|
| |
| |
| |
II.
Daer, waer thans de stad Ryssel de lucht bezwangerd door den dikken rook, die uit hare talryke fabrieken opstygt, verhief zich ten dien tyde een sterk kasteel. Wyde en diepe grachten omringden zyne zware en dikke muren; op iederen hoek van het gebouw rees er een hooge toren, die de omgevende landstreek beheerschte; doch zwart en woest zag het er geheel uit, zoo woest als reuze Finaert, de wreede heer van het land van Buck, die het bewoonde. Vóór het gebouw bewogen eenige dikke en oude beuken hun gebladerte.
Tegen een der boomen geleund, stond daer een jongeling; de eene hand hield hy op de borst, en de andere drukte het gevest van een slagzwaerd. Starreling bleef zyn oog op de poort van het woest gebouw gevestigd; bevend bewogen zich zyne lippen, doch niet van vrees, niet van lafheid, maer van ongeduld en wraekzucht. Echter deed hy zich geweld om geduldig te zyn; daerom sprak hy:
- Wees gerust, myn zwaerd, de reuze zal ons niet ontsnappen.
Nog een geruimen tyd stond hy daer, even ongeduldig, even brandend van wraekzucht, gedurig met kracht het gevest van zyn slagzwaerd drukkende, toen de poort des kasteels openging, en de ophaelbrug werd neêrgelaten.
Twee mannen kwamen uit het kasteel, gevolgd van eenen mensch, reusachtig groot, woest en wreed van blik, zoodanig dat zyn zicht alleen schrik in het harte joeg. Een kort wollen kleed spande hem om de leden, wollen kousen be- | |
| |
dekten zyne beenen, en eene haren muts tooide hem het hoofd: zyn wapen was een breed, gekromd zwaerd. Een deel zyner reuzenarmen was bloot, en toonde dik opgezwollen aderen, die als blauwe koorden over het vleesch liepen, en getuigden van buitengewoone magt en sterkte. Een ineengekrompen voorhoofd, nog gedeeltelyk bedekt met dikke, rostachtige haren, zegde dat er in dien mensch een harte zonder gevoel klopte: oogen, die wild draeiden onder dikke wimpers, deden aen den blik eens tygers denken, toen hy eene prooi zoekt: hy geleek geen ridder, maer wel het hoofd eener rooversbende. En het was die reus, welken de jongeling zoo ongeduldig afwachtte!
- Daer is Finaert, helpe my God! - riep hy, en zyn slagzwaerd in de hoogte zwaeijende, sprong hy verwilderd vooruit.
Dit bemerkte de reus.
- Wat wil die jongen met dat zwaerd; wil hy de vogelen verjagen? - spotte hy.
De jongeling trad nader, en sprak:
- Wreede reus, ik ben Liederik, zone van Salvaert, prins van Digion, dien gy over twintig jaren vermoord hebt: ik wil myn vader wreken! Myne moeder houdt gy heden nog gevangen; met de hulpe Gods hoop ik haer te verlossen; reus, ik daeg u uit tot een gevecht: verdedig u!
- Wat stoute knaep! - riepen de twee mannen, die Finaert vergezelden, - maken wy er meê gedaen; klieven wy hem het hoofd! - En zy hieven reeds hun wapen op, om de daed by het woord te voegen; Liederik stond reeds op tegenweer, doch de reus riep:
- Neen, by den duivel neen, doe het niet; ik wil my eens vermaken, - en spottend voegde hy er by:
- Jongen, als gy een haer van myn hoofd kunt raken, schenke ik u myn kasteel.
| |
| |
Liederik beantwoordde die spotterny met eenen blik van verachting en maekte zich vaerdig tot den stryd, op God en de regtvaerdigheid zyner zaek betrouwende.
Zoo veel onversaegdheid verwonderde den reus, die alom gekend was voor een onoverwinlyken kampioen, en wien nog niemand tot een gevecht had durven uitdagen. Woedend omdat een jongeling hem zoo trotseren dorst, zwaeide hy zyn breed zwaerd met ongemeene snelheid en kracht in het rond, en liet het vallen. Hy dacht met den eersten slag het hoofd van Liederik af te houwen, doch de jongeling had met koelbloedigheid den slag afgewacht en dien behendig ontweken. Dit vermeerderde de woede van den reus: met meer en meer kracht sloeg hy naer Liederik, steeds trachtende hem in het hoofd te treffen; doch telkens ontmoette zyn zwaerd dat des jongelings. Talryker en woedender werden zyne slagen, doch daerdoor ook te onzekerder. Liederik week gedurig achteruit, en deed niets dan de slagen van den reus afweeren; de reus sprong steeds vooruit, en bragt meer en meer slagen toe. Eindelyk verloor hy door dit spel een deel zyner krachten; zyne slagen eerst zoo hardnekkig en woedend, vielen nu meer en meer onzekerder. Was hy magtig, Liederik was behendig. Deze, de onzekere en flauwe slagen van den reus te baet nemende, sprong nu op eens vooruit; hy sloeg in volle kracht het zwaerd uit de hand van den reus en stak....
De reus stortte doodelyk gewond ter aerde: hy huilde verschrikkelyk; zwart bloed sprong hem als eene fontein uit het hart, yselyke vloeken rolden hem met dik schuim van de ruwe lippen, en in de wreedste stuiptrekkingen gaf hy den geest!
Liederik wierp een blik ten hemel en dankte God; de twee mannen, die den reus vergezelden, geloofden in hem een bovennatuerlyk wezen te zien, want zy dachten dat er
| |
| |
geen mensch der aerde den reus overwinnen kon: ook hadden zy nog nooit met zooveel behendigheid en kunst iemand een zwaerd zien hanteren als Liederik. Zy vielen beiden op de kniën en smeekten om lyfsgenade. De jongeling schonk hun die, en gebood hem in het kasteel te leiden.
Al zyne gedachten waren thans voor de vrouw, die hem het leven geschonken had.
- Waer is myne moeder, waer is myne moeder? - klonk zyne stem nu teeder en smeekend, dan woest en dreigend.
Doch niemand kon zyne vraeg beantwoorden, niemand wist waer er eene vrouw gevangen zat; er waren in het kasteel zoovele onderaerdsche kerkers, waer nooit iemand anders dan de reus inging. Brandend van verlangen, hopende en vreezende, weet Liederik niet waer hy loopt: Hy breekt eene valdeur open, en stort zich in een onderaerdsch gewelf. Daer doolt hy in het duister, nu tegen een muer loopende, dan in eene laegte vallende, zich kneuzende en bezeerende: doch dit alles gevoelt hy niet. Zyne moeder zien, haer aen den boezem drukken, al moest hy dan ook sterven, is het eenig verlangen dat zyn geest bezwangerd, en er al ander gevoel in uitdooft.
Doch vergeefs zoekt hy, vergeefs roept hy, overal botst zyne stem tegen dikke muren, die doof blyven en zelfs geen weergalm geven; overal duisternis, over nacht, geene enkele strael van licht noch hoop! de krachten verlaten hem, de wanhoop overmeestert zyn hart; hy valt neder, bitter weenende en roepende:
- Ach! myne moeder, myne moeder, zeker is zy dood!
Gefolterd door grievenden angst, valt zyn hoofd moedeloos tegen een naekten killen muer: Daer tegen verkoudde hy zyn brandende voorhoofd; al wat droevig, wat akelig is, toovert zich thans voor zyne verbysterde verbeelding.
| |
| |
- Ach! zoo sterven, zoo sterven! - zuchtte hy.
Alles is stil, doodsch; doch thans schynt het hem dat er een zucht den zynen beantwoordt. Is het slechts een flauwe weêrgalm, of zyne verbeelding, die hem bedriegt?
Toch is het voor hem een strael van hoop: hy luistert met meerdere aendacht. Neen, hy heeft zich niet bedrogen: Hy hoort werkelyk eenen zucht, gevolgd van eenen klaegtoon, die langzaem en hol als uit een grafkelder stygt. Van waer die zuchten, dat klagen?
Achter die dikke, zwarte muren moet er dan iets yselyks omgaen! doch geen mensch, hoe magtig ook, kan er doorbreken. - Liederik zoekt, voelt en tast; de hoop vernieuwt zyne krachten; zyne oogen doen hem zeer van door de duisternis te willen pylen; als een blinde dwaelt hy rond. Eindelyk wordt hy nog een engen gang gewaer; hy treedt er in. Daer treft hem een weinig klaerte; een luchtgat is er in den muer gekapt: een frissche lucht kan er indringen.
Liederik bemerkt eene deur. Zy moet open, al moest die pooging hem den dood kosten. Hy verzamelt er al zyne overgeblevene krachten toe: De deur moet buigen; zy springt uit het slot!
Wat Liederik ziet! - Daer, in een killen kerker, op een kouden steen, zit er eene vrouw: zy is niet oud, en toch heeft zy de haren reeds allen vergrysd, heeft het lyden haer wezen diep gerimpeld, en er de aschgrauwe kleur der kwyning aen gegeven; aen het been sleept zy eene yzeren boei, aen eenen ring in den muer vastgehecht; hare oogen staen strak en styf in diepe holten, en blikken zielloos als de glazen oogen van een wassen beeld. Dit levende geraemte zag de jongeling, by de flauwe klaerte, die door een eng gat in den kerker drong. Nog nooit had hy zooveel lyden gezien; het harte schynt hem in de hygende borst te breken; hy staet als verplet.
| |
| |
By het nader aenschouwen van die vrouw, gevoelt Liederik eene gewaerwording, die hem als een ongekend genot in de aderen jaegt: het gevoel heeft in hem gesproken; de natuer bedriegt zich niet. - Het is zyne moeder. Ylings wil hy zich in hare armen werpen en roepen: - Moeder, moeder, ik ben uw zoon! - Doch de voorzichtigheid wederhoudt hem. Zoo eensklaps de vrouwe overvallen zou dit hare zinnen niet verbysteren; zou zy niet kunnen sterven door de te plotselinge overmaet van zaligheid?
Hy aerzelt, en blyft stil en bewegingloos staen......
Verwilderd ziet de vrouwe hem aen, haer boezem slaekt een pynelyken zucht: dan plooide haer mond zich tot een bitteren lach:
- Brengt gy my den dood? - Sprak zy met holle en zwakke stem, - o wees dan gezegend!
- Neen, vrouwe, - antwoordde Liederik hevig ontroerd, - ik breng u het leven,
- Weg, met het leven! - riep zy. - Ik wil den dood; de dood zal my de vryheid geven: Is de vryheid niet in den hemel! Is myn echtgenoot niet daer? en myn zoon, wat hebt gy met myn zoon gedaen?
En ademhygend en vermoeid van zooveel gezegd te hebben, viel haer hoofd op den verdroogden boezem.
- Vrouwe uw zoon leeft. - Sprak Liederik hevig aengedaen, want er bestond geen twyfel meer: hy zag zyne moeder.
- Die stem, die stem, - hernam de vrouw, - het is de stem van myn echtgenoot, van Salvaert.....
- Moeder, moeder, het is Liederik uw zoon! - riep de jongeling, zyne aendoening niet langer kunnende overmeesteren, en hy vloog zyne moeder aen den hals.
De arme vrouw kon aen zooveel geluk niet gelooven, en toch voelde zy het hart van den jongeling zoo hevig aen
| |
| |
haren boezem kloppen en drukten zyne gloeiende kussen zulk eenen blos van zalig genot op hare wangen, dat zy aen de wezenlykheid niet lang twyfelen kon. Reeds lang had zy niet geweend: het groote lyden had haer harte verdord, haer gevoel ontzenuwd; thans weende zy sinds lang voor de eerste mael, doch het waren tranen van zaligheid.
- O God, thans zal ik gerust sterven. Ik heb mynen zoon aen het harte gedrukt! - riep zy in vervoering uit; en op hare beurt overlaedde zy hem nu met vurige kussen.
- Sterven zult gy niet, moeder; gy zyt vry, - sprak Liederik, - de reus is dood! myn vader is gewroken!
- O, myn kind, reeds is myn lyden vergeten; zulk een stond van zaligheid, vergoedt twintig jaren wanhoop!
Meer kon de blyde moeder niet zeggen: zy sloot zich vaster en vaster aen haren zoon, als vreesde zy dat men hem haer nog kon onttrukken. Lang duerden die sprakelooze en toch zoo treffende liefdeblyken. Zy scheen hare ziel met die van haer zoon te willen vermengen, om hem te doen gevoelen hoe gelukkig zy was. De moederliefde bezielde haer oog met blikken van vuer, en deed haer harte verdubbeld slaen, onder den weldadigen invloed eener verjeugdigde levenskracht; zoo zalig de engelen zyn, als zy hunne blikken in het aenschyn Gods baden, zoo zalig was de verrukte moeder in het aenschouwen van haren zoon.
|
|
Auteursrechtvrij