Ongenaakbaar

[p. 62]

[IX]

De ober schikte zorgvuldig het bestek rond de borden die hij even later verving door andere. Het schijnbare teveel van deze dienstverlening stemde Philip tevreden. Hij voelde zich gebed in veiligheid. Hij stak zijn hand uit en streelde Helens pols.

Als hij de dingen die hem sinds gisteravond waren overkomen probeerde te combineren, dan leken ze van een zo uitzonderlijke orde dat het gewone leven ervoor moest wijken. Misschien dat hij haar daardoor terug had.

Stond zijn gemoedstoestand op zijn gezicht te lezen? Hij was altijd bang geweest voor gevoelsuitbarstingen. Mensen die hardop huilden aan een graf stonden hem tegen. Nu hij tegenover Helen zat begreep hij niet hoe hij ooit iets voor haar zou kunnen verbergen. Zij hoefde hem maar aan te kijken en hij opende zich als een oester. De troost die zij kon bieden zoog hij in zich op. Het kon hem nu niet schelen dat hij deze beelden in andere omstandigheden als pathetisch zou verwerpen. Vooral de liefde had recht op uitzonderlijkheid.

Toen hij thuiskwam was hij een beetje dronken. Hij stak de sleutel naast het slot en veroorzaakte een kras op de deur. Helen hield hem bij de arm, om zelf niet te vallen. De kamer binnenkomend struikelde hij even later over een lege bloemenvaas, die zich als hin-

[p. 63]

dernis had opgesteld voor als hij thuiskwam. Helen ging op een stoel zitten giechelen. Hij bestelde cognac. Toen die niet snel genoeg gebracht werd, liep hij met vaste schreden zelf naar de kast, daarbij de krantenmand met een gerichte schop zijn plaats wijzend. De fles cognac was nog onaangeroerd. Hij begon erop te studeren hoe hij de beschermhuls zou verwijderen. Helen stond al naast hem met de glazen. Hij vloekte toen hij zijn nagel scheurde bij het verwijderen van de dop.

De telefoon ging.

Hij liep naar het toestel en opeens was daar de spanning in zijn buik, de onbestemde angst waarvan hij zou willen ontkennen dat die bestond.

Hij legde zijn hand op de hoorn en wachtte tot het apparaat opnieuw geluid gaf.

‘Hallo,’ zei hij tegen zijn gewoonte in, omdat hij zich altijd ergerde aan mensen die zich niet met hun naam aankondigden.

‘Met Philip Greveling?’

De vrouwenstem aan de andere kant klonk prettig. De spanning verdween, vermoeidheid nam onmiddellijk de plaats in. Hij reikte naar een stoel en trok daarbij het toestel uit de boekenkast. Met een doffe klap viel het op de grond.

‘Ik ben toch niet verkeerd verbonden?’

‘Neem me niet kwalijk. Ik ben Philip Greveling.’

‘Wat prettig dat ik je thuis tref.’

Hij wist niet wat hij moest antwoorden. De dingen die hij kon bedenken leken uit hem weg te zakken. Hij wenkte Helen met een gebaar van drinken. Fles en Helen verkeerden wazig op de achtergrond.

‘Je spreekt met Winnifred van der Zalm,’ zei de vrouw. ‘Ik denk niet dat je mij kent. Ik heb een paar

[p. 64]

jaar na jou geschiedenis gestudeerd.’

Als iedereen die na hem geschiedenis gestudeerd had op ging bellen, kon het vanavond nog druk worden.

‘Ik kan me je niet herinneren,’ zei hij.

‘Je was kandidaat-assistent,’ ging de vrouw meteen verder. ‘Ik heb de hele avond lopen aarzelen of ik niet te opdringerig zou zijn.’

‘Ik ben net thuisgekomen,’ antwoordde hij.

‘Ik wou je iets vertellen,’ zei de vrouw. ‘Ik heb vanavond de kranten over je gelezen. Ik ben een jaargenote van Louis.’

Hij nam de hoorn steviger vast. Na de korte schrikreactie werd de greep vanzelf losser.

‘Wilde je iets over hem zeggen?’

‘Ik ben bevriend met hem geweest,’ ging ze verder. ‘Niet zo lang. Maar lang genoeg.’

‘Lang genoeg om wat?’ vroeg hij.

Hij was nog voldoende nuchter om zich te verwonderen over zijn directheid.

‘Ik weet dat hij niet zo is,’ zei de vrouw een beetje zachter, zodat hij de hoorn tegen zijn oor moest klemmen om haar door het zweverige gevoel in zijn hoofd heen te blijven volgen. ‘Hij is niet uit zichzelf zo. Mag ik je iets vragen?’

‘En dat is?’

‘Misschien vind je het onbehoorlijk.’

‘Zeg maar wat je wilt weten.’

‘Heb je wel goed gezien dat hij het was?’

‘Ja.’

‘Neem me niet kwalijk,’ zei ze. ‘Hij heeft je bedreigd?’

‘Hij had iemand bij zich die zijn teksten sprak.’

‘Ik weet bijna zeker dat hij zelf niet heeft gesproken

[p. 65]

omdat hij zich schaamde.’

Helen stond voor hem met het glas cognac. Hoewel hij de al de hele dag terugkerende woede in zich voelde opkomen, kon hij niet beletten dat hij lachte. Hij stelde zich voor hoe die trut aan de andere kant van de lijn eruit zou zien. Een ribfluwelen broek, slecht gekamd haar, het soort uitgekauwde vormloosheid dat zich uit frustratie overleverde aan tuig als Vlasman.

‘Tegen wie denk je eigenlijk dat je het hebt?’ antwoordde hij, snel en opgewonden sprekend. ‘Ik ben toevallig door die mooie vriend van jou bedreigd en in elkaar geslagen. Ik begrijp eigenlijk niet waar je de moed vandaan haalt om mij eerst te vragen of ik misschien stront in mijn ogen heb, waarna je hem godverdomme nog begint te verontschuldigen ook! De zielepoot! Heeft ie zich staan schamen. Nou, dat heb ik dan toevallig niet gezien!’

Zoals hij al verwachtte bleef het aan de andere kant van de lijn even stil.

‘Ik wil je niet beledigen,’ zei de vrouw, nu bijna geheel onhoorbaar.

‘Wat wil je eigenlijk?’ vroeg hij.

‘Ik kan het beter niet meer zeggen.’

‘Als het voor mij belangrijk is, zeg het dan alsjeblieft.’

‘Ik wilde weten wat er werkelijk gebeurd is,’ zei ze. ‘Ik denk altijd dat kranten ongenuanceerd zijn.’

Hij haalde zijn hand met de hoorn van zijn oor weg. Keek ernaar. Wat was hij eigenlijk aan het doen? In zijn andere hand hing het glas. Hij nam een slok en proefde de scherpe smaak van de cognac. Met tegenzin bracht hij de hoorn weer op z'n plaats. De alcohol prikte achter in zijn keel.

[p. 66]

‘Misschien zou je er zorgvuldiger over moeten nadenken wanneer je mensen met je opvattingen over de pers kunt vervelen,’ zei hij. ‘Ik geloof dat je nog steeds niet goed begrijpt waar het om gaat.’

‘Ik heb een verhouding met hem gehad,’ zei de vrouw. ‘Ik wou je alleen geruststellen.’

‘Dat doe je dan bij deze. Dank je wel.’

‘Ik wou je zeggen dat hij niet agressief was.’

‘Dat is erg geruststellend om te horen.’

‘Het spijt me dat ik je kwaad heb gemaakt,’ zei de vrouw.

‘Misschien kunnen we het gesprek nu maar beter beëindigen.’

‘Dank je wel dat je naar me geluisterd hebt.’

‘Dat is o.k.,’ zei hij opeens grootmoedig.

‘Ik vind het een rotstreek van Louis.’

‘Je hebt wel een omweg nodig om dat te erkennen.’

Aan de andere kant bleef het stil. Toen hij een klik hoorde, legde hij voorzichtig de hoorn neer, alsof dit gebaar het ding zou vermurwen niet meer te bellen. Maar op het ogenblik waarop hij besefte dat hij de verbinding had verbroken, had hij zin die opnieuw tot stand te brengen, al wist hij niet hoe, om tegen haar te schreeuwen, net zolang tot de herinnering aan Vlasman tussen de eindeloze vertakkingen van het telefoonnet was verdwenen.