Wie heeft de admiraal gewurgd?

[p. 39]

IV

‘Ik vind het geweldig, zooals u aldoor met mij optobt,’ zei Hertha Scholz, toen zij voor het Hotel Centraal in de auto van Jeanne Morrees stapte en naast haar plaats nam.

‘Het doet mij net zoo veel pleizier als u, en ik geloof dat dit komt, omdat u net zoo graag lacht als ik,’ antwoordde Jeanne.

‘Ik ben naar Holland gekomen om Scheveningen en iets van de residentie te leeren kennen. En wat heeft u mij in die paar dagen niet allemaal laten zien! Ik geloof niet, dat ik half zoo veel gezien zou hebben, wanneer ik alleen op Gülstorff aangewezen zou zijn. Gülstorff is een fijne vent. - Ik weet niet,’ voegde zij er glimlachend aan toe, ‘of hij u verteld heeft, dat ik zijn eerste groote liefde ben geweest. - Hij is zonder twijfel een natuurliefhebber; maar hij heeft een gids noodig, want hij mist de gave om de schoonheden zelf te vinden. En Holland is prachtig!’

‘Zoo had u het zich zeker niet voorgesteld?’

‘Neen. Een buitenlander stelt zich van Holland niets anders voor dan een eentonig, vlak land, groen, waar kanalen doorheen loopen en waar op regelmatige afstanden, zooals op prentbriefkaarten, windmolens staan, koeien, schapen en menschen met klompen aan hun voeten. Van de prachtige, moderne autowegen, de schilderachtige meeren en heidestreken weet men even weinig als van het enorme verkeer in de groote steden.’

‘U krijgt nog veel meer te zien. Wij zullen nog eens naar de Veluwe en naar Limburg gaan,’ zei Jeanne lachend, ‘want u moet ook ons - “gebergte” leeren kennen!’

‘Gebergte?’ Hertha wist niet, of Jeanne een grapje maakte of dat zij het meende.

[p. 40]

‘Welzeker. Wij hebben bergen tot driehonderd meter hoogte. U kunt zich voorstellen, dat wij daar trotsch op zijn.’

Hertha lachte.

Zij was een paar jaar jonger dan Jeanne, slank, blond en zeer sportief.

Bij het Seinposttheater stopte Jeanne.

De twee dames stapten uit en Hertha bewonderde nog eens den prachtigen wagen, de nieuwste Auburn-two-seater, die Jeanne op de R.A.I. had gekocht.

Het strand was tamelijk leeg en nadat zij een tijdje langs de boulevard hadden gewandeld, gingen zij naar het Grand-Hotel, waar Gülstorff bij een cocktail zat en de dames met een luid ‘Hallo!’ begroette.

Hertha reikte hem de hand.

‘U had ik hier wel het allerminst verwacht,’ glimlachte zij. ‘Ik dacht dat u met het meest ernstige gezicht een gewichtige conferentie bijwoonde. Ik had al met u te doen, omdat u met dit weer in een onvriendelijke kamer belangrijke zaken moest bespreken - zonder strand - zonder zon - en nu zit u zich hier te goed te doen.’

‘Ik had u toch beloofd te zullen komen. En hier ben ik.’

De dames namen plaats en bestelden.

‘Hoe staat het met uw onderhandelingen?’ wilde Hertha weten.

‘Uitstekend. Zij zijn mislukt.’

‘Mislukt? En dat noemt u uitstekend?’

‘Natuurlijk. Alleen daardoor kreeg ik de kans van het strand en de zon te genieten - de zon die aan mijn tafeltje in het Grand Hotel in de gedaante van u en juffrouw Morrees is opgegaan.’

‘U bent met uw sarcasme het sprookjesachtige geluk, dat u door onze aanwezigheid ten deel is gevallen, heelemaal niet waard,’ zei Hertha glimlachend.

‘Houdt u mijn woorden ook voor sarcasme?’ vroeg

[p. 41]

Gülstorff Jeanne.

‘Natuurlijk doet zij dat,’ bracht Hertha in het midden. ‘Is het niet zoo?’

‘Ik geloof, dat u het meent, wanneer u ons met de zon vergelijkt.’

‘Fabelachtig!’ riep Gülstorff en hief zijn glas op.

‘Maar u maakt hem werkelijk het hof,’ merkte Hertha op.

‘Zij heeft gelijk,’ zei Gülstorff. ‘Zij bewijst daarmee, dat zij een dame met smaak is en mijn goede hoedanigheden opgemerkt heeft.’

Jeanne lachte. Plotseling keek zij ingespannen naar buiten.

‘Kijkt u naar mister Harrow uit?’ vroeg Gülstorff.

‘Ja, dat doet zij. Omdat zij uw goede hoedanigheden opgemerkt heeft!’ zei Hertha glimlachend.

‘Of geldt uw belangstelling die charmante jonge dame, die daar net voorbijgaat?’

‘Ik geloof dat het een jeugdvriendin van mij is. Ik weet het niet zeker. Wij hebben elkaar sinds jaren niet meer gezien.’

‘Overtuigt u zich toch even. En als zij het is, noodigt u haar dan uit bij ons te komen zitten.’

‘Dan kunt u nog meer verwend worden!’ riep Hertha lachend.

Jeanne ging naar buiten.

De jonge dame was het hotel reeds gepasseerd en Jeanne riep:

‘Hallo!’

Een heer draaide zich om en bleef staan.

‘Bedoelt u mij?’

‘Neen.’

‘Jammer. Ik zou u met het grootste genoegen gezelschap hebben gehouden.’

Jeanne keurde hem geen antwoord waardig. Maar toen zij den opdringerigen voorbijganger vluchtig bekeek, deinsde zij haast achteruit. Zij kreeg een gevoel,

[p. 42]

alsof zij tegenover een boosaardig reptiel stond; de gluiperige, sombere uitdrukking van zijn oogen werd nog onderstreept door een litteeken, dat dwars over zijn neus liep.

Zij spoedde zich verder.

‘Hallo!’

Nu keek de dame om en Jeanne wenkte haar. Toen zij tegenover haar stond, vroeg zij:

‘Bent u niet Mary Keizer?’

‘Ja.’

Jeanne zag haar onderzoekenden blik.

‘Ik ben Jeanne Morrees.’

‘Jeanne! - Ik zou u werkelijk niet herkend hebben.’

‘Ouder geworden?’

Mary schudde haar hoofd.

‘Knapper, zou ik zeggen. Ik heb mij dikwijls afgevraagd, of wij elkaar nog eens zouden zien. Hoe gaat het met u?’

‘Goed. Maar zouden wij elkaar niet weer tutoyeeren?’

‘Graag, Jeanne.’

‘Heb jij hier iets te doen of heb je een uurtje den tijd?’

‘Alle twee.’

‘Kom dan even mee. Wij zitten hier in het Grand Hotel met een alleraardigst gezelschap.’

Mary werd voorgesteld en nam aan de tafel plaats.

‘U heeft dus met juffrouw Morrees luchtkasteelen gebouwd?’ vroeg Gülstorff.

‘Ja. Jammer genoeg is er niets van overgebleven dan de herinnering.’

‘Ik vind de herinnering altijd het mooiste,’ meende Hertha.

‘En vertel nu eens, hoe het met je gaat. Wat doe je?’ wilde Jeanne weten.

‘Je zult opkijken. Ik ben getrouwd.’

‘Getrouwd? De kleine Mary getrouwd! En hoe heet je nu?’

[p. 43]

‘Smit.’

‘En wat is je man?’

Mary lachte.

‘O - die is iets heel gevaarlijks!’

‘Moeten wij bang worden?’ vroeg Gülstorff.

‘Dat hangt er van af. Hij is hoofdinspecteur bij de recherche.’

‘Mary - is jouw man soms C.H.F. Smit?’

‘Ja.’

‘Dan feliciteer ik je van harte. Ik ben er van overtuigd, dat hij een prachtige carrière voor zich heeft.’

‘Is uw man ook hier buiten?’ wendde Gülstorff zich tot Mary.

‘Niet? Jammer. Ik had hem graag leeren kennen. Ik heb nog nooit een gevreesden criminalist van zoo dichtbij gezien.’

‘Er zullen wel niet veel menschen zijn, die dat graag zouden willen,’ gaf Mary glimlachend terug.

‘Ja, ziet u, dat hangt er van af,’ zei Gülstorff en presenteerde haar zijn sigarettenkoker.

Mary raakte Jeanne's arm aan.

‘Ken je dien heer, die daar buiten staat? Hij kijkt al een heelen tijd naar binnen.’

Jeanne keek quasi toevallig naar buiten. Zij schrok.

‘Dat is haast onmogelijk,’ fluisterde zij.

Het was de man, die haar voor het hotel had aangesproken. Toen haar blik den zijnen ontmoette, ging hij, zonder de ondoorgrondelijke uitdrukking van zijn gezicht te veranderen, verder.

‘Kent u hem?’ vroeg Hertha.

‘Neen. Hij schijnt mij te volgen.’

‘Gülstorff, kijkt u eens waar hij naar toe gaat,’ verzocht Hertha.

‘Ik wil u geen last veroorzaken,’ protesteerde Jeanne.

Gülstorff was reeds opgestaan.

‘U veroorzaakt ons niet de minste last, juffrouw Morrees.’

[p. 44]

‘U is zeer vriendelijk.’

Ongeveer tien minuten later kwam Gülstorff terug.

‘En?’ vroeg Hertha, die zich erg tot Jeanne aangetrokken voelde en het onprettig vond, dat deze onaangenaamheden had.

‘Ik heb hem niet meer gezien,’ zei hij, terwijl hij weer ging zitten; dan zei hij tegen Jeanne: ‘Ik zou mij in uw plaats maar niet al te ongerust maken.’

‘Ik ken dat,’ meende Hertha. ‘Men hoeft zich niet ongerust te maken. Maar als men dame wil blijven, is het vervelend om te weten, dat men een vervelenden kwast achter zich aanheeft, dien men niet kwijt kan raken.’

Laat in den namiddag stapte het gezelschap op en men begeleidde Jeanne naar haar wagen.

Toen zij bij het Seinposttheater arriveerden, zei Gülstorff met een blik op de breede ramen:

‘Kijk, daar zit onze vriend.’

‘Hij doet alsof hij de krant leest,’ zei Hertha. ‘Maar ik wil wedden dat hij ons gadeslaat.’

‘Natuurlijk ziet hij ons’ stemde Mary toe.

Voorzichtig keek nu ook Jeanne naar het raam. De man liet dadelijk zijn krant zakken en groette.

‘Ik zal hem ter verantwoording roepen,’ verklaarde Gülstorff verontwaardigd en wilde naar binnen gaan.

‘Neen - als 't u blieft niet!’ Zij wilde van geen tegenspraak weten. ‘Ik stap in mijn wagen en rijd weg. Als u mij een dienst wilt bewijzen, mijnheer Gülstorff, blijft u hier dan staan tot ik een flinke voorsprong heb. Die man mocht eens van plan zijn, mij in een auto te volgen. - Komt u, juffrouw Scholz?’

‘Is u niet boos op mij als ik hier nog wat blijf? Ik rijd dan later wel met Gülstorff terug.’

‘Goed. Het blijft toch bij onze afspraak?’

‘Graag.’

Jeanne ging achter het stuur zitten.

[p. 45]

‘Mary, stap in. Ik breng je weg.’

‘Als je mij naar het station wilt brengen -’

‘Ik breng je naar Amsterdam. Praat niet. Ik rijd je naar huis. Wij hebben elkaar nog een heele boel te vertellen. Of heb je geen zin?’

Mary zei niets, maar stapte in.

Jeanne startte den motor, men wenkte elkaar vroolijk toe en de wagen schoot vooruit.

De onderhandelingen tusschen Clive Harrow en Gülstorff hadden geen resultaat opgeleverd. Harrow werd ongeduldig. Hij wilde naar Engeland terug, en het feit, dat hij hier door de gebeurtenissen op de ‘Prague’ tegen zijn zin werd vastgehouden, maakte hem zenuwachtig en onrustig.

Hij was net bezig zijn das om te doen, toen er geklopt werd.

‘Binnen.’

De deur ging open en Edward Sewell kwam binnen.

‘Goeden morgen, mister Harrow.’

‘Goeden morgen, Sewell. Wat is er?’

‘Wij hebben een telegram ontvangen. Nieuwe onaangenaamheden.’

‘Wat?’

‘Weer een geval van sabotage.’

‘Waar?’

‘In Sheffield. Een stalen kabel doorgesneden. Alleen door de oplettendheid van een werktuigkundige werd op het laatste oogenblik een groot ongeluk verhoed.’

‘Mag ik even zien?’ Hij las het code-telegram, dat Sewell reeds had vertaald en vloekte binnensmonds.

‘Laat u een auto voorkomen. Over twintig minuten vertrek ik naar Amsterdam.’

Zwijgend gebruikten de twee heeren hun ontbijt.

‘Verlaat u het hotel niet, voordat ik terug ben of tot u bericht van mij krijgt,’ zei Harrow, terwijl hij in den wagen stapte.

[p. 46]

‘Die affaire met de “Prague” is natuurlijk een schandaal,’ zei Smit, die in zijn bureau heen en weer liep, ‘en het verbaast mij, dat het ministerie tot heden nog niets van zich heeft laten hooren. Onbegrijpelijk dat de heeren zich zoo hebben laten beetnemen. Een onderzoek van meer dan twee uren aan boord van een kleine boot, die daarbij niet eens geheel was bezet. De dader had absoluut niet mogen ontsnappen. De heeren in Hoek van Holland hebben geen meesterstuk volbracht.’

‘Misschien acht het ministerie geen reden tot ingrijpen aanwezig, omdat de misdaad op een Engelsch schip, dus op Engelsch grondgebied is begaan,’ antwoordde van Dam.

‘Een gemakkelijk standpunt. Men zou net zoo goed kunnen zeggen: eerst moet worden uitgemaakt of de misdaad op Engelsch, neutraal of Hollandsch grondgebied is begaan. En ondertusschen geeft men den dader gelegenheid zijn sporen uit te wisschen. De moord werd in een Hollandsche haven ontdekt en moet door de Hollandsche autoriteiten worden behandeld, te meer waar de Engelsche overheid niet in kón grijpen.’

De telefoon rinkelde. Smit greep de hoorn.

‘Ja? - Laat binnen.’

Even later kwam Harrow binnen. Ofschoon hij zijn best deed, zijn kalmte te bewaren, lukte het hem niet zijn zenuwachtigheid voor Smit te verbergen.

‘Goeden morgen, inspecteur.’

‘Goeden morgen, mister Harrow. Gaat u zitten. - Wat verschaft mij het genoegen?’

‘Inspecteur, ik ben gekomen om u een duidelijke vraag te stellen en ik wilde u verzoeken, mij een even duidelijk antwoord te geven: hoe lang zal ik nog gedwongen zijn in Holland te blijven?’

‘Ik kan deze vraag gemakkelijk beantwoorden: dat hangt van het verloop van het onderzoek af.’

‘Maar dat is toch onmogelijk! Zoo een maatregel

[p. 47]

tegenover mij zou toch alleen gerechtvaardigd zijn, als u míj van den moord op mijn privé-secretaris verdenkt. Doet u dat?’

‘Ik zou mij belachelijk maken, als ik dat deed. Maar de autoriteiten zijn nu eenmaal van meening, dat deze maatregel noodzakelijk is.’

‘En als het onderzoek nog weken, nog maanden duurt?’

‘Het zal niet zoo lang duren.’

‘Inspecteur, mijn aanwezigheid in Engeland is dringend noodzakelijk. Ik zei u reeds in den Haag, dat nationale belangen van Holland en Engeland op het spel staan.’

‘Wat zijn dat voor belangen?’

‘Het handelt zich om de marine. Wij leven in een tijd vol onrust, inspecteur. De bewapenings-industrieën van alle landen werken koortsachtig en steeds duidelijker blijkt de splitsing en groepeering van Europa. In alle landen vinden relletjes plaats en worden manifestaties tegen het dreigende oorlogsgevaar gehouden. De gevolgen blijven niet uit. Aan alle beurzen ter wereld heerscht een zenuwachtige en gevaarlijke onrust. De koersen dalen snel, vermogens worden verloren. Het einde van het ethiopisch-italiaansche conflict nadert, en zoodra Italië in Afrika zijn handen vrij krijgt, zal dit de situatie in Europa op een manier beïnvloeden, die niet valt te onderschatten. Ik kom voor officieuse onderhandelingen met een vreemde groep naar Holland en binnen zesendertig uur vermoordt men mijn privé-secretaris en van Soest, een ingenieur van naam, die met mij in relatie staat. Er worden steeds nieuwe gevallen van sabotage gerapporteerd, die allen in de kaart van onze politieke tegenstanders spelen.’

Een kort zwijgen volgde. Toen zei Smit:

‘Wendt u zich tot het ministerie. Dat is de eenige weg, die voor u open staat.’

‘En welke houding zult u aannemen, wanneer het mi-

[p. 48]

nisterie bij u informeert, hoe u tegenover mijn verzoek staat?’

‘Ik zal uw verzoek op loyale wijze ondersteunen.’

‘Dat is mij voldoende. Ik dank u zeer. Ik hoop, dat ik u niet te lang heb opgehouden.’

Toen de deur zich achter Harrow had gesloten, vroeg van Dam:

‘Zult u inderdaad zijn terugreis bepleiten, inspecteur?’

‘Waarom niet? Ook in Engeland kan Harrow mij niet ontglippen. Men zal het hem onmogelijk maken met een vliegtuig te reizen. Een bepaalde boot zal hem worden aangewezen en wij zullen er voor zorgen, dat hij, zoodra hij aan land gaat, onder observatie van Scotland Yard staat.’