|
| |
Hoe wt Dronckenschap wasschet verachtinghe Gods, ende vergetinghe syner goetheyt, oock onachtsaemheyt der wercken syner Handen.
Dat achtste Capittel.
TEn achtsten, waer men vol ende sadt is, daer wordt Godt ende al syn goetheyt vergeten. Oock niet gheacht op de Wercken zijnder handen. Esa. 5. Harpen, Luyten ende Trommen, ende Wijn zijn in haer gheselschappen. Sy sien dat werck des Heeren niet aen, ende dat Schepsel zijnder Handen achten sy niet, Dat sietmen wanneermen vol is, siet niemant op den tijt ende teeckenen, acht niemant Gods werck, latent al voortgaen, gelijc ter tijt Noe: vraghen niet wat Godt inden sin heeft, ende wat hy ons door die Teeckenen ende Propheten dreycht. Geck te zijn is onse maniere, recht of wy om den wijn, ende niet de wijn om ons
| |
| |
waer gheschapen. Dat beklaghet oock Godt seer inde Psalmen ende Propheten, dat sy den tijt niet waernemen, ende hen niet op Gods werck verstaen. Esa. 28. Sy hebben altesamen overmits den wijn niet geweten, ende Psalm. 28. Geeft haer na hare daet ende hare wesen. Verghelt hen wat sy verdient hebben, want sy mercken niet op't doen des Heeren, noch op de wercken zijnder Handen, daerom werden sy gebroken, ende niet ghebouwet. Hier henen hoort de gantsche 44. Psalm. Alsoo Paulus Rom. 12. dat wy op den Tijt sullen acht hebben. Desghelijck Christus beveelt ons onse Hooft op te rechten, ende op den tijdt acht te hebben. Luc. 21. Hy hiet ons nuchteren ende wacker te zijn, op dat ons den dach syner toekoemst niet slapende, of onbereyt en vinde, ende begrijpe: want hy sal komen als een Dief inder nacht, ende valstrick, wanneer de mensche alderminst daer op dencket. Wie nuchteren den Dronckenen aensiet, oft by eenen dans staet, die siet vele avontuer, ende wert vele dinghen ghewaer, dat de vollen ende danssers selfs niet weten. Alsoo wie Gods werck in acht heeft, ende merckt hoe de tijdt na de Schrift gaet, die siet ende wert vele heymelicheyts ghewaer. Godt wil dat wy altijt nuchteren zijn ende opsien, hoe hy de Werelt regeert, ende hoe wonderlijck syne wercken zijn, daer wt wasset Geloove vreese ende toeversicht, jae alle goet. Alsoo spreeckt David Psalm. 77. Ick wil dencken aen dat doen des Heeren, jae ick ghedencke an uwe voorleden wonderwercken, ende wil spreken van alle dijne wercken, ende seggen van uwen doen, etc. Ende Psalm. C.xliij. Ick ghedencke aen den voorleden Tijt, ende overlegghe dijne wercken, ende spreke van't Schepsel dijner handen. Maer die in wellust ende in sorghe deser neeringhe versopen zijn, gedencken niet dan aen haren Godt,'twelck is de Buyc: Want waer eens Menschen Schat is, daer is syn herte. Daerom koemptet dat de gierighe niet is, daer hy is, maer verruct leeft in synen God,'twelck is dat Goet ende Gelt. Ende ghelijck de Hoereerder een lijf met die Hoer wert (dwelck twee zijn in een Vleesch) alsoo wert de wijn-suchtighe tot een louter buyck ende wijn-slaef: Want waer een aenhangt met 'tHerte, sin en-
| |
| |
de moet, dat is syn Godt, met die wort hy een dinck. Daer wt volcht, welcke des Wijns kinderen zijn, dat sy nae Godt niet omsien. Ghelijck hem Godt beklaecht Esa. int 2. Cap. Een Osse bekendt syn Heere, ende een Ezel bekendt syn Meester, maer Israel bekent niet, ende mijn Volck verstaet niet. Daerom weent hy over Ierusalem, datse den tijdt harer versoeckinghe niet en bekenden. Dan wanneer wy met de werelt behanghen zijn, ende met de sorghe deser neeringhe beladen, ende de wijn al onse zinnen ende moet verruckt, kruypen wy op der Aerden om, ende dencken niet aen Godt noch aen syn werc. Daerom heeft God een Cruys moeten oprechten om zalich te maecken, nadien wy hem in gheluck vergheten, ende hoe hy ons beter doet, hoe wy argher worden. Deut. 32. De Heere liet Jacob groot worden op eerden, etc. ende gaf hem niet dan wijn te drincken. Ende doen hy vet ende sat wert, wierde hy weeldich, hy is vet ende glat geworden, ende heeft Godt laten varen, die hem ghemaeckt heeft, hy heeft den steen zijns zalicheyts kleyn gheacht, etc. Voor welcke Godt te voren sorcht Deu. 8. Wacht u nu ende siet toe: Wanneer ghy ghegeten hebt, ende zadt syt, ende schoone huysen bouwet ende daer in woont etc. dat dan dijn herte hem niet verheffe ende vergheet dijn Heer ende Godt etc. Wat behoeven veel woorden? De ervaring leert dat, al waert dat de Schrift stil sweghe, hoe de wijn alle ongheluck invoert, ende de werelt inden gront verderft, alle goeden verslint, ende alle verghetentheyt Gods aenricht, want wanneer men vol is ende met wijn verhit, soo hout de Duyvel hooch-tijdt ende Kerck-wyinghe. Christus moet een Affgod wesen, ende een suyp-ghesel, die met den suyp-ghesellen boven ende onder ligghen moet, ende wesen haer schantdecker. Niemant ghedenckt doch zijns inder waerheyt, niemant bekent hem,'twelck is dat eeuwighe leven.
Summa de wijn wordt haer de Duyvel, ende haer Godt, die haer drijft ende regiert, daer met den onreynen niet reyn en blijft. Men gedenckt dan ooc weynich des naestn noot, ja wie niet mede drinct, die is niet gheacht. Daer gaet in swanc komt
| |
| |
wy willen ons vol suypen, huyden als ghister, het heeft noch langhe geen noot? Wie weet het: wie siet dat etc. De Heere vraghet niet daer na: welck affect ende ghedachtenis der Godloosen, inden Psalmen dickmael werden bewesen. Och Godt de wijn is de werelt een Duyvel, sy is zijns niet weerdich, daerom moetse haer oock ongheluck inbrenghen. Het is boos met Gods Creatuer te spotten: sy verderven ons, soo dick wy haer misbruycken, Sapient. xvj. Hoe onghehoorsaem is dat Gelt, ende alle goet, ende konst? Hoe gantsch versadicht dat den Godtloosen niet? Hoe gantsch helpet goet voor de armoede niet by den ongoddelicken? Alsoo dat sy weynigher hebben,'tgene dat sy hebben, dan 'tgene dat sy niet hebben? Wat een onsalich dinck is de konst den ghenadeloosen, dat sy daer door tot narren worden, ende konstloos? Rom. 1. Ephe. 4. Hoe gantsch helpt gheenen wijn voor den dorst, by de werelts kinderen, alsoo dat sy oock dorst maket? Somma: gheen creatuer dient den boosen dan tot dat boose. Also hun Godt verkeert is, soo is hun alle Creatuer verkeert. Wat haer warmen soude, maect haer kout, wat dorst lesschen soude, dat maket dorst, wat Rijck soude maecken, maeckt arm ende behoeftich. Cortelick de ongheloovighe heeft alsoo wel dat niet dat hy heeft, als dat gheen dat hy niet en heeft. Alle creatuer is hem wederspannich. goet maeckt hem geen moet, ende helpt hem niet voor ghebreck, ende dat hem aen Godt soude doen ghedencken, dat doet hem Godt vergheten. Somma: arm is hy ende een Bedelaer, oft hy schoon die gantsche Werelt onder hem brochte, ghelijck de groote Alexander, ende de rijcke Man, Luc xvj. wie niet in Godt Rijck is. Spreeckt ghy: Alle creatueren Gods zijn doch goet 1.Timoth. 4. dat is recht. Maer wy zijn arch ende quaet wt aen gheboren boosheydt. Daer wt coemt het oock dat het goet ons totten arghen reycket, ende Godt onsen boosen moet zijn: Soo als wy zijn, zijn ons alle dinghen: den blinden is oock het licht een duysternisse, ghelijck dat Honich den spinne, alsoo moet Godt den Godloosen oock verkeert zijn. Psalm. xvij. Den onreynen, is al reyn, wat hy ghebruyckt, ende tot syn ghebruyck vermaledijt,
| |
| |
onsalich, ende vervloeckt: maer den reynen is alle dinck reyn. Tit. 1. Nu ter wijl die bekentenisse Gods ende wetenheydt dat eewich leven is, Ioan. 17. de hoochste gherechticheydt. Sap. 15: Esa. 54. onse roem Ierem. 9. 1.Cor. 1. soo can een yeghelick lichtelijck verstaen, wat een schandelijck, gruwelick Laster die dronckenheydt is, die alle bekentenis Gods verdrijft, ende de overvloedicheyt ons den wilden onvernuftigen Dieren ghelijck maket, ende soo den Heydenen daer af grouwelt, als haer boecken dapper betuygen. Hoe willen wy Christenen onder ons lijden, dat den Heydenen een gruwel is gheweest, ende dat de natuyrlicke luyden verachten? Want oock de natuere haer lichtelijck laet versaden. Daerom dese vreters ende suypers, Godt ende de natuyr, oock menschelijcke aert verloochenen ende schenden, ende ick achtet voor een plaghe, daer met haer wt Gods toorn de Duyvel schent ende verblint, dat sy oock niet weten wat een mensche is. Het waer anders niet moghelijck, dat hem een mensche tot dronckenschap liet brenghen: ja want het die zalicheyt golde, alle man soude over Godt claghen. Wie den jamer met gheestelicken ooghen aensiet, die moet bloet voor den armen luyden weenen, soo een erbermelijck dinck is een droncken man, die dat voor vreuchde ende wellust achtet, dat eyghenlick een martelie ende pijne is, niet alleene des Conscientien, maer oock des lichaems al hier, daer dese wellust alsoo met fenijn ende treuren doorspeckt is, dat niet dan anxt ende noot, daer onder verborghen leyt, alsoo dat oock de Heydenen, dat een soet fenijn, een treurige vreuchde hebben ghenoemt, welcke anxstelijck wort begheert, want sy vol bitterheyt ende anxt is, ende de Doodt met hem op den rugge draecht. Ende ofter gheen Helle, Sonde, ende Godt ware, soo waer het doch tegen des Lichaems ghesontheydt, ende dan soude hem de Mensche doch selver sparen ende den tijdt die hy hier heeft, also niet verwoesten. Want het noch een goet leven waer, ende den menschen wel dede, soo had het doch een aensien by der Werelt Kinderen. Maer eyghentlick moet haer helle alhier beginnen Esa. 66.57. Gelijck inden Godt-saligen het eeuwighe leven is Rom. 8. 1.Cor. 13. Wat wil
| |
| |
men doch daer veel af segghen? Het is doch de Duyvel, alsmen wel besiet, die synen onderdanen, welcker Godt hy is, alsoo betovert, dat sy dat wee vreuchde heeten, dat suyr soete, die duysternisse tlicht, dat boose goet, Esaias 5. Menschen, dien niet reyn is, maer bevleckt is beyde haer sin ende gheweten, van welcken God een gruwel heeft, die daer zijn tot alle goede wercken onnut Tit. 1. Capittel.
|
|
Auteursrechtvrij