Djojo uit de kampong

[p. 23]

III. Sarina in gevaar.

De vrouwen en de meisjes van de dessa deden de was. Tot de knieën en verder stonden ze in de rivier en sloegen het wasgoed schoon op een van de vele zwerfstenen die her en der in de rivier verspreid lagen.

Het was een fleurig gezicht, al die vrouwen en meisjes in het stromende, schuimende water.

De rivier was ondeugend vandaag. Hij sprong en huppelde om en over de grote ronde stenen en het water spatte uiteen in duizend stofdruppeltjes tegen de zware hoekige rotsblokken die een eind boven water uitstaken.

De zon had schik in die stofregen.

In die stofregen stond een regenboog te kleuren; groen en geel en paars; rood, violet en oranje was die regenboog, en de kinderen die op de oever speelden wilden er heen.

Maar wanneer ze in de rivier stapten en tot de borst toe door het water waadden, hand in hand om niet door de stroom omvergeworpen te worden, verdween de schitterende regenboog spoorloos en bleef er niets anders over dan een wolk van hele kleine fijne stofdruppeltjes.

En wanneer ze dan teleurgesteld naar de oever terug weken en zich lieten drogen in de hete zon, zie, dan was de regeboog er weer en schitterde en flonkerde nog schoner dan daar straks.

En de oude Ma Tjinoko mompelde met haar tandeloze

[p. 24]

mond dat je niet al te dicht bij de hele mooie dingen moest komen.

Maar Ma Tjinoko sprak zo zacht en er was zo'n geklipper-klap en geflipper-flap van het wasgoed dat op de ronde stenen geslagen werd, dat de kinderen helemaal niet hoorden wat ze zei.

Ze gingen dus weer de rivier in met zijn allen, hand in hand, om de regenboog van nog dichterbij te kunnen zien want dan zou hij nog schoner zijn dachten ze, maar wanneer ze bij de hoekige steen waren spatten de stofdruppeltjes hen wel in het gezicht en tegen de borst, maar de regenboog was er niet meer.

Maar het rivierwater spetter-spatte niet slechts in honderdduizend druppeltjes tegen de hoekige stenen uiteen, het tolde en wielde niet alleen om de grote ronde rolstenen, nee, het nam soms in zijn vaart een stuk wasgoed mee en voerde dat in een oogwenk naar het midden van de stroom waar het dan dreigde verloren te gaan.

Dan zwemt een van de jongens met forse slagen naar het midden van de stroom en redt het kledingstuk van de ondergang, en wanneer hij het aan de vrouw, aan wie het toebehoort, terug brengt, prijst ze hem en zegt, dat hij groot is en sterk en dat hij zwemmen kan als een vis. Maar dat hij oppassen moet voor de kaaiman.

Maar haar woorden gaan verloren in het geruis van de rivier en in het vrolijke gepraat van de vrouwen en meisjes.

Sarina is ook van de partij. Ze heeft de sarong hoog over de borst gevouwen. Tot aan de knieën staat ze in het stromende water.

Ze voelt hoe het water om haar benen draait en kolkt, hoe het zuigt en duwt, hoe het trekt en drukt, maar ze is sterk en ze staat stevig op haar voeten. Ze heeft haar benen wijd uiteen gezet en ze staat schuin tegen de stroom in.

[p. 25]

Ze staat graag op dat plekje want daar heeft ze ruim water.

Ma Tjinoko mompelt dat Sarina voorzichtig wezen moet, want eens, toen Ma Tjinoko nog een klein meisje was, is het gebeurd dat op die plek de schrikkelijke bek van een kaaiman open en dichtklapte....

Maar de rivier is zo dartel. En de meisjes hebben zulke drukke gesprekken vandaag.

Ma Tjinoko mummelt iets van een kaaiman, die heel lang geleden, in lang vervlogen dagen, in de tijd toen Ma Tjinoko nog een klein meisje was, zijn bek open en dicht klapte, juist op de plaats waar Sarina nu staat. Ze knikt met haar oude rimpelige hoofd in de richting van Sarina, maar hoe kan Sarina horen wat Ma Tjinoko daar mummelt met haar oude stem als de rivier zo ondeugend is en als het wasgoed zoo kleppert?

Sarina verstaat niet wat de oude Ma Tjinoko mompelt met haar tandeloze mond. Ze ziet niet hoe Ma Tjinoko haar kant uitkijkt. Ze is veel te druk bezig met haar wasgoed. Bovendien moet ze goed opletten want de stroom wil haar benen wegzuigen.

Het wordt nog gezelliger aan de rivier want de jongens komen er bij om de buffels te laten drinken.

De dieren lopen zover in de stroom tot ze tot de buik in het water staan. Ze vinden het heerlijk, het koele frisse water tegen hun lijf aan. Ze drinken met volle teugen en wanneer ze genoeg gedronken hebben willen ze nog de rivier niet uit.

Djojo zit boven op zijn buffel en hij drijft zijn dier verder het water in dan een van de andere jongens.

Ah, wat die buffel dat prettig vindt wanneer de jongen hem met water behoost.

Hij blijft geduldig staan en wanneer Djojo een ogenblik ophoudt met water hozen draait hij zijn grote kop naar den

[p. 26]

jongen alsof hij vragen wil, ‘waarom schei je er nu uit? 't Was net zoo lekker.’

En dan hoost Djojo er weer opnieuw op los en de buffel snuift van genoegen.

Djojo is goeie maatjes met zijn buffel. Hij houdt van hem want het is een gehoorzaam dier. Hij kan de houten ploeg door de stugge klei trekken of het een veertje is en met de zware dokkerwagen speelt hij gewoonweg.

En de buffel houdt van den jongen want die geeft hem lieve naampjes en zingt liedjes voor hem en hoost hem nat bij het baden in de rivier.

Die twee weten het wel met elkaar.

Het is nu echt gezellig bij de rivier. De vrouwen en meisjes wassen en plassen en de lach is niet van de lucht.

De buffels staan tot de buik in het water en de jongens zitten boven op de brede, gladde, grijze ruggen.

Het water ruist en bruist.

Djojo heeft zijn zelfgemaakt bamboefluitje voor de dag gehaald en zet dat aan de mond.

Hij laat een stroom van tonen uit zijn fluitje huppelen.

Hij kent een heleboel wijsjes. Die heeft hij van zijn moeder geleerd. De liedjes die zijn moeder zong bij het rijststampen heeft hij allemaal in zijn herinnering bewaard.

Hij fluit en hij vergeet dat hij op de buffel zit. Hij droomt dat hij nog heel klein is en op baleh-baleh ligt en zijn moeder zit bij het rijstblok. Ze zingt de oude slepende wijsjes. Hij is het zelf die ze fluit maar hij weet het niet. Dromerig kijkt hij in de verte, naar de bocht van de rivier, daar, waar op de avond toen Pa Dongso van de draak vertelde, de donkere schaduw was. De schaduw die zo duidelijk op de kop van de draak geleek.

Maar hij denkt niet aan die avond, niet aan de draak en niet aan Pa Dongso.

[p. 27]

Hij kijkt wel de kant uit van de bocht, maar zijn ogen zien hem niet.

Hij is vergeten waar hij is.

Hij weet niet meer dat Sarina vlak bij hem in de rivier staat. Hij ziet niet hoe ze haar wasgoed laat liggen en naar hem luistert.

De vrouwen en meisjes laten het werk rusten. Het wasgoed ligt op de grote ronde stenen.

Aller ogen zijn op Djojo gevestigd, maar hij zelf ziet daar niets van. Hij kijkt in de verte alsof hij daar wonder wat ziet.

Hij fluit het ene oude liedje na het andere en hij droomt van verre vreemde landen, van de grote zee, van wonderlijke avonturen. Van Sarina ook, maar van Sarina die een koningin is.

Hij is geheel in zijn spel verdiept. Hij ziet niet eens hoe Sarina bijna het evenwicht verliest.

Maar plotseling klinkt een rauwe gil boven het fluitspel uit.

Help! Help!

Hij laat zijn fluit vallen en ziet, vlak bij hem, daar waar Sarina stond, een hoopje wasgoed op de ronde steen liggen.

Niet waar Sarina staat, maar waar ze stond.

De karbauwen vluchten in grote wanorde naar de oever. Ze loeien van angst en schrik. Ze plonzen en plassen vervaarlijk en ze dringen verschrikkelijk.

De vrouwen huilen: ‘Sarina! Sarina verdrinkt! Redt Sarina!’

Ze lopen radeloos door en tegen elkander. Ze wringen de handen in wanhoop. En weten niet wat ze moeten doen. Een vreselijke verwarring.

Redt Sarina! Redt Sarina!

[p. 28]

Waar is Djojo gebleven?

Hij is van zijn karbau gesprongen. Hij zwemt naar die kleurige sarong die daar drijft.

Is het alleen maar een sarong of is het Sarina?

Heeft de stroom haar meegesleurd, naar de diepte, en drijft daar nu enkel maar haar sarong?

Nee, het is niet slechts een kleurige sarong.

Het leeft en beweegt.

Het worstelt om boven water te blijven.

Is dat de staart van een krokodil die daar naast de worstelende Sarina boven water uitsteekt en dadelijk daarop weer verdwijnt? Dat donkere ding daar! Kijk, daar is het weer!

Of is het misschien een boomstam die met de stroom mee kwam drijven?

De jongen zwemt met forse slagen naar de sarong.

Hij denkt niet aan het gevaar waarin hij verkeert.

Hij ziet alleen maar Sarina die daar met de stroom meegevoerd wordt.

Nu ziet hij haar gezicht!

Ze zinkt weg onder het gele wielende water.

Daar is ze weer. Ze roept om hulp!

Ze probeert te zwemmen maar zinkt weer weg.

De mensen aan de oever staan in ademloze spanning.

Zal Djojo er in slagen Sarina te redden? Zal hij haar bereiken voor ze voorgoed in de diepte verzinkt?

Kijk, daar komt ze weer boven. Ze leeft nog. Ze steekt haar armen omhoog. Ze roept om hulp! Zinkt. Nee, ze duikt weer op, zie maar!

Waar?

Daar! Daar!

Djojo zwemt wat hij kan. Bijna kan hij Sarina grijpen. Maar de stroom gaat zo snel. Wanneer hij zijn hand uit-

[p. 29]

strekt om het meisje te grijpen is ze al weer een eind verder.

De jongen spant al zijn krachten in. Hij zwemt met forse slagen. Hij hoort hoe de mensen op de oever hem aanmoedigen.

Nu is hij weer vlak bij het zinkende meisje.

Hij grijpt maar het is mis. Sarina wordt door de sterke stroom meegesleurd.

Ze zinkt weer.

Is dat haar voet?

Is dat zwarte daar dan toch de staart van een krokodil of....?

Nee, het is een boomstam en Sarina slaat er haar arm omheen.

Djojo slaat met grote kracht zijn benen uit en schiet met een vaart naast de drijvende stam; naast Sarina.

Hou je vast Sarina! Kun je?

Ja, ze kan. Ze laat de stam niet meer los. Ze klemt er zich aan vast en houdt het hoofd boven water.

En Djojo stuurt al zwemmende het stuk hout waaraan Sarina zich vastklampt naar de oever.

De mensen op de wal moedigen hem aan.

‘Hou vol! Hou je goed! Niet opgeven Djojo!’

En hij geeft het niet op. Hij kan uitstekend zwemmen. Hij kan meer dan fluitspelen alleen.

Hij stuurt de stam met Sarina naar de kant.

En brengt haar behouden aan de wal.

Ja, de rivier was ondeugend die dag.