Wapenboeck ou armorial de 1334 à 1372. Deel 1. Poésies héraldiques

[p. 49]

Diederiich van Elnaer

Cund ich const als menich doet
Wair ich der zinne so vervoet,
Dat ich wiste wise ind woort.
Ich zolde gaern brenghen voort
Waeldaet die ouch nye en starf,
Wilch minsche door na warf,
Waeldaet leeft naech dey in dode;
Des wold ich et laessen node
Cund ich die materien vinden,
Doch wil ichs mich onderwinden
Tasten als die blinde doet
⁺ God gheef mir tse spreken spoet.

Ich wil van eynen ritter zaghen,
Die van kintlichen daghen
Dicke hadt gewaecht den liif
Durch God ind durch die reyne wiif.
Der eerst gewapent was gesien,
Als die rittren helfent ghien

+ Pl. XIII.

[p. 50]

 

Voir Limbeeck mit sinen heer,

 

Die man claecht vast ind zeer

 

Greve Alof van den Berghe,

 

Die behoet was voir erghe.

 

Van dan reet he tso Vollenho,

 

Door manich Vriese wart onvro;

 

Want zi verloren door den striit.

 

Door zachman houwen wonden wiit,

 

Eem ind andren heelden goet,

 

Die tso wapen hadden moet.

 

Dair noch man zent in Prusen zach,

 

Do manich stolz heelt lach,

 

Die durch God ind durch eere

 

Dreven cost ind arbeit zeere.

 

 

 

Dair no he sint tse lande reyt

 

Te Reclichousen manlic streyt,

 

Mit Greve Alof van der Marek,

 

Eyn edel vri was ind eyn starck.

 

Voir Heckertsen gesien wart

 

In eynen grossen storme hart,

 

Aldaer die vienden hadden noot

 

Ind bleven in haren slossen doot

 

Voir Koesvelt in Westvalen lant

 

Streit der heelt mit siinre hant;

 

Ziin zwaert zo menlichen vooert.

 

In grosser eeren viande rooert.

 

Dair no wooer he vuys den lande

 

He warf voort, dat man erkande,

 

Durch God ind durch eeren geer.

 

Zo wooer der heelt over meer,

[p. 51]

 

Op ziin cost ind op siin have,

 

Tot ons heren Goods grave.

 

Voirt zo liet he zich erscinen

 

Tot der mayt sinte Katrinen.

 

 

 

Van dan he zint tso lande quam,

 

Eyn groos gescaft he do vernam,

 

Tse Thorniis inden striit,

 

Do streit der heelt mit gansser vliit;

 

Do die van Luutghe tfelt verloren

 

Voir sint Truden spien eerst guldein sporen.

 

Door ont finc eerst ritters naem siin liif;

 

Don he wooert in moede stiif.

 

Dair no he sint in Prusen reyt

 

In Littouwen menlich streyt

 

Onder onser Vrouwen bannieren,

 

Do viel zeer hart dat scoffieren

 

Do bleef vil manich heiden doot;

 

Die Cristen hadden grossen noot

 

Opter streven dat gescach

 

Op onser liever vrouwen dach;

 

Zi ledent honger inde dorst,

 

Dair toe dwanese zo der vorst;

 

Doer vroos vil manich man

 

Die ich genennen nyet in kan

 

Zom aen vuesse ind aen hand[e]

 

Coude ind gaste vuys vreemde lande.

 

 

 

Dair no voer die heelt tse hant

 

Al tso Rusen in dat lant,

[p. 52]

 

Biden kuninc van Noorweghen.

 

Door zach man den stoltsen deghen

 

Voir dat huys tse Pekezaert,

 

Alzo zeer geworpen waert;

 

Ich hueret birve rittren zaghen^*

 

Dat he lach in yammers noot.

 

Tzo twey stonde voir doot,

 

Wart he vanden storm gedraghen

 

Dat huerd ich birve rittren zaghen

 

Van dem kuninc he zider sciets

 

God eyn ander reyse beriet

 

Van deem Liiflantschen heren,

 

Dien dicke haent gereist met eren

 

Beide op Rusen end op Littouwen.

 

Aldoor mocht man den heelt scouwen;

 

Door no men zint in Prusen zach,

 

Do eyn grote reyse gescach

 

Tse Littouwen in dat lant.

 

Da wart geheert ind zeer gebrant;

 

Veel manich heiden stoort ziin bloet

 

Van den Godes rittren goet.

 

 

 

Dair tso ghaste vuys vreemde lande,

 

Wie sich getroost, dat he rande,

 

In Zelant, voir die Veer,

 

Dreif he menliche weer

 

Mit sinen stoltsen live;

 

Do in dem herden kive

 

He was des dughes noots

 

Dem vienden tseynen trots

 

He trat voir die vriende siin,

 

Riecht als eyn houwende zwiin

* Le 5^e vers de la page 52 est légèrement biffé dans le manuscrit original.

[p. 53]

 

Dat steit voir den honden,

 

In grymmighe woede vonden

 

Voir den Briel zo was der streit

 

Mit grosser noot ind arbeit,

 

In anxste sinen live:

 

 

 

Durch dienst der reynen wive

 

Durch manheit inde durch minne,

 

Hilf he der keyserinne

 

Die van Hollant was geboren

 

Aldair hief aen eyn grossen toren:

 

Eyn seif over des ander clam;

 

Grossen scade man dair nam.

 

Voir Liproede gesien waert,

 

In eyn reyse die was haert;

 

Die viende vast werden gestoort,

 

Scoon have van dan ghewort.

 

 

 

In Prusen he sider quam;

 

Van den hoofmeister vernam

 

Eyn grosse reyse in Littouwen;

 

Aldair mochtman den heelt scouwen,

 

Dair wert geheert ind vast geslagen,

 

Meer dan mens dick weist tzesagen;

 

Dat weder onnentlich waert,

 

Eer tsiit men moest die weder vaert.

 

Daer na quam he in Brabant

 

Wair hem grosse ere wart becant;

 

Doe Tflaemssche heer bi Bruesel lach

 

Groos avanture dair ghescach:

[p. 54]

 

Des noesten dach voir den striit

 

Zachman den heelt, mit gansser vliit

 

Met vrien moede onghespaert,

 

Menlick do gevanghen waert.

 

Die avanture van Gode quam

 

Dat man den heelt gevanghen nam.

 

 

 

Voir Bornheim gesien waert

 

Mitten Greve Ghieraert,

 

Die van den Berghe was ghenant;

 

Do menlick streit mit siinre hant,

 

Durch ghelofte ind durch eeren love

 

Vooer he sent to eymen hove

 

Tso Winsoor in Ynglant;

 

Man sprecht het haef hem liifs gepant

 

Die zuycke ontfinc he opter zee

 

Zine en Wapent tzo zich met mee

 

Ind es van live ter doet gecomen

 

Des siin vrient haent scade genomen

 

Want.. eden.. ya.. was ter eeren gelro

 

Ho berple zo.... siint sohier... blo

 

Inder dair tzoe siin gel eyz gheven

 

Dat he voder nooere egeucht....

 

... aate sto sueche zach argeent re

 

Vr..... co............

 

Der onder..............

 

...... doir... becant...

 

Door de.. van margriis eyn maen

 

Had dick wiil wael gedaen

 

Siin helm, na scildes verwen sciin,

 

Eyn hulle die was root robiin;

[p. 55]

 

Dair op costelic stont getsiert

 

Eyn vluegel xn stuck gegheriert,

 

Mit eynem inscilt van robiin;

 

Dair onder heleit dicwiil piin;

 

Dair in eyn maen van margriis

 

Manheit eem viel dicke hiis

 

Meer dan siin liif vermochte,

 

Zo zues eem die eere dochte.

 

Van Elnaer heer Diederiich:

 

God maech eem tser zielen riich

 

Inde vergeve siin misse daet.

 

Of he zieh ye vergessen haet,

 

Zo ghuen eem God aen meswende

 

Die ewighe vruechde sonder ende.