Een gedoodverfde winnaar

[p. 160]

[XXXIII]

Ik bleef nog drie dagen in Bretagne. Daarvan waren er twee te koud om naar het strand te gaan. Wij liepen om het huis, maakten een tochtje en deden boodschappen. Alma bleef een beetje uit mijn buurt. Ze was vriendelijk maar van een afstand. Ze deed de badkamer op slot en verliet haar slaapkamer gekleed. Mogelijk was dit niet opzettelijk. Maar het feit dat ik minieme veranderingen in haar omgangspatroon opmerkte, suggereerde dat zij een besluit had genomen, waar het gesprek met Hugo waarin zij hun geschil hadden bijgelegd mogelijk toe had bijgedragen. Merkwaardig dat zij nog steeds niets over Olga wist. Een van de oorzaken van haar onbehagen bleef daardoor ongrijpbaar. Het zou mij niet verwonderen wanneer zij dacht dat ik op een al te gemakkelijke manier gebruik had gemaakt van haar situatie. Zij had tot nu toe met één man geslapen. Nu ze wat dat betreft een andere koers was gaan varen, wist ze niet of dit een omweg was die haar, wellicht na jaren ploeteren, terug zou brengen bij Hugo. De tweede avond ging ze met hem eten. Zij verontschuldigde zich tegenover mij, maar ze voegde eraan toe dat het noodzakelijk was voor hun verhouding dat zij eens een avond samen uitgingen. Ik paste gezellig op Fritsje. Intussen probeerde ik een boek te lezen, maar ik maakte mij voortdurend zorgen over mijzelf Mijn terugkeer in Nederland lag in het verschiet. Het vooruitzicht dat ik mijn moeder terug moest brengen naar het huis van de dode maakte mij somber. Als ik Laura in mijn buurt had gehad, was ik vast en zeker een ruzie met haar begonnen om mij daarna op rumoerige wijze te verzoenen. Nu had ik alleen Fritsje. Ik las hem

[p. 161]

voor uit zijn favoriete boekje over een gewiekste kabouter. Toen ik hem eindelijk in bed had, liep ik het graslandje achter het huis op en keek hoe de nevel op het veld neerdaalde. Ik rilde en liep naar binnen. Het koffiefilter scheurde twee keer achter elkaar. Maar ook na een derde poging vertoonde mijn kopje nog drabsporen.

Later op de avond kwamen Alma en Hugo aangeschoten thuis. Hugo toeterde toen hij de auto tot stilstand had gebracht. Zoals ieder echtpaar hadden zij zich na hun moeilijkheden teruggetrokken bij elkaar. Zij hadden elkaar gedurende dit interregnum de halve waarheid verteld en tevreden bedacht dat het zo wel weer ging. Drank erbij om die gedachte gemakkelijk doorgang te verlenen. Maar doorgang tot wat? Een reservoir van uitvluchten en bekende plekjes, waar ze niet konden verdwalen en elkaar zouden helpen. Ik stond daarbuiten, hoewel ook ik geenszins had geschroomd de fles te hanteren.

De volgende ochtend nam Hugo mij apart. Hij gedroeg zich aarzelend en vertelde mij dat ik met zijn vrouw had geslapen. Hij wist niet zo best wat hij vervolgens moest zeggen. Hij behoorde mij te berispen, Alma had hem dat misschien opgedragen. Hij lachte verontschuldigend, alsof hij zelf met haar geslapen had.

‘Het moest eigenlijk kunnen,’ zei Hugo. ‘Dit is precies wat je je voorstelt als je er zelf aan begint.’

Ik knikte.

‘Hoe zou het nu met Olga zijn?’ vroeg Hugo aarzelend.

‘Ik denk dat ze thuis is.’

‘Dat denk ik ook.’

‘En wat denk je nog meer?’

‘Alma is een beetje kwaad op jou,’ zei Hugo. ‘Ze zegt dat ze ontzettend in de war was en dat jij dat wist.’

[p. 162]

‘Ik heb haar uit de war gehaald.’

‘Hoe kan ik je bedanken,’ zei Hugo. ‘Ik was ook niet helemaal mezelf.’

Hij ging naar Alma toe en deelde haar mee dat hij de zaak met mij had uitgesproken. En dat ik gezegd had dat het mij speet. Hij kon niet anders dan de dingen enigszins anders vertellen dan ze werkelijk lagen. En zo viel hij terug op ouderwetse rationalisaties. Ik had iets gedaan en was schuldig. En omdat ik schuldig was maar niet verdorven, had ik spijt. Hij liet in het midden of ik opnieuw wenste te zondigen. Maar iedere keer zou de pijn toenemen en er was dus geen hoop dat alles nog eens opgewekt zou eindigen.

Zo had hij het geleerd van zijn vader. Voor als de nood aan de man kwam. Of anders: voor wanneer hij snel een dooddoener zou moeten vinden, een toegangsdeurtje tot de veiligheid.

Ik vroeg mij af hoe hij dit allemaal ging verwerken in zijn proefschrift.