| |
| |
| |
Aen den zeergeleerden heer, Joannes le Francq van Berkhey, na het aenhooren zijner dichterlijke redenvoeringe, op Leydens tweede eeuwgetijde.
Wat is mijn geest verheugd, op deezen dag,
Nu ik de feest van Leyden vieren mag;
En, met den rei van Phoebus Voedsterlingen,
Op 't hoogst vernoegd, mijn laege zangen zingen!
Schoon, op dees' stond, een hooger poëzij,
Een kiesscher keur van letter-lekkernij,
Vereischt wordt, dan mijn trippelende vaerzen,
'k Treede echter voort, op laeg gehielde laerzen.
ô Helden, staet mijn zwakke Zangster toe,
Hoe onbekwaem, dat zij u hulde doe,
En eenen krans van Veil- en Lauwer-blaêren,
Schoon zonder zwier, moog' vlechten om uw hairen.
| |
| |
Vergunt, dat zij, daer 't godlijk snaer-geluid
Van Berkhey's lier mijn Leydens Eeuw-feest sluit,
Dien Kunst-held volge, op wankelende beenen,
En 't luistrend oor mooge aen zijn' Feest-zang leenen,
Vol aendacht, daer zijn schelle dicht-trompet
Den lof dier Stad op hooge toonen zet.
ô Schrandre Geest, al had ik duizend tongen,
Al mogt ik, als een Adelaer, verjongen,
Nog konde ik nooit, naer waerde, uw heerlijk Dicht
Afschetsen, daer uw kunst elk duur verplicht.
Mijn geest, verrukt door uw verheven klanken,
Wierdt aengevlamd van heilige outer-spranken,
Als smeulend riet, dat ras in vlam geraekt,
In volle vlam, zoo dra 't het vuur genaekt.
Hoe juist weet Gij, zoo welbespraekt van lippen,
Voor elke zaek de woorden uit te kippen,
Daer Gij den lof van Leyden's Helden-stoet
In 't dag-licht zet, en ieder hooren doet.
Hoe weet Gij, door uw ziel-verrukkend zingen,
De liefde en trouw in 't Burger-hart te dringen,
Dat, overtuigd, gehoorzaem aen zijn' pligt,
U dankbaer blijft, daer gij 't eene eerzuil sticht.
Wie is 't, die zich van weenen kan onthouën,
Als hij U hoort den jammer-staet ontvouwen
Van Leyden, dat, gedrukt door hongers-nood,
En kriig, en pest, als worstelt met den dood?
Dan weet Ge ons hart, als leem en wasch, te kneeden,
Dan siddren wij, dan trillen onze leden,
Als of ons zelf, door moorders aengerand,
't Ontbloote stael waere op de borst geplant.
| |
| |
Dan perst Ge een zee van biggelende traenen
Onze oogen uit, als uit ontslooten kraenen.
Geen hart, al waer 't uit louter stael gesmeed,
Blijft onberoerd, als 't U het harte-leed
Van van de Werff, zoo treffend, hoort beschrijven.
Ik voel, helaes, mijn vingeren verstijven,
De dicht-pen valt mij. beevend, uit de hand,
Als ik gedenk, met welk een' tegenstand
Die dappre Held geduurig hadt te strijden,
In al den tijd van Leydens bitter lijden.
Jerusalem, noch 't bang Samaria,
Werdt ooit zo fel, door Assurs ongenaê,
Geteisterd, dan dees Stad, door 't Spaensch vermoogen.
Maer Gij droogt weêr de traenen van onze oogen,
Zingt Leydens zege, en Held Oranje's lof,
Daer Spanje's magt verslaegen ligt in 't stof.
Uw blijde toon kan ieders hart bekooren,
Daer Gij ons doet uw zege - zangen hooren;
Terwijl die toon door lucht en wolken dringt.
Als uwe mond mijn Leydens opkomst zingt.
Hoe stonden wij verrukt en opgetoogen!
De gulle vreugd straelde uit ons aller oogen;
Men huppelde, hoe naeuw bezet in drang;
Zoo krachtig klonk uw vrolijk maetgezang.
Zoo kan uw Geest een Paradijs van weelden,
Een Canaän, in Nederland, verbeelden!
Gij voerde stout, in keurig dicht-verhael,
Uw Vader-stad in hooger glans en prael,
Dan de Oudheid ooit haer Memphis, of Atheenen,
Schoon van 't Geluk, zoo heerlijk, overscheenen.
| |
| |
Waer ben ik thans? in welk een lust-priëel?
'k Verlies mij zelf; 't verstand is mij geheel
Verduisterd; 'k word vervoerd door uwe snaeren.
ô Puik-poëet, Gij doet mijn grijze hairen
Verjeugdigen; 't is of Ge een vuur ontsteekt,
In deeze borst, dat nieuwen ijver kweekt.
Komt Dichters, komt; en gij, Bataefsche Helden,
Hebt ge ooit gehoord Oranje's lof vermelden,
Op zulk een' toon, als dien le Francq, dit uur,
U hooren doet, ontvonkt door hemelsch vuur.
Maer wie ben ik, die uwen lof zou zingen?
'k Zou eerder de aerde uit haere naeven wringen;
Eer ooit, door mij, uw roem, ô Phoenix-held,
Van 't Neêrduitsch Dicht, naer waerde, werdt vermeld!
Uw schrander Hoofd eischt Phoebus lauwer-kroonen,
Door de eigen hand van zijn geliefdste zoonen
Gevlochten, en, met eerbied, U gewijd;
Zoo tart uw naem het woeden van den tijd.
Amphions lier, en Orpheus fikse snaeren
Zijn 't enkel, die uw toonen evenaeren;
Een Licidas, der Grieken reden-prael,
Moet zwichten voor uw Nederduitsche tael:
Ja, Vondel zelfs, mogt hij ten graeve uit rijzen,
Zou, willig, U de kroon der dichtren wijzen;
Uw Dicht-geest zweeft, door kracht van poëzij,
De Goesche Zwaen, klapwiekende, voorbij.
Des smeek ik U, daer zoo veel groote lichten
Voor U in glans, aen Pindus Hemel, zwichten,
Vergun aen mij, dat ik mijn zwakke veêr,
Eerbiedig, leg voor uwe voeten neêr.
| |
| |
Wil, als Maeceen, mijn Dicht, in gunst, ontfangen:
Zoo dat uw' naem, het geen ik durf verlangen,
Op 't voorhoofd draegt, blijft steeds de spreuk bekend,
Welëer beroemd, van Liefd' is 't Fondament.
Abram Wijnbeek,
Oud Lid van de Leydsche Rhetorijkkamer, de Witte Acolijen, onder 't woord:
Liefd' is 't Fondament.
|
|