Een afgezant uit niemandsland

[p. 61]

11

De regen was opgehouden terwijl zij liepen door de straten van Pjilnok. Asquit ging voorop met Paul, en ver daarachter volgden Ellen en Cromwell. Hij dacht aan wat gebeurde achter de in vieren en zessen verdeelde ruiten, en hij voelde een vage spijt dat hij niet overal bij kon zijn. Dat was hetzelfde als wanneer hij naar muziek luisterde, geluksgevoel verborgen achter spijt; hoe kon hij onder woorden brengen wat hij hoorde bij een zanger die zijn stem liet wegglijden en draaien?

- Waar denk je aan? vroeg Asquit.

- Waar we nu naartoe gaan.

- Op het spoor van Begoresj, zei Asquit. De man met het olifantshoofd.

- Hoelang studeer jij hier Asquit?

- Dit wordt het derde jaar. Ik ben al oud. Zesentwintig. Oud voor een student, vind ik.

- Ben je niet verloofd?

Asquit begon te lachen.

- Wijs mij een vrouw, zei hij bijna plechtig, met een hoge stem.

- Ellen.

- Een vrouw, zei Asquit. Meisjes hebben tijden nodig om te acclamatiseren als ze eenmaal als groene haringen van de boot zijn gedragen.

- Jij doet wel in groen Asquit.

- En is het wel waar van die meisjes? zei Asquit. Slaat dat groene niet op ons? Groen, wat een gehate rotkleur. Groen, dat waren ze vroeger hun hele leven, mijn vader was groen, mijn moeder wordt met het jaar groener. Nooit ontkleurd; en jij bent groen, toch maar een beetje vergeleken met wat ik was. Je had mijn tante Caroline moeten kennen; de naam

[p. 62]

doet al weinig verwachten. Mijn oom droeg een groen jachtkostuum om niet zo naast haar op te vallen. Vroeger werd je geboren en dan kwam de pastoor met een kwast en schilderde je, je kwam op school en je moest liedjes zingen van het groene gras waarop zich kuddes schapen bevonden, en je blèrde maar mee, wat kon jou het schelen, en je eerste opstelonderwerp luidde ‘mijn vakantie in de bergen’ en je schreef ‘de groene glooiing van de berghelling’ en je eerste gedicht ‘de groene nacht staat tussen ons’. En als je groen van ellende naar de haven vlucht is daar het groene water waarin dode vissen drijven en het lijkt of jij er een van bent. Maar vandaag lijkt het of alles verandert. Wat jij dacht toen jij zeventien was, doen ze nu heel verstandig op hun vijftiende en ieder een weet zich een houding te geven, waar jij vroeger vijftien bundels gedichten en drie onleesbare romans voor nodig had, zodat je voortdurend naar de grond liep te staren om op ideeën te komen. God, die ideeën!

- Ik heb een vriend, Rufus, zei Paul. 's Morgens word ik wakker en dan hoor ik hem giechelen in zijn kamer. Dacht je dat hij in zijn eentje giechelde?

- Nee, zei Asquit, met luide stem. Dat soort ligt niet in zijn eentje te giechelen.

Langzamerhand had de stem van Henri Asquit een gedragen klagelijkheid gekregen die onmiskenbaar op de lachspieren werkte. Daarom begonnen ze langzamerhand te lachen en dit lachen veroorzaakte bij Paul een benauwd gevoel in zijn keel alsof hij eigenlijk moest huilen. Maar hij huilde niet. Zijn ogen waren vochtig van het turen. Er stond nog een beetje wind in de straten. Hij voelde zich onuitsprekelijk gelukkig.

Alleen zou hij vanavond wel dronken worden zodat hij morgen hoofdpijn had.

De aanstaande nacht in. Alle belemmeringen overwonnen.