|
| |
| |
| |
VIII
De jonge Nervier, met yzeren boeijen om de polsen, stond voor de vyanden van zyn land.
Niet de rykdom van het zyden doek, dat boven het hoofd van Siegfried gespreid was; niet de pracht van al dit goud, welk hem omringde, boeide zyne aendacht: - meer dan het yzer werden er weinige goederen door de oude Belgen geschat en meer dan de eer niets! - Toch hy was van verbazing terug gedeinsd. Het scheen hem onuitlegbaer Hilda op het feest der vreemdelingen te ontmoeten.
| |
| |
‘Slaef - zegde Cesar - die vrouw vraegt my uwe vryheid!
Siegfried haelde de schouders op, als of hy betoonen wilde door zulke onwaerheid niet te kunnen bedrogen worden.
‘Gy twyfelt - ging de Romein voort - vraeg haer zelf of zy niet hier gekomen is, om my uwe vryheid af te koopen!
De gevangen bezag een oogenblik de jonge maegd streng en ondervragend. Dan, alsof hy weldra zich zelven verweet het vermoeden eenigen toegang in zynen geest te verleenen, schudde hy het hoofd, en antwoordde met krachtig vaderlandsch gevoel:
‘De lafheid is alleen het erfdeel van hen die eerlooze strikken spannen om zich van tegenstrevers meester te maken, wier zweerden zy vreezen!... Waer de mannen niet laf zyn, worden de vrouwen niet eerloos!
‘Slaef! - riep Cesar - de gramschap van Roomen weegt reeds zwaer genoeg op uw hoofd! Doe de mate der wraek door geene vermetele tael overvloeijen! - Gy, schoone priesteres, gelieft het u den onbeschoften te zeggen, hoe gy meer belang in hem stelt dan hy het verdient?
‘Siegfried! - en de stem van Hilda nam hare indringendste toonen - Siegfried, ja, ik ben gekomen om myne vryheid voor de uwe aen te bieden. Uwe plaets is waer er gestreden wordt. Morgen, wanneer de be- | |
| |
storming onzer stad plaets heeft, kan het wapen van Boduognat's zoon diensten bewyzen, die buiten de magt eener vrouw zouden blyven!
‘Hoort gy - spotte een der Romeinen - hoe zy gekomen, vrywillig tot ons gekomen is?
De jonge Belg had de yzeren boeijen, die om zyne handen geklonken waren, op de borst gebragt. Zyne oogen waren vlammend over Hilda gevlogen, en de smartelykste aller rimpels had zyn voorhoofd betrokken. Het was dan waer dat eene belgische vrouw vrywillig haer in de handen der vyanden had overgeleverd. De blos der schaemte kwam op de wangen van den jongeling... Maer, onder den blik der vreemdelingen, verhief, hy weldra het lichaem. Nu stond hy daer, schynbaer onverschillig, alsof de woorden van Hilda door hem niet gehoord waren, alsof de ongelukkige voor hem niet meer bestond.
Cesar zag dat de vorstelyke Nervier hem niet ontsnappen zou. Hy wilde het voordeel der grootmoedigheid behouden en valschelyk vroeg hy:
‘Waerom voegt gy de bede niet by die uwer beschermster?
De Belg, zonder het hoofd naer Hilda te keeren, prangde het yzer der ketenen nog vaster aen de borst. Zyne tanden waren op elkander geklemd. Hy bleef sprakeloos.
Die houding van den jongen krygsman bragt de koude
| |
| |
des doods in de ledematen der aduatieksche maegd. Zy gevoelde wel dat hy den stap, dien zy gewaegd had, afkeurde; maer zy kon haer door dat stilzwygen van den beminden niet laten veroordeelen, zonder eene laetste pooging te wagen, tot het afkeeren eener foltering, die ondragelyk was.
Hare stem brak de stilte.
‘Siegfried! - had zy gesmeekt - waerom wendt uw oog zich af van de zuster, die om u te verlossen zou willen sterven?
Het moest den Nervier ontroeren de priesterin, welke hy zoo krachtig gekend had, door het lyden verzwakt te vinden, tot het punt dat zy smeeken kon; nogtans hy deed eenen stap, die hem van haer verwyderde en hem digter by de Romeinen bragt.
‘Gy bedriegt u! - zegde hy tot de lachende feestgenooten en hy verhief zyne ketenen met hoogmoed - Die boeijen getuigen niet van myne, maer van uwe schande! Gy hebt u bedrogen wanneer gy denken kondet, dat een man van mynen volke ooit de vryheid koopen zou ten koste der eer van eene vrouw!... Zy, door wie zulke voorwaerden werden voorgesteld, heeft geenen belgischen bloede in de aderen! Ik ken haer niet!
De stem des jongelings had wel moeite door zynen gorgel te dringen; maer het verheven hoofd bleef even verachtend van Hilda afgetrokken.
| |
| |
‘Zy stelt nogtans veel, te veel belang in u!
‘Het is uit liefde tot haer, dat Cesar u de eer geeft hier te mogen verschynen!
‘Wie dom genoeg is jegens zulke schoone vrouw ondankbaer te zyn, verdient niet haer te kennen!
‘Een Romein zal beter weten te beminnen!
Van alle kanten der tafel waren die uitroepen den Belg door de bedronkene feestgenooten toegestuerd. Hy verstond de vreemde tael niet, of hy geweerdigde zich niet te antwoorden.
Hilda was als verplet geworden. Hare armen vielen loodzwaer nevens het lichaem, en het was haer een oogenblik als of de dood haer hart beprangde.
Het te gemoet zien van de schrikkelykste pynigingen hadde de jonge vrouw niet doen sidderen; maer na hare opoffering, het verbolgene hoofd des beminden met afkeer te zien omgewend blyven, te sterven beladen met de verachting van Siegfried - dat was te veel! Zy ging eenige stappen nader tot den jongen man; zy strekte de handen zamengevouwen tot hem uit:
‘In den naem der Goden - bad de maegd - in den naem des vaderlands gelief my aen te hooren!... De belangen onzes volks alleen konden my aendryven hier te komen!
Eene smartelyke rilling liep over de wezenstrekken van den Nervier. Het was niet aen Hilda dat hy antwoordde, hy zegde tot de Romeinen:
| |
| |
‘Eene belgische vrouw zou nooit gedacht hebben door het verlies harer eer den lande te kunnen nuttig zyn!... Zy, die de vreemdelingen in hunne feesten opzoekt, is vreemd aen myn volk!... Ik ken haer niet!
De lippen der priesterin sidderden by dien doodenden hoon, zoo veel van gekwetste weerdigheid als van smart. Hare oogen hernamen eenige stonden den doffen glans van wanhopige magt; haer schoon hoofd wierp zich achterover met akeligen hoogmoed; hare handen zochten het geheiligde offermes, dat zy onder de kleederen aen den boezem verborgen had. De maegd ging Siegfried bewyzen, hoe men zich altoos aen de schande onttrekken kan!... Maer de dood was den Belgen zoo weinig schrikkelyk, dat Hilda aen den boord des afgronds terug bleef, onder de vrees dat haer bloed het vermoeden van Siegfried misschien niet vernietigen zou... De verachting van den geliefden moest ten allen pryze, worden afgekocht of, dacht de jonge vrouw, zou er zelfs voor hare asch geene ruste zyn kunnen!
De laetste glim van betrouwen deed haer nogmaels Siegfried naderen. Der priesterinnen hoofd boog voor hem en zy fluisterde:
‘Ik heb uwe bruid zien weenen, toen gy van op den stormtoren de dreigende pylen waert ten doel gesteld! Siegfried, indien gy had kunnen zien hoe de
| |
| |
verlatene weeze u bemint!... wat zy geleden heeft!... gy zoudt medelyden met Elve hebben gehad, zoo als ik!... Gy zoudt begrypen hoe men zich kan opofferen - en hoe het hart in die opoffering kan rein blyven!
Elve!... De naem der geliefde bruid door de versmoorde stem der priesterin uitgesproken, had den weg tot Siegfried's ziele gevonden. Het hoofd, dat met zoo veel gedwongen trots verheven geweest was, zakte lager. Met eenen langen, onderzoekenden blik bleven zyne oogen op Hilda gerigt, alsof hy tot in het diepste van haer geweten wilde lezen. Er moest zich iets meer zacht met de strengheid van zyn gemoed vermengen; want zyne oogleden waren vochtig geworden.
Eene algemeene spotterny barstte rond de feesttafel los. Iemand die de tael van Siegfried kende, riep hem uit het midden der vreemdelingen toe:
‘Het is over het verlies van de schoonste der vrouwen, die Romeinen boven barbaren verkiest, dat de lompert nu begint te weenen!
Vaderlandsche eigenliefde en blinde gramschap overwonnen in de driftige, ongekunstelde ziel van den Belg het zachtere gevoel, dat reeds in hem ontstond. De uitdaging liet hem den tyd niet tot overwegen. De stem bruischte in hem op:
‘Neen! Eene ware belgische vrouw zou nooit den vyanden gelegenheid gegeven hebben over hare schande te zegenpralen!... Ik ken haer niet!
| |
| |
Zoo sprekende verwyderde hy zich weder van de maegd.
‘Maer zy kent u! Maer zy spreekt uwe tael! Maer zy komt uit uwe stad en draegt het kleed uwer priesteressen!
De gramschap, waervan hy de onmagt tegen over den lach der vyanden voelde, deed Siegfried de in yzer geklonkene handen naer Hilda uitstrekken. Met wreedheid haelde hy de schouders op en zegde:
‘Weet gy niet dat de hairen der maegden van onzen stam blond zyn?... Ziet! de zwarte kleur is op het hoofd dier vrouw, even als op de uwen, door de Goden tot kenmerk des verderfs gedrukt! Er vloeit geen belgisch bloed door hare aderen!
Hilda huiverde onder die woorden. Zy trok haer lichaem in een, alsof zy haer aen den te folterenden schok onttrekken wilde.
‘Men zal niet dulden dat de vrouw, die toevlugt onder de tent van eenen Romein genomen heeft, er de onbeschoftheden eens slaefs moet lyden! - sprak Cesar, en koude gramschap scheen aen zyne oogen den bleeken weerglans van het doodende stael te geven.
‘Het lichaem, waervan gy u door de valschte der lafheden hebt weten meester te maken, kunt gy dooden! - Siegfried nam zyne onverschillige houding terug - Ik weet dat het den Romeinen genoegen geeft, de vyanden, die zich niet meer verdedigen, op duizend
| |
| |
verschillende wyzen te pynigen! Met my zal dit vermaek voor u klein zyn! Geene klacht kan mynen mond ontsnappen; want de ziel van Boduognat's zoon blyft vry! - en die ziel veracht hen die eerlooze strikken spannen aen hunne tegenstrevers, die zy niet met den zweerde in de hand durven afwachten!
Hilda zou misschien onder haer eigen lyden bezweken zyn; het gevaer dat boven het hoofd van Siegfried hing, deed haer leven!... Zy beefde in al hare lidmaten; maer het was by het zien dier gramschap, welke door den jongen Nervier zoo roekeloos in de bloedzuchtige vyanden werd opgewekt.
Het genoegen van den wyn ging door het genoegen van het bloed vervangen worden. Eene nieuwe wyze van feestviering bood zich aen, die voor het hart van Romeinen het verrukkendste der schouwspelen, dat der foltering van eenen mensch, ging opleveren. Het verhitte brein der bedronkenen deed hun reeds verschillende middelen van wraek uitdenken. Aen alle kanten der tafel schreeuwde men den naem eener marteldood, die volgens den voorkeur der verschillende gasten, hun het meest pynlyk scheen, het meest hunne wreedheid zou streelen!
Maer Cesar had de gewaerwordingen van Hilda niet uit het oog verloren. Hy wilde dat de vorstelyke Nervier vernederd werd, niet dat de Belg, die bestemd was om te Roomen den zegeprael des overwinnaers op te
| |
| |
luisteren, hem door den dood ontsnappen kon.
‘Servius! - zegde hy, sprekende tot eene der persoonen die naest hem zaten - wilt gy uit liefde tot de zwarte oogen dier beleedigde priesterin en om de eer van Roomen te wreken, den zwaren trotschaerd eene les geven?... Ik lever hem u over!
Van het rustbed, waerop hy gelegen had, stond een jongeling regt, die nauwelyksch twintig jaren tellen kon. Aen eene der byzonderste adelyke familiën van Roomen toehoorende, had de bescherming van Cesar hem een bevel in het leger toevertrouwd, alhoewel hy pas de kinderjaren was ontgroeid. Het breede, zyden feestkleed, dat hem omhulde, sleep over den grond, zonder dat hy zich de moeite gaf de lastige plooijen van zich af te werpen, terwyl hy in het midden van den kring trad, na bedankend voor de onderscheiding, welke hem ten deel viel, tot den veldoverste te hebben gebogen. In zyne bewegingen, in gansch zyn lichaem was eene zoo uitgelezene hoffelykheid en de trekken van zyn gelaet hadden iets zoo verfynd, dat de glimlach, waermede Cesar hem volgde, te regt voorliefde en tevredenheid uitdrukte. Geene de minste vrees kwam het voorhoofd des jongelings verduisteren, toen hy Siegfried naderde. Nogtans de keus die hem had aengewezen scheen zonderling; want de gestalte van den jongen romeinschen krygsman was zoo tenger, de kleur van zyn gelaet was zoo bleek, alsof eene geheime
| |
| |
onverbiddelyke kwael dat schoone wezen van nu af inwendig verteerde. Toch in zyne groote, zwarte oogen bleef een ernstige glans, die byna zacht was, daer hy aen eenen der vreemde slaven bevel gaf, den krachtigen Nervier van de boeijen, die zyne armen omsloten, te bevryden.
Siegfried herkende den jongen officier, die den nacht te voren de romeinsche soldaten had terug gehouden, toen zy hem mishandelden, toen zy hem van zyne moeder wilden afrukken.
‘Ik moet u toonen dat niemand ongestraft aen Cesar mishagen mag - zegde de jongeling - De veldheer stemt er in toe dat gy eene les ontvangt, die u zal leeren zwygen!... Daer zyn uwe handen los! Durft gy den stryd legen my aennemen? Ik laet u den keus van het wapen, dat gy gebruiken zult.
Siegfried had met eene verwondering, waerin zich eene toegenegene belangstelling scheen te vermengen, de bewegingen, de gebaren van den jongeling, die tot hem kwam, gade geslaen; die verwondering groeide nog aen toen hem de woorden, welke zoo even gesproken waren, door eenen taelman werden vertolkt. Het was byna een lach die op het gelaet van den Nervier verscheen, toen hy de thans vrye armen boven den zuiderling uitstak, om te toonen, dat de magt door de gestalte van zulken kamper aengeduid, niet hoog kon geschat worden.
| |
| |
‘Het is om de miskenning, die u wordt aengedaen, te wreken, dat Servius gaet stryden! - sprak Cesar tot Hilda - U komt de eereplaets toe! Mag ik u bidden aen myne zyde te zitten?
‘Ik vrees niet een Belg te zien stryden! - antwoordde Hilda - Maer zoo Siegfried de vryheid, welke ik hem brengen wilde, niet aenneemt, mag myne plaets niet langer hier zyn!
‘Maer die vryheid heb ik niet geweigerd; ik kan dus het loon, welk er my voor geboden werd, niet laten ontsnappen!
‘Gy zoudt de eerloosheid tot het punt dryven my met geweld terug te houden!
‘Daer van later!... In het romeinsche kamp zult gy als eene koninginne gediend worden en Cesar zal er de eerste uwer slaven zyn!
Hilda voelde den moed niet meer om tegen het ongeluk te worstelen. Werktuigelyk ging zy op een rustbed, in eenen der hoeken van de tent nederzitten. Hare oogen bleven ten gronde gevestigd. - Misschien hadden de herhaelde slagen haer in die ongevoeligheid gedompeld, waerin de rampzalige, ten toppunt der smarte gekomen, als aen den slaep des doods, met de voldoening der onderworpene wanhoop, zich overgeeft.
De slaven hadden middelerwyl in het midden der tent ten spoedigste al de voorwerpen weggeruimd, die de beweging der stryders zouden kunnen belemmeren.
| |
| |
Reikhalzend zagen de dischgenooten het tweegevecht te gemoet, en hun ongeduld om dit bloedige vermaek te genieten deed de drinkvaten met herhaelde teugen ledigen.
‘Servius! - riep een der gezellen van den Romein hem toe - indien gy het gevecht schoon maekt, zend ik u morgen eene gansche ton van den wyn, die in dit land zoo raer is!
‘Servius! tracht hem zoo te treffen, dat hy zonder eenen schreeuw te laten naer zyne hemelwerelden vertrekt! - en die schimprede werd toegejuicht; want de onsterfelykheid der ziel, die toen reeds een punt van het geloof der Belgen uitmaekte, diende de Romeinen ten spot. Cesar zelf had te Roomen, in het Senaet, tegen die leer gesproken, om de volkomene verdierlyking van den mensch te prediken.
‘Servius! - en de stem van Cesar was ernstig - ik zal den stryd moeijelyker voor u maken: het is verboden den Nervier te dooden!... Voor het overige doet gy er mede wat gy wilt!... Verneder den vyand, en ik zal aen uwe moeder schryven, dat ik over u te vreden ben!
‘Gy hebt niet gezegd welk wapen door u verkozen wordt - deed de jonge Romein aen Siegfried overzeggen.
De Belg had het oog van zynen tegenstrever niet een oogenblik afgewend. Doch tot nu toe, was er op
| |
| |
het aenzicht der beide jongelieden niet een trek van haet, van gramschap verschenen.
‘Gy wilt ook dat ik tegen u stryden zal? - vroeg Siegfried, en duidelyk was er een toon van tegenzin in zyne stem - Welnu, dat men my een zweerd geve, gelyk aen dat welk gy gisteren avond, toen ik u leerde kennen, aen den gordel hadt.
Men bragt twee dier wapens, met korten, maer breeden, puntigen lemmer, die in de handen der Romeinen, het bloed van meest al de volken der wereld hadden vergoten. De Belg woog dit zweerd in de vuist, met eene soort van nieuwsgierigheid; de zuidersche officier had, met het zyden doek van zyn kleed, eenige byna onzichtbare vlekken afgewischt, die in zyne oogen den glans verdoofden van het stael, dat hem was besteld geworden.
Dan stak Servius het wapen omhoog ten teeken aen Siegfried, dat hy zich verdedigen moest. De noodzakelykheid bragt den Nervier op zyne hoede. De twee zweerden ontmoetten elkander - en het gevecht begon.
Hoe zwak ook het lichaem van den jongen vreemdeling scheen, en hoe afgeteerd zyne schoone gelaetstrekken waren, bleek het van den eersten aenval, dat hy eene wonderbare, bliksemsnelle behendigheid in het beöefenen der wapenen had, welke hem voor Siegfried tot eenen kamper maekte, die niet mogt veracht worden.
| |
| |
In het lange, zyden kleed gewikkeld, stond Servius sierlyk en onwrikbaer, als of niets hem verhinderde. Terwyl het stael op het stael kletterde, afschampte, en zich weder ineen kronkelde, teekende zich op het bleeke voorhoofd des jongelings eene zoo kalme tegenwoordigheid van geest, dat hy slechts getuige en regter scheen van het gevaer, dat by elke beweging aen het wapen van Siegfried den weg tot zyne borst kon leveren. Enkele lichamelyke kracht ware tegen die koude, berekende kunde niet bestand gebleven; maer den Belgen ook was de wapenhandel niet vreemd. Siegfried had honderde malen, tydens de feestelykheden van zyn volk, in het zweerdenspel, tusschen de behendigste en de moedigste jongelingen van zynen stam, zich weten te onderscheiden. Men weet dat de belgische jeugd werd geoefend in het doorgronden van de geheimen der duizende kringen, die door den punt van een wapen kunnen geteekend worden. Als yzeren slangen schenen de twee zweerden hunne vlammende schichten op elkander te werpen, elkander te omslingeren - op elkander te knarsen!
Aen de feesttafel werd niet meer gedronken. Byna al de dischgenooten waren opgestaen en met borsten heigend van genot en belangstelling volgden zy de flikkering van het stael.
Zoo ver ging de drift der Romeinen voor zulke tooneelen dat, eens het gevecht begonnen, alhoewel Sieg- | |
| |
fried hun vyand was, de aenmoedigingen hem niet meer ontbraken. Het ongeduld en de wrevel van eenige dier menschen werd zelfs opgewekt, omdat klaerblykend de Belg zich verdedigde, zonder tot den aenval gansch de magt, die in hem bestond, te gebruiken. Het hadde den dood van hunnen vriend, van hunnen landgenoot mogen kosten; maer meer hardnekkigheid zou in hunne oogen het schouwspel schooner hebben gemaekt, en hun dorst naer bloed ware niet zoo lang geteisterd gebleven!
Doch wat men rond hem ook deed, om zyne gramschap aen te hitsen, Siegfried scheen besloten te hebben, van het oogenblik dat de jonge, romeinsche officier hem was tegen over gesteld, niets meer te doen, dan noodig was om het slingerende wapen van zich af te weeren. Het uitvoeren van dit besluit moest hem nogtans moeite kosten. Nu hy een wapen in de vuist drukte, nu hy dat stael, waertegen het zweerd des vreemdelings schokte, in de toegewrongene hand voelde brandend worden, zag men zyn gelaet meer en meer verbleeken, en zyne tanden begonnen met nydigen klem op elkander te drukken. Twee gevoelens ontstonden in zyne borst. Het eene dat hem de gedachte van terughouding had ingegeven; het andere dat dreigde hem in de opwelling van natuerlyken strydlust mede te slypen. Nu werden de oogen van den jongen Nervier bloedig, en hy scheen gereed zich op den Romein
| |
| |
te werpen, om hem onder het verbryzelende wapen ten gronde te werpen; dan weer wendde hy ter vlugt eenen oogslag tot den jongeling, die hem bestreed - en Siegfried's arm beefde van het geweld, dat hy zichzelven moest aendoen, om niet door te slaen, om meester van zyne driften te blyven.
De wyze waerop de Nervier zich verdedigde was te gevaervol voor hem. Daerom, terwyl hy Servius bezag, had het zweerd van dezen eenen doortogt gevonden - eene lange roode lyn vertoonde haer op de borst van Siegfried, welke ontbloot was gebleven, omdat hy de wolvenhuid van den mantel, die hem bedekte, achteruit had geworpen. Het bloed des Belgs gudste tot op den vloer, en bedekte er den glans van eene ontelbare hoeveelheid kleine gouden loovers, die tot overmaet van pracht in het zand vermengd waren.
Zoodra Siegfried dit bloed zag, sprong hy achteruit als een gekwetste leeuw, die zyne prooi gaet verpletten. Hy werd schoon van schrikkelykheid! Zyne lange, blonde hairen kwamen regt op het hoofd, en een scherpe, wraekzuchtige schreeuw aenheffende, viel hy nu met het vuer der woede op den tegenstrever. De jonge Romein had die aenranding kunnen berekenen. De eerste slagen, door den Nervier toegebragt, werden afgewend, en het was Siegfried onmogelyk den yzeren kring te verbreken, die door het zweerd van den vreemdeling, by elken schok, ter verdediging, rond zyn lichaem werd getrokken.
| |
| |
Die tegenstand gaf Siegfried nogmaels den tyd na te denken. Eensklaps boog hy zich tot onder het wapen van den vyand. Hy wikkelde ter zelfder tyd zyne linker hand in de hairige huid van zynen mantel, en zich weder oprigtende, had hy het wapen van Servius vastgegrepen, vooraleer deze er aen denken kon. Dan de romeinsche jongeling met de regter vuist by den gordel vattende, hief hy hem van den grond op, wierp hem neder, en met zyne knie op de borst des vreemdelings vallende, zegde hy, zonder hem het zweerd in de ingewanden te dompelen:
‘Gy hebt gisteren medelyden gehad met Siegfried's moeder!... Nu heeft Siegfried met u afgerekend!
Dit alles was zoo snel gebeurd dat de Belg weder, met de armen op de borst gekruisd, regtstond, en de Romeinen nog niet van hunne verwondering waren terug gekomen. Het vernederde hun eenen vyand overwinnaer te zien. Nog meer wekte het hunne gramschap op, dat door Siegfried, uit eene grootmoedigheid, waervan zy de oorzaek niet kenden, de gelegendheid niet was te baet genomen, om weerwraek te nemen over de wonde, die hy bekomen had.
‘Dat hy op nieuw stryde! - riep men van verschillende kanten - Het is slechts door eene verassing dat hy zich onttrokken heeft aen de straf die hem wacht!
Servius was van den grond opgestaen. De jongeling
| |
| |
wist niet juist welke woorden hem door Siegfried in de nerviersche tael gezegd waren; maer er was in hem nog genoeg onbedorven gevoel, om te beseffen dat hy een tweede gevecht tegen den gewonden Belg, die hem het leven gespaerd had, niet mogt laten plaets hebben.
‘Ik weet niet - antwoordde hy op de schreeuwen zyner landgenooten - of het middel dat door den Barbaer gebruikt is, in zyn land wordt opgenomen; maer gy zult bekennen dat het niet zonder gevaer voor hem was! Ik verklaer geerne, dat het hem noch aen moed, noch aen behendigheid ontbreekt!
Maer een deel der vreemdelingen wilde van het wreede genoegen, dat zy beöogd hadden, niet afzien. Hunne eischen werder heviger en de drift ging tot twist overgaen - toen een hoofdman van het leger binnen de tent verscheen en aenkondigde, dat een man uit de belegerde stad tot in het kamp was gekomen, om te vragen wanneer het Cesar believen zou, de ouderlingen van het aduatieksche volk te ontvangen, en met hen over de voorwaerden van de overgave des bergs te onderhandelen.
Die tyding, zoo plotselings gebragt, deed eene volkomene stilte heerschen. Volgens bevel van Cesar werd de zendeling binnengeleid.
Toen hy de voorstel van onderwerping herhaelde, hield Siegfried op, het bloed van zyne borst met den
| |
| |
ruwen mantel af te droogen, en er ontsnapte hem een teeken van trotsche afkeuring. Hilda rigtte in eens haer regt van het rustbed, waerop zy in bitter stilzwygen gedurende den vorigen stryd gezeten had; zy luisterde - en toen de priesterlyke dienaer, die de vernederende taek volbragt, uitgesproken had, liet zy haer terug nederzakken, overwonnen door smart en schaemte.
Zy meende nu te kennen welk het geheim der beslissing was, die den nacht te voren in den Opperraed van haren stam genomen was, en het scheen haer niet meer vreemd, dat het overwegen er van, in weinige uren, de levenskrachten had verdoofd van den gryzen Druied, haer grootvader, wiens verslagenheid haer getroffen had.
Hilda doorgrondde nogtans het geheim niet ten volle. De gebeurtenissen van den volgenden dag zouden bewyzen, dat de schynbare onderwerping slechts een list was, om de waekzaemheid der vyanden te misleiden. In den uitersten nood konden de ouderlingen eenigsins aen de gewoone frankheid des geestes hebben verzaekt; maer het aduatieksche volk had nog niet geleerd, onder vreemde overheersching te bukken, zonder de laetste, de wanhopigste pooging ter redding des vaderlands aen te wenden.
‘Dat de opperhoofden van uwen stam herwaerts komen! - antwoordde Cesar aen den belgischen ge- | |
| |
zant - Binnen eene uer zal ik met hen in onderhandeling treden.
De priesterlyke dienaer vertrok. Het feest moest worden opgeschorst, om toebereidselelen tot de aenstaende ontvangst der belegerden te maken; want Cesar wilde dit gehoor omringen met al de plegt, met de vertooning van de rykdommen en van de magt, die het ruwe volk, zoo hy dacht, moesten verbazen en verschrikken.
‘Men voere den Nervierschen slaef weg - gebood de veldheer - Hy is in myne magt gevallen voor de overgave der stad, en blyft op voorhand buiten de genade gesloten, die het my gelieven zal te verleenen... U, priesteres! - sprak hy tot Hilda - zal ik het verblyf aenwyzen dat u bestemd is!
De tegenstand was onmogelyk. Daerenboven het besef des levens scheen in Hilda vernietigd. Zy stond op en volgde den vyand, zonder overweging, zonder iets van wat haer omringde aen te zien, zelfs zonder nog eenen blik te durven werpen op Siegfried, die sedert het voorstel tot de onderwerping van haer volk door hem gehoord was, met dubbele bitternis van haer verwyderd bleef.
Achter de groote legertent, waer het feestmael gehouden was, verhief zich eene kleinere, welke aen Cesar tot meer afgezonderd verblyf diende.
‘Hier - zegde hy tot Hilda, toen zy er alleen
| |
| |
waren. - Hier zult gy heerschen! Hier zal de minste uwer verlangens volbragt worden!
De maegd deed een teeken om in hare smart niet gestoord te worden.
‘Gy hebt te pynlyk ondervonden, dat het voortaen onmogelyk is tot uw volk weder te keeren! - ging Cesar voort - Hoon en verachting zouden u, na het gebeurde, door de onbeschaefde menigte worden toegeworpen!
Hilda bleef met verglaesde oogen op den grond staren.
‘Ik, die de weerde weet te schatten, overal waer zy haer voordoet, ik kan u eene toekomst maken, zoo glinsterend, zoo groot, dat de gelukkigste vrouw der aerde benydend tot u zou opzien!
Het voortdurend stilzwygen der priesterin was den verwaenden Romein als eene aenmoediging. Met meer vuer sprak hy tot haer voort:
‘Uwe schoonheid, toen ik u gisteren bewonderde, gaf my de overtuiging, dat het sieraed eener konningin, dat een diadeem uw hoofd passen zou! Heden, nu ik door die schoonheid eene ziel, een geest heb zien stralen, die u verheft boven alle vrouwen, welke ik ooit gekend heb, bied ik u meer aen dan den ryksten troon der wereld: - ik vraeg u of gy de koninginne van Cesar zelf wilt worden?
Zyne hand had de hand der maegd aengeraekt. Zy was achter uit getreden.
| |
| |
‘O! gy verstaet niet wat ik u voorstel!... Gy weet niet wat grootheid ik aen uwe voeten leg! Tot eene vrouw als gy, spreeekt iemand, die u schatten kan, van geene gewoone liefde!... Gy zyt krachtig genoeg om Cesar te begrypen; daerom is het dat de liefde van Cesar haer aen u vastklampt! dat zyn geest zich voor u ontsluijert! dat Cesar u beminnen moet!
Hilda zag met meer verwondering dan verlegendheid den Romein aen.
‘Weet dat er in Cesar's hoofd gedachten, voornemens, branden, die hem hooger zullen plaetsen dan ooit mensch op aerde verheven was! Maer hy moet aen zyne zyde een geest hebben, die hem ondersteunt, die, wanneer hy een oogenblik aerzelt, hem voorwaerts dryft, met hem te doen gedenken, hoe de liefde alleen door grootheid kan gekocht worden - die in de oogenblikken van vermoeijenis, hem nieuwe kracht, hem nieuw vuer, in het hart overstort!... Gy, gy zyt de vrouw bestemd om die geest van Cesar te worden!... Indien ik wel tot in de diepte uwer gevoelens heb kunnen lezen, mangelt het u, zoo weinig als my, noch aen kracht, noch aen eerzucht!... Wil - en ons beider is de heerschappy der wereld!
De studie der menschenkennis, waerop Cesar gedurende gansch zyn leven zich had toegelegd, deed hem gelooven, dat het voorspiegelen zyner plannen de priesterin verblinden zou. Geen de minste trek van
| |
| |
geestdrift was nogtans op het gelaet van Hilda verschenen.
‘Gy twyfelt!... Het is dat gy u vraegt of er in het land van Cesar geene maegden zyn, door wie zyne liefde kon geboeid worden?... Ja, er zyn onder den blauwen hemel van Italiën vrouwen, schoon, betooverend - voor anderen; voor Cesar niet!... De wellust, de pracht, de verfyning, waerop myn volk trotsch is, tempert er de geesten der vrouwen niet in dat vuer, welk uw gemoed tot stael heeft gevormd!... Omdat gy alleen, aen Cesar geven kunt wat door hem betracht wordt, bemint hy u, als het doel zyns levens, bemint hy u met een drift, die van nu af voor hem onweerstaenbaer is geworden!
En de vreemdeling had zyne lippen op de blanke armen der belgische maegd gebragt.
Die kus deed Hilda op eens als uit eene sluimering ontwaken. Aen hare eigene gedachten overgegeven, was enkel de klank der woorden van den veldheer haer door het oor gegaen, zonder hare ziel te treffen. Maer de aenraking der lippen van den vyand bragt haer tot de kennis van den tegenwoordigen toestand weder. De opwelling van haren afkeer involgende, rukte zy haer los, en zegde:
‘Ik kon slavin worden, om de vryheid aen eenen stryder van myn volk te geven; - myne eerbaerheid als vrouw was aen geenen pryze te koop!
| |
| |
‘Gy wist dat gy de meesteres uwer meesters zoudt worden!... Het is onmogelyk te gelooven dat Cesar u bemint, zonder hy door wederliefde wil beloond worden!
‘Siegfried is niet vry!
De Romein had gezien welk gebaer aen Hilda was ontsnapt, toen zy in tegenwoordigheid van Siegfried, door het wreede verwyt, welk hy haer toe stuerde, tot het uiterste gebragt, de hand op hare borst had gelegd. Het doordringende oog van den vreemdeling had haer voornemen geraden. Met eene schielyke, onverwachte beweging, rukte hy de plooijen van haer kleed weg, greep het offermes, dat er tusschen verborgen was, wierp het van zich af; dan antwoorde hy:
‘Siegfried is niet vry; - maer de slavin, welke gy voor hem aenbood, ware niet lang in myne magt gebleven!... Nu dit wapen buiten uw bereik ligt, nu gy inderdaed Cesar's slavin geworden zyt, overweeg nu, wat onschatbare voordeelen hy u smeekt met zyne liefde te aenveerden!
De vrees overmeesterde een oogenblik de priesterlyke maegd. Zy trachtte dit gevoel onder stoutmoedigheid te verbergen.
‘Gy vergeet - zegde zy, hare verontweerdiging niet ontveinzende - dat het sterkste wapen, welk ik tegen u heb, my niet kan ontnomen worden: de haet, dien ik u als den vyand van myn volk toedraeg: de
| |
| |
verfoeijing, die my van den bedorvensten der menschen walgen doet!
De gramschap stormde in Cesar. Hy trad tot Hilda, terwyl zy stap voor stap, onder het akelige vuer zyner oogen, achter uit week.
‘Ik heb gebeden - en zyne hagelwitte tanden kletterden op elkander - Ik heb gesmeekt, waer ik bevelen kon!
Zyne handen omklemden de armen der jonge vrouw.
‘Gy hebt Cesar verstooten, wanneer hy voor u boog!... Gy hebt eene magt getart, die gy niet kende!... Slavin! Cesar wil dat gy voor den meester knielet!
Hilda, na voor de afzichtelyke drift des vreemdelings tot tegen het doek der tent achteruit gedeinsd te hebben, moest stil staen; doch, hoe brandend zyn blik ook was, bleven hare oogen strak op de zyne gevestigd.
‘Ik haet, ik veracht u! - herhaelde zy - Cesar is een eerlooze!
Zyne armen waren met eene magt, waertegen de vrouw niet worstelen kon, om haer lichaem geklemd. De borst der priesteres hygde van toorn en vermoeijenis. Doch de wanhoop der eerbaerheid vertiendubbelde eenige stonden hare krachten: zy was er nogmaels in gelukt den vyand van haer af te werpen!
Maer de Romein sprong tusschen Hilda en de plaets waer het geheiligde offermes lag neergeworpen.
| |
| |
‘Frya! kuissche Godin! bescherm, verdedig uwe dienares! - en de belgische maegd had in die laetste bede de armen ten hemel uitgestrekt.
Nu was de gramschap, de vervoering in Cesar ten toppunt gestegen. Gansch zyn lichaem trilde krampachtig; hy was afschuwelyk bleek geworden. - Als of de bede der priesterin, door het verleenen van een wonder volbragt werd, bleef de Romein plotselings stil; de handen, die hy een oogenblik vroeger dreigend verhief, strekten zich tastend in de ruimte uit, eenen steun zoekende om zyn lichaem regt te houden; hy wankelde; eene vermaledyding van onmagt drong door het bloedige schuim, dat zyne tanden begon te overdekken; - de laetste, nydige glans van den blik, dien hy Hilda toewierp, verdween onder de toegetrokkene oogleden - en Cesar stortte op den grond neder.
De man, die zichzelven de meester der wereld droomde, had buiten alle andere hinderpalen eene verschrikkelyke kwael te bestryden: - Cesar was onderworpen aen eene soort van vallende ziekte!... De hevigheid zyner driften had hem nu ten prooi doen vallen aen den eenigsten vyand, waertegen zyne menschelyke magt bezwyken moest!
Daer lag de overweldiger van haer land aen Hilda's voeten. Eenige stonden was zy als versteend van verwondering gebleven, by het aenschouwen der zonderlinge redding, die haer werd aengeboden. Die anders
| |
| |
zoo magtige vreemdeling, verwrong zich nu in pynlyke stuiptrekkingen, die hem geheel aen de belgische priesterin overleverden.
Er kwam haer een gedacht van zegeprael in het hoofd. Zy knielde naest het gefolterde lichaem; - het offermes, dat zy van den grond had opgeraept, hing boven het hart van den vyand haers volks!
Één slag, en Hilda vernietigt den man, die haren volkstam de voorstellen tot overgave der stad kon doen maken! Ééne beweging, en de vyand die reeds meende zynen voet op de belgische vryheid te hebben gedrukt, is van de aerde verdwenen!... Cesar's dood zal schrik en verslagendheid in zyn leger brengen! In plaets van de schande der vernederende onderhandeling, die de aduatiekste ouderlingen wacht, te doorstaen, zal de tyding van den slag, dien Hilda gaet toebrengen, haer volk van de onteerende beslissing doen terug komen!... Het broederbloed, door den vreemdeling vergoten, zal gewroken worden!... De hoon dien zy geleden heeft kan worden uitgewischt!... Één slag en Hilda heeft het vaderland gered!
Geen lach was het, maer een gryns van haet, van wellust, van overwinning, dat schaterend geluid, hetwelk uit hare keel kwam, daer zy over den onmagtigen, vernederden vyand gebogen lag!
Maer, te lang had zich de priesteres in het genieten dier wraeknemende magt vergeten.... Eensklaps werd zy door twee prangende armen omvat. Het was de
| |
| |
kleine, zwarte slaef van Cesar, die voor den ingang der tent had gelegen, en by het hooren van Hilda's vreemden, bloedigen grynslach, ter verdediging van zynen meester kwam toegesneld.
De belgische vrouw poogde haer uit de omknelling der armen van den jongeling los te maken; maer hy worstelde met razerny, met hardnekkige verkleefdheid aen den man, wiens bevelen hy gewoon was uit te voeren. Terwyl het sprakelooze kind zich aen de priesterin vasthechte, deed het schreeuwen hooren, die wel geene gevormde klanken uitmaekten, maer die zoo angstvol waren, zoo scherp, zoo luid werden, dat eindelyk de wachten, door wie de tent altoos omringd was, het wagen durfden binnen te treden. - Weldra had men Hilda overmeesterd.
Eenigen tyd later, kwam het krampachtige lyden des veldheers tot bedaren; hy kreeg het bewustzyn weder. Het was niet slechts de kennis van het gevaer, in hetwelk hy geweest was, dat zyn voorhoofd onverbiddelyk somber deed blyven. De vernedering van het herdenken der ziekte, der onmagt, waervan de vreemdelinge was getuige geweest, bleef pynlyker voor hem, dan de terugwerking van welkdanige vrees het zyn kon.
Hy verwyderde zich, Hilda aen de wachten overlatende. In zyne oogen was het doodsvonnis der maegd gelezen.
|
|
Auteursrechtvrij