De blijde kruisvaart

[p. 189]

Hoofdstuk XLI.

De mannen kropen, wie hier, wie daar in een obusput. Wallen of loopgraven waren er niet. Ze waren dus genoodzaakt, op eigen initiatief, een schuilplaats te zoeken. Traag ging de nacht voorbij. Bijwijlen daverde de aarde onder baldadige ontploffingen. De vijand schoot in den blinde. Niettemin trof hij soms doel.

't Zwierken, Wannes, Stokken-en-Zeilen en Verriest zaten te zamen in een kuil.

- Dju, voor de broks, grinnikte Stokken-en-Zeilen, wanneer er een twaalfponder in hun nabijheid néersmakte. 't Zwierken bibberde in zijn natte plunje.

- Bah! we zijn ook nat tot op de graat, troostte Wannes.

Onverpoosd pletste de regen in den donkeren nacht. 's Morgens kwam de luitenant melden, dat het peleton opbrak. 't Zwierken, Wannes, Verriest, Stokken-en-Zeilen moesten echter nog een tijdje blijven; die zaten het verst vooruit...

- 't Zijn altijd dezelfden, mopperde 't Zwierken.

Verriest verklaarde:

[p. 190]

- Laat dat maar gaan, jongen. Straks gaan we naar huis, den wijnkelder plunderen...

't Werd dag. Een flauw licht schemerde over 't landschap. Eén voor één, op handen en voeten, kropen de jongens dan achteruit, naar 't platgeschoten Merckem toe.

Verriest blikte om zich heen.

't Dorp was nog slechts een puinhoop, een berg van muurblokken en pleister, zonder straat of plein, en waarboven alleen de grillig afgeknotte pijler der kerk nog afstak.

- Hemel, vroeg Wannes, waar is 't nu?

Mistroostig schudde Verriest het hoofd:

- 'k En vind er kant noch hoek meer aan.

- Daar heeft de kerk gestaan, onderstelde Wannes..

- Wacht, zei Verriest. Ginder, op de hoogte, liggen Woumen en Clercken. Daar staat de kerk. Rechts van ons is de gendarmerie dan. Kom aan...

Ze klauterden over balken en steenen. De regendruppels zwiepten hun aangezicht rood. Toen ze bijna aan 't uiteinde van 't dorp stonden, aarzelde Verriest:

- 't Moet hier ergens zijn...

En wanhopig Het hij zijn blikken glijden over de ineengestorte huizenmassa's.

- En de wijn? schooide Stokken-en-Zeilen.

Verriest liet zich op een blok beton neerzakken, smeet zijn geweer neer, en kruiste de armen.

- Is dat nu toch niet wreed! Nu vind ik m'n eigen kot niet meer!

Zijn makkers bekeken hem ongeloovig.

[p. 191]

- Hij zou den wijn op z'n eentje willen uitknodsen! zei Stokken-en-Zeilen.

Verriest zuchtte. Zijn oogen glinsterden. Droefheid doorschoot zijn gemoed. Hij steunde 't gebogen hoofd op de palmen der handen, de ellebogen op de knieën. Onder den tragischen hemel, vereenzaamd, stonden de drie piotten daar omheen hun bedrukten makker.

Langzaam raapte Verriest zijn geweer op.

- Waarheen? aarzelde Stokken-en-Zeilen, een beetje teleurgesteld.

- We gaan schuilen; we kunnen toch heel den dag niet in den regen omdolen.

Zij keerden op hunne stappen weer. Hier en daar ontwaarden ze éen of meer piotten, tegen een stuk muur aanleunend.

- Ze wonen hier allemaal onder den blooten hemel, zei Wannes.

- We gaan toch wat beters zoeken, verzekerde 't Zwierken.

- Langs den kant van de kerk valt al licht wat te vinden, waagde Verriest.

Maar hoe ze ook zochten, ze vonden geen schuilplaats die nog met bezet was.

De regen viel met dobbel geweld.

- Wat gaan we doen? vroeg Wannes.

- Schuilen, blafte Verriest.

En wéér gingen ze op zoek. Ze waren op 't kerkhof.

- Hier gaan we niks vinden.

- 't En doet, zei Verriest.

[p. 192]

Hij stond voor een marmeren zerk. Een obus had den grafsteen verbrijzeld.

- Heft eens mee, gebood Verriest.

- Heffen! En dan?

- Toe, heft maar. We moeten van den nood een deugd maken...

Ze schoorden hun beenen en wentelden den grafsteen van den kuil. Verriest ging er op zijn knieën bij zitten, ontstak een solfertje. De anderen ook keken toe.

- Doodkisten, schrok Wannes.

- Er liggen er maar drij in, zei Verriest koeltjes. We gaan ze er uit halen en we kruipen wij in dien kelder. Daar zullen we droog zitten.

Eén voor éen sjouwden ze de doodkisten naar boven. Ze droegen ze naar een nabijen obusput, lieten ze langs den kant naar beneden glijden, smeten er met hun veldschop wat aarde op. Toen stapten ze in den grafkelder.

- En nu, verklaarde 't Zwierken, ga 'k een uiltje vangen.

Een kwartier later ronkten de kerels, zalig en in het spaarzame daglicht, dat door de opening van den grafkelder binnenvloeide, geleek hun kalm gelaat op het marmeren masker van heraldieke beelden op oude praalzerken...