Stukjes in de kraag

[p. 118]

Op de brug

We stonden op de brug, met onze rug geleund tegen de leuning, de man en ik. Hoe dat zo kwam, is niet precies meer na te gaan. Het begon er waarschijnlijk mee, dat we allebei niet veel te doen hadden en wat ronddrentelden in de buurt van de brug, en allebei dachten: Kom, éven in het water kijken. Misschien valt er iets te spuwen. - want in het water spugen is een algemeen menselijk trekje. (Handbuch der Gestaltskraft, S 115)

In het water zwommen twee eenden, gewone eenden zoals je zo vaak ziet, maar omdat je toch over die leuning hangt, kijk je ernaar. Ze zwommen onder ons door en misschien kwam het daardoor dat we ons beiden omdraaiden en met de rug tegen de leuning kwamen te staan. Zo bléven we ook staan, want over de andere leuning gebogen stond een meisje, en van waar wij stonden gezien, een erg aantrekkelijk meisje. Ze had een rood lint in heur haar dat zachtjes bewoog in de wind. En verder een strakke broek over een mooi gewelfd, niet al te mollig, maar toch ook wel weer zo dat het er mocht wezen, achterdeel.

Ik ben eerlijk genoeg om toe te geven, dat ik er met genoegen naar stond te kijken, de man naast mij trouwens ook. Hij draaide een shagje en terwijl hij likte zei hij: ‘Dit is een goed plekje. Je ziet nog eens wat.’

Toen hij zijn eerste rook binnen had gehad, zei hij: ‘Toch stemt het kijken naar dat vrouwtje daar mij treurig. Want ik heb sinds twee weken mijn aanstaande schoondochter over de vloer. En dat ís het niet, als je 't mij vraagt.’

[p. 119]

‘Zo,’ zei ik.

‘Nee,’ zei hij, ‘'t Is er geen waar je nou naar zou willen gaan staan kijken. Lang haar, dat is wel mooi, maar ze zit daar zo pukkelig ónder. En kromme schouders. En een mond die niet dicht kan. En ze zegt haast niks.’ Hij zuchtte. ‘Nou weet ik best dat ik de keuze van zo'n jongen moet respecteren. Ik kan toch moeilijk zeggen: probeer eerst nog 's tien andere.

Maar 't doet je even pijn als hij met een sjalotje thuis komt terwijl er toch mooie bloemkool zat is. En dan: mijn vrouw mag er wezen; dan heb je ook het gevoel: ik heb 'm een redelijk voorbeeld gegeven.

En mijn zorgen zijn nog toegenomen ook, want omdat zowel hij als zij weinig zeiden ben ik op mijn eentje een beetje op onderzoek uitgeweest.

Haar broer, dat heeft ze tegen mijn vrouw gezegd: is bij het Leger des Heils. Ik dacht, als hij zijn mond ook zo open laat hangen, zullen ze hem wel als centenbakje gebruiken, maar dat niet. Hij zong gewoon, ik heb een tijdje staan luisteren. Ik vind het dapper hoor, in je vrije tijd met een pet op gaan lopen.

Ze heeft ook nog een zuster, die zit nog op school. Die heb ik ook gezien, maar van hetzelfde laken een pak. Zo'n meisje dat je zonder moeite om een lineaal van vorig jaar kunt sturen.

Haar vader heb ik nog niet nagelopen, want die pendelt, dus die is nooit in de stad op christelijke tijden. Maar ik heb wél een oom van haar ontdekt, die staat met bloemen op de Ruysdaelkade. Ik ben daar 's langs gelopen, praatje gemaakt en die vent een sigaar gegeven en van wat die man zo maar weggaf over zijn eigen familie daar ben ik me rot van geschrokken. Zijn vader bij voorbeeld, haar opa dus, die is hartstikke aan de drank geweest.

[p. 120]

Ja, zegt die oom, mijn vader heeft nog 's voor een record gezorgd. Op een middag toen ze niet werkten vanwege vorstverlet heeft-ie met drie kameraden, in een kroeg, tussen drie en vijf uur, 143 flessen bier soldaat gemaakt. Nou zegt die oom, die drie kameraden moesten met een handkar naar huis gebracht worden, maar opa niet, die nam er later bij zijn eten nog 's zes. Maar op een gegeven moment is die opa in een instituut opgesloten om hem van de drank af te helpen en nou is 'tie genezen. Aldus zegt die oom, die even later vertelt dat ze onlangs nog een feestje hadden en opa bleek helemaal van de drank, hij nam alleen twee pilsjes en daarna drie cognacjes. Het laatste cognacje goot hij in éne in zijn mond en hield dat daar; daarna liep hij zo gauw hij kon naar het tehuis en pas in bed slikte hij het dan door.

Afijn, u begrijpt, dat beviel mij niks. Die oom trouwens ook niet, die stonk, alleen door die bloemen was het uit te houden.

Na rijp beraad met me eigen kom ik tot de conclusie dat ik met mijn zoon 's moet praten. Ik zeg: ik moet jou 's even toespreken. Hij zegt, dat treft, ik jou ook.

Wij gaan zitten en ik zeg: ga jij eerst maar. En dat had ik niet moeten doen. Want hij vertelt, helemaal stotterend en een beetje in zijn rats, dat hij moet trouwen. Met dat sjalotje. Nou, op zo'n moment kan je als vader niet boos zijn, je zegt opbeurende dingen en zo. Maar in mijn hart had ik toch zo gloeiend de schurft in dat ik niet eerst had gepraat. Wie weet, hoe lang het nóú nog kan duren, voor ik tegen hem kan vertellen hoe grandioos ik de pest aan zijn nieuwe familie heb.’

Het meisje aan de overkant had genoeg van in het water kijken. Ze liep langzaam de brug af, het rode lint wapperend in de wind. ‘Kijk nou,’ zei de man, ‘als mijn

[p. 121]

zoon daarmee thuiskwam dan liet ik hem inwonen.’ Hij gooide zijn peukje neer en trapte het uit. ‘Hoewel,’ vervolgde hij bedachtzaam, het meisje nakijkend, ‘zo'n lijf zegt natuurlijk ook nog niks. Wie weet stinkt háár oom ook een uur in de wind.’

Ik vin 't zo al moeilijk genoeg.