Verhalen uit den ouden tyd

III.

Welhaest was de dood van Finaert den reus, door gansch het land verspreid: geene mare kon het verdrukte volk aengenamer zyn. Thans zouden zy zyne wreedheid niet

[p. 50]

meer te vreezen hebben; doch zy hadden nu een opperhoofd noodig, een moedig ridder en dapper heer, die hen tegen roovers en booswichten kon verdedigen. Wie was die keus meer waerdig dan Liederik, die zooveel moed en onversaegdheid had getoond in het bevechten van den reus?

Liederik werd dus door het volk als heere van het land van Buck erkend; hy beloofde plegtig aen eenieder regt en vryheid, en zwoer dat hy het land van roovers en booswichten zou gezuiverd hebben.

Om dit te kunnen ten uitvoer brengen, beloofde het volk hem jaerlyks den achtsten penning van hun goed: groote eere werd hem bewezen, en vele schoone giften aengeboden. Hy bleef met zyne moeder het kasteel van Buck bewoonen, alwaer zy gelukkig leefden.

Liederik hield trouw zyn woord: hy strafte de roovers en verdere kwaeddoeners, en verschafte een ieder regt.

Ligt kan men denken dat hy dikwyls zyn aengenomen vader, den goeden ouden kluizenaer, in zyne kluis ging bezoeken. Hy zou zelfs gewild hebben, dat hy by hem op het kasteel kwam woonen, doch daertoe kon hy den dienaer des Heeren niet doen besluiten: hy wilde met God alleen zyn, in de eenzaemheid der grootsche natuer, den statigen tempel des Heeren, die den blauwen Hemel tot gewelf heeft.

Eens ging hy weder naer het bosch, om den kluizenaer te bezoeken. In het gaen dacht hy aen zyn vorig leven, aen zyn tegenwoordig geluk, en ook aen zyne toekomst.

Wat my nog ontbreekt, dacht hy, is de liefde eener echtgenoote, zyn kinderen, die ik de deugd kan leeren beminnen, en tot dappere ridders vormen, opdat zy my eens waerdig zouden kunnen opvolgen. Tot heden heb ik er niet op gedacht, om my eene gezellin te kiezen; al myne liefde

[p. 51]

was voor myne moeder: de goede vrouw was er zoo lang van beroofd geweest; doch nu voel ik, zelfs voor het geluk myner moeder, de noodzakelykheid eener echtgenoote. Wie zou er myne moeder beter verzorgen, dan de vrouw die haren zoon bemint?

Zoo denkende vorderde hy zynen weg naer de kluis zyns aengenomen vaders, den grysaerd, wien hy zooveel verschuldigd was; doch op eens hoort hy een angstig vrouwengeroep: hy twyfelt niet of op een kleinen afstand van hem is er eene vrouw in gevaer. Niets dan zyn moed raedplegende trekt hy zyn zwaerd, en ylt naer de plaets van waer het geroep komt. Daer zag hy een schrikwekkend tooneel. Een ridder lag dood op den grond, een ander ridder stond met opgeheven zwaerde by het lyk, en voor deze zat er eene jonge vrouw op de kniën, die bitter weende, en, met de handen sidderend omhoog geheven, om genade bad. Niet ver van daer stond er een draegstoel.

Liederik sprong in eens voor den ridder, en vroeg aen de jonge vrouw de rede van haer wee.

- Ach, heere! bescherming! - snikte zy, - die ridder heeft myn geliefde vermoord, en biedt my, zwakke maegd, de oneer of de dood.

- Ik zal uw wreker zyn! - riep Liederik, en woedend liep hy op den moorder; deze sprong achteruit en bereidde zich tot tegenstand, doch niet lang kon hy zich verweeren; Liederik bragt hem zulk een geweldigen slag toe, dat de schotel van zyn hoofd vloog, en de hersenen voor zyne voeten op den grond spatten!

Intusschen was de jonge vrouw in bezwyming gevallen; Liederik ligtte haer op, en zette haer in den draegstoel: dan ging hy bystand zoeken, en deed ze naer het kasteel dragen.

Daer eerst aenschouwde Liederik haer met aendacht; hy twyfelde of hy wel ooit een schoonere vrouw, een edeler

[p. 52]

gelaet gezien had; zeker had nooit het zicht eener vrouw hem meer getroffen. Vol bewondering viel by op de kniën en dankte God, die hem nog in tyde gezonden had, om de onschuld uit de handen der misdaed te redden.

De jonge vrouw kwam tot zichzelven en opende het oog: zy zag Liederik geknield aen hare voeten. Niet wetende wat denken, schrikte zy, en trok zich onwillig achteruit. Liederik bemerkte dit; met ontroerde stem sprak hy:

- Vrees niet, schoone jonkvrouw, er zal u geen kwaed geschieden: in myn kasteel zyt gy in veiligheid: ik love God, omdat hy my tot uwe verlossing gezonden heeft.

- Heb dank, edel en dapper ridder...

Die woorden, door eene schoone vrouw zoo zacht, zoo zoet gesproken, raekten al de snaren van Liederik's harte aen: hy sidderde van wellust; het scheen hem toe dat hy in eene reinere wereld ademde.

- Ach, jonkvrouw, - hernam hy, - gy moet wel ongelukkig zyn, doch ik zal alles doen, wat in myne magt is, om uw lot te verzachten. Ik twyfel niet of gy zyt van edelen bloede; ik bied u myn kasteel en myne dienstboden aen: beschik over alles. En zyt gy hersteld, en moet gy aen eenen vader terug gegeven worden, dan neme ik zelf die taek op my, en zal u naer zyn slot voeren. Doch, jonkvrouw, mag ik weten wie gy zyt?

De jonge vrouw had aendachtig naer de woorden van Liederik geluisterd; teeder had haer blik op het wezen van den jeugdigen ridder gerust, doch toen hy haer antwoord afwachtte, dreef haer oog vol tranen; dan na eenige stonden sprak zy:

- Ach, heer ridder, ik kan uw verlangen niet voldoen; ik mag niet zeggen wie ik ben, neen, ik mag niet. Myn naem is Idonea; ik ben ja, van edelen bloede, zelfs van hooge geboorte, doch in naem Gods, heer ridder, vraeg my

[p. 53]

daerover niets meer. Madon, prins van Poitiers, won myn hart en myne liefde, doch myn vader wilde hem myne hand niet toestaen. Door liefde verblind, heeft Madon my geschaekt, met de hulp zyner neven Maderant van Bourgogne en Zwychaert van Partenay. Hy wilde my naer Engeland voeren, en my daer huwen. Men droeg my door de digtste bosschen in eenen draegstoel, doch onderwege ontstond er tusschen de twee neven en Madon een hevige twist. Verschrikt luisterde ik, en hoorde dat zy ook op my verliefd waren, en my wilden bezitten! Ik riep dat ik slechts de vrouw van Madon zou worden, en ik hem alleen beminde! Helaes die woorden ontvlamden slechts hunne woede en afgunst nog meer: Zwychaert van Partenay, wie de drift het meest verblindde, sprong verraderlyk op Madon, en gaf hem eenen slag met zyn zwaerd: ik zag myn geliefde dood ter aerde storten! Dan liep hy op Maderant van Bourgogne, roepende dat hy my alleen bezitten wilde, doch deze, zyne hevige woede ziende, nam als een lafaerd de vlugt. Ik wierp my voor Zwychaert op de kniën, en smeekte om genade: de wreedaerd liet my de keus tusschen twee yselykheden over: zyn drift beantwoorden of sterven! Reeds wachtte ik den doodslag, toen gy, edel ridder, verscheent en my redde. En thans vraeg ik slechts aen myn verlosser nog éene weldaed: dat hy my voor de geringste zyner dienstmaegden aenneme, en my onbekend late leven en sterven. Na hetgene gebeurd is, zou ik onder het oog myns vaders niet meer durven verschynen.

- Gy wilt myn kasteel niet meer verlaten! - riep Liederik uit, - God zy gedankt! En als van zich zelven van geluk, drukte hy een zoen op de blanke hand der schoone.

Als in sprakelooze aenbidding verslonden, zat hy daer; geene woorden konden het gevoel uitdrukken, dat hem begeesterde: alleen sprak de vurige blik van zyn

[p. 54]

oog, die vol bewondering en liefde op de edele jonkvrouw rustte.

Lang echter mogt die sprakelooze hulde aen de schoonheid niet duren: zy bragt de jonkvrouw in verlegenheid; Liederik dit bemerkende, zocht dan woorden om zyn gevoelen gematigd uit te drukken.

- Schoone, edele jonkvrouw Idonea, uw besluit voert myn geluk ten top: myn kasteel is het uwe. Niet als dienstmaegd zult gy erin woonen, maer als meesteres er gebieden. Op de minste uwer wenken zal uw wensch vervuld worden; ik zelf zal uw eerste slaef zyn, gelukkig u te mogen gehoorzamen.

In die tael sprak de jeugdige ridder; de jonkvrouw bedankte hem met veel heuschheid over een zoo goed onthael en zoo gulle aenbieding, doch eene te droeve herinnering, de gedachte aen haer geliefde, dien zy onder haer oog had zien vermoorden, moest haer natuerlyk beletten gevoelig te zyn aen zyne hulde van bewondering, misschien aen eene eerste opwelling van liefde; daerom vroeg zy, dewyl zy zeer vermoeid en afgemat was, zich ter rust te mogen begeven.

Liederik was gelukkig dien eersten wensch te mogen voldoen: hy leidde de schoone jonkvrouw in een sierlyk slaepvertrek, en stelde zyne dienstmaegden tot hare beschikking.