Logo DBNL
Nieuwe algemeene beschryving van de colonie van Suriname (1770)

Nieuwe algemeene beschryving van de colonie van Suriname

(1770)–Philip Fermin–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Behelzende al het merkwaardige van dezelve, met betrekkinge tot de historie, aardryks- en natuurkunde


Vorige Volgende

Bericht van den uitgeever.

Het Werk, dat wy thans den Nederduitschen Leezer aanbieden, is oorspronkelyk in 't Fransch geschreeven door den naeuwkeurigen en kundigen Heer Philip Fermin, M.D. die, ettelyke jaaren in Suriname hebbende gewoond, daar door in staat is gesteld, om ons een echt en naeuwkeurig bericht mede te deelen, van al het merkwaardige dat in die Volkplanting gevonden wordt. De Leezer twyfele derhalve niet, of hy zal hier alles vinden, wat dienen kan om de Colonie van Suriname grondig te leeren kennen. De Schryver verzekert ons, dat hy alles met eigene oogen gezien heeft en onderzogt, en verders alles zorgvuldig en getrouw heeft te boek geslagen: zo dat men volkomen staat maaken kan op 't geene hy ons verhaalt, zo nopens de Gelegenheid, Rivieren en Forten van dit Land; deszelfs Regeering; de Zeden en Gewoonten der Inboorlingen, en der Europeaanen, die 'er zich gevestigd hebben; als nopensde algemeene Huishouding der Negerslaaven; de Plantagiën en haare Voortbrengzels, de Vruchtboomen, de Geneeskruiden, de

Dieren, en al wat wyders merkwaardig is. Wy hoopen derhalve, dat wy onzen Landgenooten geen' geringen dienst gedaan hebben, met de Vertaaling van deze door-wrogte Beschryving; misschien zullen, door dezelve, de vooroordeelen weggenomen worden, welken men hier te lande opgevat heeft tegen een Gewest, dat, in oneindig veele opzichten, maar inzonderheid, door deszelfs voortbrengzelen van Zuiker, Koffy, Kakao en Katoen, de oplettendheid van alle Lief hebberen der Natuurkunde en fraeie Weetenschappen, ten hoogsten verdient.

***

Op Nevensgaande Kaart vindt men alle de Plantagiën, (genommerd,) naeuwkeurig uitgedrukt en aangeweezen, gelyk men ook dezelve beneffens de Naamen zal vinden in de Algemeene Lyst van alle de Plantagiën, welke deze Kaart volgt: deze is opgemaakt naar die, welke de Heeren Bewindhebbers van Suriname zelven daar te lande hebben laaten vervaardigen, door Mr. A. de Lavaux.

Wy hebben hier niets meer by te voegen, dan het volgende, ter ophelderinge van genoemde Kaart.

Alle de Dorpen (Villages), die men op de Kaart getekend ziet, zyn verbrand of verwoest, door verscheidene Detachementen van 't Krygsvolk, dat door de Regeering alle jaaren derwaarts wordt gezonden, om de Marrons, of weggeloopene Negerslaaven, die daar in nestelen, te vatten of te verjaagen.

De Oranje weg (Chemin d'Orange) maakt een nieuw Stedeke uit, dat bewoond wordt door een klein getal van blanke huisgezinnen, die aldaar nieuwe wooningen oprigten, om te beter tegen de vyandige Wegloopers te kunnen waaken.

De Posten (Postes) zyn sterke Wagten van soldaaten, die aldaar op den vyand passen.

De Brandwagt, (Poste d'Advertissement) aan den mond van de Mot-Kreek, (Crique de Mot of Mot Crique) is geschikt voor eenige soldaaten, om een waakend oog te houden op alle scheepen, die onder het bereik van 't oog komen; en zo dra 'er een schip opdaagt, wordt zulks door 't lossen van 't geschut te kennen gegeeven.

De Savaanen (Savannes) zyn velden, of weiden, die kruiden voor de beesten voortbrengen.

Sentier vers Sarameca is Weg naar de Rivier Sarameca.

Le Fort Amsterdam Het Fort Amsterdam.
Sentier de Wanika Weg van Wanika.
Mont Pernas De Berg Pernas.
Village de Juifs Dorp van Jooden.
Savanne des Juifs Savaane van Jooden.
Indien Village Indiaansch Dorp.
Le Corps de Garde Wagt-huis.
Village des Fugitifs ou Exclaves Rebelles Dorp van Weggeloopenen of wederspannige slaaven.
Village des Fuyards Dorp van Vlugtenden.
Indien Libre Vrye Indiaanen.

l'Eglise is De Kerk.
Criq d'Putein Helaine is Hoer Helena-Kreek.
Fleuve de Copename is Rivier van Copename.
Fleuve de Sarameca is Rivier van Sarameca.
Fleuve de Suriname is Rivier van Suriname. enz.
Crique de Wanika is Kreek van Wanika.
Crique de Para is Kreek van Para.
Crique de Pararac is Kreek van Pararac. enz.

***

Om aan het algemeen verlangen ten spoedigsten te voldoen, geeven wy dit Eerste Deel by voorraad; kunnende de Leezer ondertusschen verzekerd zyn, dat het Tweede of laatste Deel binnen den tyd van 6 of 7 weeken zal volgen.

Algemeene Lyst van alle de Plantagiën, die, in orde genommerd, op de Kaart gevonden worden. - Die met een * getekend zyn hebben geenen anderen naam, dan dien van den Eigenaar. - Die maar alleen met het cyffergetal, zonder den naam, op deze Lyst gevonden worden, zyn verlaaten, of onbebouwd.

Plantagiën aan de Rivier van Suriname, beginnende van het einde van dien Stroom, tot aan 't Fort Amsterdam.

N. 1 - Néale. *
2 - Wilkens. *
3 - Talbot. *
4 - Carelswoud. *
5 - Bergendaal.
6 - } Bergendaal.
7 - } Bergendaal.
8 - } Bergendaal.
9 - } Bergendaal.
10 - } Bergendaal.
11 - } Bergendaal.
12 - } Bergendaal.
13 - Beaumond.
14 - La Providence.
15 - Porto-bello.
16 - Florentia.
17 - Gloria.
18 - D'Appas.
19 - Steenenberg.
20 - Rama.
21 - Venetia.
22 - d'Otan.
23 - Carmel.
24 - Cayan.
25 - Bonne Espérance.
26 - Geurahr.
27 - Hebron.
28 - Abocharansa.
29 - Wayamoe.
30 - Ryauerahr.
31 - Moria.
32 - Cadix.
33 - Abr. Brueno.
33 - Bibar. *
34 - Accadeel.
35 - Inweya.
36 - Inweya.
37 - Je prends.
38 - Porfio.
39 - L. d'Jacob. *
40 - Auka.
41 - Auka.
42 - Auka.
43 - Auka.
44 - Retiro.
45 - Quamaba.
46 - La Diligence.
47 - La Diligence.
48 - Ayo Boven.
49 - Ayo Beneeden.
50 - Ayo Beneeden.
51 - Surinamonbo.
52 - Palmenisebo.
53 - Mahanaem.
54 - Florida.
55 - Abroer.
56 - L'Espérance.
57 - Klein Amsterdam.
58 - Sucoht.
59 - Waynpinica.
60 - Bersaba.
61 - Pomibo.
62 - Guilgall.
63 - Nahamoe.
64 - La Confiance.
65 - Watervlied.
66 - Overburg.
67 - Zandpunt.
68 - Zurza.
69 - Bovista.
70 - La Simplicité.
71 - Urapinica.
72 - De Scanzo.
73 - Liedenshoek.
74 - D'Ovale. *
75 - Surigo.
76 - De goede Fortuyn.
77 - Roode Bank.
78 - Strela Nova.
79 - Goede Vreede.
80 - Cabo Verdo.
81 - Gosen.
82 - La Recuperada.
83 - Cartago.
84 - Rak à Rak.
85 - De goede Buurt.
86 - De drie Gebroeders.
87 - Acaribo.
88 - Châtillon.
89 - Gelderland.
90 - Roorak.
91 - Waaterland.
92 - Klaverblad.
93 - St. Eustachius.
94 - Ste. Barbara.
95 - Merveille.
96 - Magdebourg.
97 - Laarwyk.
98 - Vreeland.
99 - La Rencontre.
100 - Dombourg.
101 - Boxel.
102 - Do. Phaff. *
103 - Edam.
104 - Liege.
105 - Géneve.
106 - Ornamibo.
107 - La Liberté.
108 - Tout lui faut.
109 - Mopentibo.
110 - Peeperpot.
111 - Dykveld.
112 - Meersorg.
113 - Wout Vlied.
114 - Beekhuysen.
115 - Jagt Lust.
116 - Dordrecht.
117 - Rust en Lust.
118 - Bellewarde.
119 - Klevia.
120 - Susanas Daal.

Plantagiën van de Parakreek.

N. 1 - Houtuyn.
2 - Vreedenburg.
3 - Altona.
4 - La bonne Amitié.
5 - Tortona.
6 - La Concorde.
7 - Nieuw Mocha.
8 - L'Espérance.
9 - Spyt-je bakkes.
10 - Onverdagt.
11 - De watering.
12 - Oneribo.
13 - Swermer.
14 - De vryheid.
15 - Osembo.
16 - Sorgvlied.
17 - Onverwagt.
18 - Mon Repos.
19 - Overtoom.
20 - Topibo.
21 - Vollenhoven.
22 - Nieuw Concordia.
23 - Loef beek.
24 - Matavarica.
25 - Wangunst.
26 - Jagerburg.
27 - Copinawabo.
28 - Beaulieu.
29 - What je Call.
30 - Majacabo.
31 - Leevenberg.
32 - Societeits Land.
33 - Societeits Land.
34 - Sawacabo.
35 - De oude Hoop.
36 - Quakoc.

Plantagiën van de Korropine Kreek.

N. 1 - La Piquanterie.
2 - Bonne Aventure.
3 - Corpinibo.
4 - Societeits Land.
5 - L'Espérance.
6 - Tout lui faut.
7 - L'Imprévu.
8 - Tonpoko Atambo.
9 - J.V. Sandik*.
10 - J.V. Sandik*.
11 - 4de. J.V. Sandik*.
12 - 3de. J.V. Sandik*.
13 - 2de. J.V. Sandik*.
14 - 1ste. J.V. Sandik*.
15 - La Liberté.
16 - L'Harmonie.
17 - La Prospérité.
18 - Les 4 Enfans.
19 - Myn Hoop.
20 - Nieuw Bergerac.
21 - Zell.
22 - Bleckvlied.
23 - Bleckvlied.
24 - Bleckvlied.

Plantagiën van de Tavaricoeroe Kreek.

N. 1 - Vreeland.
2 - Mon Retour.
3 - Mon Gagne-pain.
4 - Mon Travail.
5 - Gloria.
6 - Bruynsberg.
7 - Sonder Sorg.
8 - Le Désert.

Plantagiën van de Paulus-Kreek.

A - Eyland.
B - Puttersorg.
C - De Hoop.
D - Aurora.
E - Bleyendaal.
F - Mon Repos.
G - Belasoir.
H - Zand grond.
I - La Paix.
K - Erv. Voltelen *.
L - Paracabo.
M - Mev. Boreel. *
N - Nieuw Wiergevond.
O - Paracouba.

Plantagiën van de Pararac-Kreek.

A.B.C.D.....

Plantagiën van de Rivier Kommewyne.

A. 1 - Breukelwaard.
B. 2 - Schoon Oord.
C. 3 - Hooyland.
D. 4 - Vossenburg.
E. 5 - Tayerfielt.
F. 6 - La Jalousie.
G. 7 - Myn hoop.
H. 8 - Ostage.
I. 9 - Schatsenburg.
K. 10 - De Goud Myn.
11 - Berlin.
12 - Roosenburg.
13 - Penoribo.
14 - Cannawapibo.
15 - Siparipabo.
16 - Arent Lust.
17 - Nieuwen hoop.
18 - Curcabo.
19 - Blickveld.
20 - Wried teyk.
21 - Potribo.
22 - Macriabo.
23 - Mon Plaisir.
24 - Malabathrum.
25 - Bruynsburg.
26 - Rustveld.
27 - Egmond.
28 - Utrecht.
29 - Concordia.
30 - Berkshoven.
31 - Rustenburg.
32 - Bethlehem.
33 - Killesteyn Nova.
34 - Berg op Zoom.
35 - Hazard.
36 - Des Tombesberg.
37 - L'Espérance.
38 - Roosenbeck.
39 - Vlamenberg.
40 - Fauquenborg.
41 - Appe Cappe.
42 - Wajampibo.
43 - Claarenbeek.
44 - Nimmerdoor.
45 - Crawassibo.
46 - Blaak-kreek.
47 - Goed accoord.
48 - D. Knegt. *
49 - Inkernombo.
50 - Capibo.
51 - Imotapi.
52 - Sirimotibo.
53 - Cucracabo.
54 - N. Ribanica.
55 - Sorg-hoven.
56 - Ornamibo.
57 - Groenveld.
58 - Verwagt.
59 - Den berg.
60 - Quaad gerugt.

Plantagiën van de Cassewinika-Kreek.

A.Knopomonbo.
B.Erv. l'Espinasse.*
C.Eensamheyd
D.J. en J.J. Fasch. *
E.Quapibo.
F.Waicoribo.
G.Onobo.
H.Wed. J. Marques. *
I.Prado. *
K.La Jaille. *

Plantagiën van de Commetawane-Kreek.

A.Slootwyk.
B.Saltzdaale.
C.Fortuyn.
D.Eendragt.
E.Sinabo.
F.Nieuw Sorg.
G.Welbedagt.
H.La Solitude.
I.Oosterhuysen.

Plantagiën van de Rivier Cottica.

N. 1 - Vloordinge.
2 - N. Akenoribo.
3 - Nieuw Mocha.
4 - Twyffelagtig.
5 - L'Avanture
6 - Nieuw Levand.
7 - La Metraye.
8 - De gekroonde Pauw.
9 - Moolenhoop.
10 - Byenkorff.
11 - Leeverpool.
12 - Charlottenburg.
13 - Beekvliet.
14 - Rotterdam.
15 - Stuttenborg.
16 - Geertruydenberg.
17 - Euphrata.
18 - N. Eendragt.
19 - Bellevue.
20 - Munikkendam.
21 - Karrelsburg.
22 - De Alia.
23 - Kort grond.
24 - Louisenburg.
25 - Bleyenhoop.
26 - Lust en Rust.
27 - Lunenburg.
28 - Mocha.
29 - Marseille.
30 - La Paix.
31 - 29. la Jaille. *
32 - Nieuw Java.
33 - Nieuw Java.
34 - Nieuw Java.
35 - Nieuw Java.
36 - Nieuw Java.
37 - Cassipore.
38 - Wildbaan.
39 - De Berg.
40 - De Berg.
41 - De Berg.
42 - De Berg.
43 - Vriendschap.
44 - Suyd Duyn.
45 - Nes en Camp.
46 - Wildbaan.
47 - Ysbrand. *
48 - M. Overschilde. *
49 - P. Grande. *
50 - Alb. Lippert. *
51 - De Vries. *
52 - Wed. Dane. *
53 - Glaperus. *
54 - Erv. van Pisa. *
55 - H. Holleboom. *
56 - Boksteyn.
57 - Lands Knegt. *
58 - Presentendes.
59 - De Libanon.
60 - De Zuynigheid.
61 - Va comme je te pousse.
62 - Tweede Mocha.
63 - Montferar.
64 - De Vreede.
65 - Elk het zyn.
66 - Manheim.
67 - Mon Trésor.
68 - Annesburg.
69 - Elstenhage.
70 - Cuylenburg.
71 - Selden Rust.
72 - Contentement.
73 - Vlugt en trouw.
74 - Arke.
75 - Goed Succes.
76 - Patience.
78 - Brunswyk.
79 - Brunswyk.
80 - Court vlugt.
81 - Hambourg.
82 - Saardam.
83 - Lemmers. *
84 - N. Clarenbeck.
85 - Pietersburg.

Plantagiën van de Pirika-Kreek.

A.- Sallem.
B.- Concordia.
C.- De Hoop.
D.- Rietwyk.
E.- Soribo.
F.- Nieuw Timotibo.
G.- Le Mat-Rouge.
H.- Copoerica.
I.- De Vreede.
K.- Sapatone.
L.- Korten duur.
M.- Bel-Air.
N.- Schoon Naauwe.
O.- Nieuwelyk.
P.- Carasana.
Q.- Wayanoe.
R.- Langenhoop.
S.- Amsterdam.
T.- Den Haag
U.- Brouwershagen.
V.- Eendragt.
W.- La Solitude.
X.- Waterwyk.
Y.- Do. Klein. *
Z.- Rustenburg.

Plantagiën van de Paramarica-Kreek.

N. 1. - Wed. Woudenberg.*
2. - Kleinhausen.
3. - La Persévérance.
4. - Ulsman & Comp. *
5. - Paddenburg.

Plantagiën van de Mot-kreek.

A.- W. Caffeau. *
B.- De 3 Gebroeders.
C.- Naaldwyk.
D.- Java.
E.- Queek Kouen.
F.- Mirandibo.
G.- W. Visser. *
H.- Misgunst.
I.- Oostwaarts.
K.- Toevlugt.
L.- Stolkenburg.
M.- Ryswyk.
N.- Nacracabo.

Plantagiën van de Hoer-Helena Kreek. Aan de Oostzyde.

N. 1. - } La Favorita.
2. - } La Favorita.
3. - } La Favorita.
4. - Byval.
5 - Hoopwyk.
6 - Vrouwen Lust.
7 - Liefdens Hoop.
8 - Laus Aukoer.
9 - Paris.
10 - Tulpenburg.

Aan de Westzyde.

N. 11 - Persévérance.
12 - Leever. *
13 - Blokkenbos.
14 - Practica.
15 - St. Germain.
16 - De Uitvlugt.
17 - Kores-Oerg.
18 - Jans Lust.
19 - Vries Hoop.
20 - Stolkert. *
21 - Huys Lust.

Nieuwe Plantagiën van de Rivier Kommewyne; aan de regterzyde, in 't afzakken.

N. 1 - De Jonge Byenkorf.
2 - Sporksgift.
3 - Klein Bellevue.
4 - Purmerend.
5 - Picardie.
6 - Idem.
7 - Van der Waayen.*
8 - Sorg en Hoop.
9 - La Singularité.
10 - Hegt en Sterk.
11 - La Croix. *
12 - Fredriksburg.
13 - Het Vertrouwen.
14 - Koksburg.
15 - Killessteyn.
16 - Nut en Schadelyk.
17 - Brouwers Lust.
18 - Kronenburg.
19 - Sylershoop.
20 - Kerman en Son. *
21 - J. Schaap. *
22 - Js. Godefroy.*
23 - Marienburg.
24 - Guadaloupe.
25 - Augsburg.
26 - Fredriksdorp.
27 - Belgraade.
28 - Berlin.
29 - Maastroom.
30 - Johannesburg.
31 - Rust en Werk.

Aan de linkerzyde.

N. 1 - Nieuw Roeland.
2 - L'Embarras.
3 - Beninenburg.
4 - De Nieuwe grond.
5 - Akkerborn.
6 - Wel te Vreeden.
7 - Beekhorst.
8 - Tirone.
9 - Spiringshoek.
10 - Vriends belyd.
11 - Ouders Sorg.
12 - Weeder Sorg.
13 - Katwyk.
14 - Welgeleegen.
15 - Mon Trésor.
16 - Grand Plaisir.
17 - Alkmaar.
18 - Sorg Vlied.
19 - Vissers Sorg.
20 - Leliendaal.
21 - Nooit Gedagt.
22 - Marienburg.
23 - Geertruydenberg.
24 - Smaldeel.
25 - Zoelen.

Plantagiën beneden de Paramarica-, Cabur-, Tocripata-, Mapatica- en Warop-Kreeken.

N. 1 - St. Michel. *
2 - Dadina. *
3 - Steenge. *
4 - Strube. *
5 - Orrok. *
6 - Roux. *
7 - Steenberg. *
8 - Heyne. *
9 - Henstchel. *
10 - Sommers. *
11 - Ingelhooge. *
12 - J.C. Veyra. *
13 - Boch. *
14 - De Jager. *
15 - Van Son. *
16 - Van der Gaagh. *
17 - Soting. *
18 - Spiring. *
19 - Commandeur. *
20 - Du Tri. *
21 - Pelkwyk. *
22 - Rees. *
23 - Van der Meer. *
24 - De Zonnebloem.
25 - J. Bock. *
26 - Grootveld. *
27 - Du Vignon. *
28 - Westphalen. *
29 - Diering. *
30 - Nepveu. *
31 - Spiring. *
32 - Idem. *
33 - Losner. *
34 - Dolaas. *
35 - Grootveld. *
36 - Curtius *
37 - Van Nassau. *
38 - Wiltens. *
39 - De Vries. *
40 - Polak. *
41 - Abbekerk. *
42 - P. Kock. *
43 - Wolf. *
44 - Meyer. *
45 - Trantz. *
46 - Krantz. *
47 - J.A. André. *
48 - J. Klein. *
49 - C.W. Wittchouw. *
50 - } Spaan. *
51 - } Spaan. *
52 - Potter. *
53 - Maron. *
54 - Reneval. *
55 - Rynsdorp. *
56 - Cornelia. *
57 - Rynsdorp. *
58 - Prado. *
59 - Jacobs. *
60 - Reneval. *

Kleine landeryen rondom de Stad Paramaribo.

N. 1 - Societyts Plantagie.
2 - Lands Grond.
3 - Pikorna. *
4 - Van der Werf. *
5 - Papot. *
6 - V.d. Velde. *
7 - Siefferd. *
8 - Siefferd. *
9 - Mulder. *
10 - Himenes. *
11 - Non.
12 - Bretkom. *
13 - Charlot. *
14 - Bylevald.
15 - Sieffert. *
16 - Bratkom. *
17 - Roulleau. *
18 - La Blache. *
19 - Sauret. *
20 - Bley. *
21 - Haterman. *
22 - De Crépi. *
23 - Castillo. *
24 - De Britto. *
25 - Roulleau. *
26 - Holting. *
27 - Adams Zoon. *
28 - Britto & Comp. *
29 - Colbach. *
30 - Wolfgang. *
31 - De Meester. *


illustratie


Vorige Volgende

Over het gehele werk

landen