambrosine vindt het buitenleven heel aangenaam, hoewel mama korenaar zich niet kan begrijpen, dat het lieve meisje zich daar niet doodkniest.

Veervlug maakt tegenwoordig minneliederen, met wonderlijke aardige jeu de mots omtrent tortels op een tak. Hij is vlug als een veertje, sedert de dartele zuster van zijnen vriend deze minneliedeliederen in genade aanneemt. Tusschen beiden pleit hij ook pro Deo en is een gezocht advokaat door degenen, die bij voorkeur gratis consuleren.

Holstaff had vroeger plan gemaakt nog eens een reisje naar Frankfort te maken, om clementine schmallheim te zien; maar sedert hij vernomen heeft, dat dit lieve meisje hevig door de kin-

[p. 288]

derziekte geschonden is, maakt hij zich ongerust, dat dit gezigt hem te veel treffen zou, en stelt dus deze reis van dag tot dag uit.

De morder is gepromoveerd, na het verdedigen van een Specimen, handelende over verschillende misbruiken en ongepermitteerde wettelijke bepalingen. Hij staat op het trouwen met een weeuwtje, hoewel hij zich lang op dien stap bedacht heeft, omdat hij het beroerd onaangenaam vond, dat juist, als hij eens zin kreeg in een meisje, een ander al eens met haar getrouwd was geweest.

De vrienden, en vooral torteltak, ontvangen goede befigten van van aartheim. De oude Heer torteltak, een kundig procureur, die reeds vroeger eens de partij van Mevrouw van aartheim tegen lurgrave had opgevat, heeft hem den gemakkelijksten weg aangewezen, om al de zaken van Miss cleford en haren voogd te ontwarren. De gelukkige man woont met zijne jonge vrouw en zijne Moeder op een buiten in Kent, waar hij rustig leeft en beminde, is, door allen die met hem in aanraking komen.

En hiermede eindigt dit Hoofdstuk, en dit Boek.