|
| |
| |
| |
Jan en Mieke
Een Oorlogsverhaal
Bij nacht, hij kwam van 't slagveld, moe van voeten;
hij was een klein, een enkel uurtje vrij;
zoo, juist genoeg om vrouw en kind te groeten
en dan te gaan - om weer te vechten... Zij -
zat naaiend, naast het wiegje, bij de lampe;
en lijve-doende met dit huislijk ding,
was zielig-bezig met de groote rampe - - -
toen al met eens het deurken openging.
- ‘Den avond!’ - ‘o Mijn beste Jan!’ - ‘Dag Mieke,
hoe is 't er mee?’ - ‘o Beste zoete man,
kom, in mijn armen!’ - ‘Och mijn beste Bieke...
niet snikken, vrouwken.’ - ‘o Mijn beste Jan.’ -
- ‘Niet weenen, vrouwke.’ - ‘o Jan.’ - ‘o Liefste vrouwke...
...En nu, hoe is het met den kleinen Jan?’ -
- ‘Die doet het goed... Hij slaapt... hij doet zijn douwke’...
- ‘Dag Jantje! Kijk eens hier... Jan alleman!’ -
| |
| |
- ‘Hier 's vaâke!’ Jan ontwaakte, wreef zijn oogen -
en toen begon de blijde poëzie:
man, vrouw en kind. - Kunst en nature doogen
een strook idylle door een tragedie...
Maar eerst zou Mieke 't vuurken even poken;
Jan was zoo nat, zoo koud... En dan eens fluis
voor haren Jan lijk voor een koning koken -
en smaken zou 't... bij vrouwke... hier zoo thuis.
- ‘Dan, moeke, rap!’ - deed Jan. ‘'k Heb maar een uurke.’
- ‘Wel Jan! 'k dacht dat ge nu wel dagen bleeft.’ -
- ‘Neen! zoo eens gauwkes piepen over 't muurke.’ -
- ‘Wel Jan, wel Jan, zoo waar ons-Heere leeft’...
- ‘We zijn soldaat en plicht is plicht, hé moeke!’ -
Dat wist ze. Wel, dan zou ze, zou ze maar
iets op den duim slaan... Spek-en-eierkoeken;
dat mocht hij - en 't was op een tientje klaar.
Zijn hairen muts en bajonet op 't kaske,
hij bij de tafel, 't kindjen op zijn knie,
begon het spel van Rijde-Paarde-Baske,
er-op, er-af en springen een-twee-drie!
voor paard, een knie; voor breidel, vaders ooren,
en op en neer ging Jantje-Kurassier;
een kus voor haver, hielekes voor sporen,
en paard en ruiter kraaiden van plezier.
Maar Mieke was zoo bezig; 't vuurke brandde
zoo vinnig - dat de koek werd opgediend.
- ‘Nu, beste, maak een kruiske... wet uw tanden
en wel bekome 't u.’ - Ze nam het kind.
Hij stoelde bij en bad. Stil, met een weetje,
hij plonk zijn vrouw een oogje dankbaar toe;
en met den slag zoo, tusschen bord en beetje,
viel taal en teeken ernstig nu te moê.
| |
| |
Ze vroeg hoe 't ginder stond. Zij had gelezen
dat zooveel Belgen vielen... En of hij
al dikwijls meegevochten had... en vreeze
of zoo iets voelde... en die kanonnen! Zij -
ze was maar altijd bang... Het klonk zoo rarig;
ze kon geen oogen toedoen in den nacht...
Jan zei: Ze moest niet bang zijn, niet gewarig...
't Was lang niet zoo gevaarlijk als ze dacht.
Ze vroeg: ‘Had hij nog steeds haar paternoster
en 't kruiske van den Pastor?’... En ze vroeg:
‘Hoe 't Berten stelde en Nante van den Koster,
of 't eten ginder goed was en genoeg;
of zij nog hoorden van die Zeppelinnen,
en of ze 's nachts niet leden van de kou;
en als het sneeuwde, konden ze ergens binnen?
en of... en of het lang nog duren zou...
‘En dat het Koninginneke allertijde
in 't Roode Kruis te werk was, vroeg en laat...
dat onze Koning (God hem benedijde!)
't zoo goed deed, juist een simpele soldaat...
Ha! 't vocht wel schoon, daar achter in de Vlanders!...
Al broeders saam... en zonder iet fatsoen!
dat toch ons landeke zijn plicht deed, anders
niets dan zijn plicht... dat God de rest zou doen’...
Jan zei: ze mocht gerust zijn, 't goede vrouwke,
God zou 't wel voeren waar het komen moet;
al vochten menschen: Hij toch hield het touwke...
Wel was het akelig zooveel menschenbloed
te zien... 't En doet! Een mensch, dat was geen kieken...
maar liever dood dan Duitsch!... ja steene-dood!...
- ‘Niet waar, Jan Alleman?’ - greep hij het knieke
van 't kindje vast, dat molde op moeders schoot.
| |
| |
En 't krolde en woerelde, nu 't werd geketeld,
en schaterlachte van de dolle pret...
Maar ei! 't Was tijd nu, 't uurke was verzeteld...
Hij sloeg de kruimels af, ruischte een gebed,
stond recht. Dan riemde hij zijn muts op, gordde
zijn bajonet aan, stak zijn handen uit
naar 't kindje, daar hij zoetjes pierde en porde:
- ‘Sa! Kom nog eens bij vaâke, rappe guit!’ -
Maar 't kindje schrok bij 't groote zwarte wezen
der hairen muts en schuilde aan 't veilig hart
van moeder achteruit, - die zei: ‘Niet vreezen,
't is vaâke, Jantje!... Kleine, zotte kwart!
Ben-je nu bang van vaâke, zat kapoentje?’...
Toen halsde 't kind uit moeders boezeroen
naar vaders kaken, klapte daar een zoentje,
en daarna moest hij 't nog eens, nog eens doen.
En moeder lachte... ‘Gij nu, beste vrouwke!’ -
En hij omhelsde haar... De tragedie
van moeder, man en kind!... ‘Niet weenen, vrouwke.’ -
- ‘Jan.’ - ‘Mieke... God beware ons... alle drie...
Best Mieke.’ - ‘Jan.’ ‘Tot later... en niet weenen!’ -
Ze sloeg haar oogen op: ‘Zie, ween ik, Jan?’ -
vroeg met een lach ze door haar tranen henen.
- ‘Mijn beste vrouw.’ - ‘Mijn man!’ - ‘o Vrouw!’ - ‘o Man!’ -
Neen! niet op 't open slagveld van den Yzer,
noch bij de forten, noch in 't vlak vizier
der duizend legioenen van den Keizer
speelt de oorlog zijne tragedie... maar hier,
in 't simpel huis en 't simpel hart... 'k Zou meenen
dat iedren keer, bij zulk vaarwel en wee,
een dubble schim in 't schaduw staat te weenen:
de schim van Hector en Andromachee...
|
|
Auteursrecht onbekend