Stukjes in de kraag

[p. 101]

Gesprek

Scène: twee mannen met afhangende jassen aan een tafeltje in een café.

Aart:

‘Moet jij koffie, Dirk?’

Dirk:

‘Geef mij maar een tonikje. Koffie kan ik niet meer drinken. Vroeger wel, hoor, emmers goot ik toen naar binnen. Acht koppen per dag, bij tante Mien, weet je wel, voor vijftien cent. Dat was nog 's een fijn wijf, he, tante Mien. Ik bedoel voordat ze trouwde met die kale boenwaskop. Sinds die tijd hangt het sjagerijn ook als een slabbetje rond d'r nek.

Ik had nog tegen d'r willen zeggen: neem 'm niet, hij helpt je zaak naar de bliksem. Ik kom er nou niet meer, en de meeste die ik ken ook niet meer. Ik kan die vent niet uitstaan met die vette kop. Je zal zien dat zij de hele dag slopen staat te wassen.’

Aart (naar de toog):

‘Een koffie en een tonic.’

Dirk:

‘Koffie werkt op m'n gal. Ze hebben voor mij een specialist uit Rotterdam moeten halen, zulk speciaal gal had ik. D'r zaten bij mij geen gewone galstenen, zoals iedereen wel eens heeft. Nee, ik had een grindpad.

Direct pijn had ik er niet van, dat niet. Meer een constant benauwd gevoel. Alsof m'n hemd steeds kleiner werd. 's Nachts werd ik wel 's wakker en dan dacht ik dat er iemand op me zat. Dat was natuurlijk niet zo, maar ik dacht het. Soms droomde ik ook dat er iemand op me borst zat, en weet je wie dat was?’

Aart:

‘Nee.’

Dirk:

‘Jan Ravedonck. Ken je die?’

Aart:

‘Nee.’

Dirk:

‘Wees blij. Een soort mandril, maar met een

[p. 102]

broek aan. Toen wij nog op de Laurier woonden kwam hij zowat elke avond op visite. En dan was je een knappe vent als je hem weg kon krijgen. Hij zit de hele avond en zegt geen ene moer. Net een portret dat zolang op de stoel staat. Op het laatst gingen Jans en ik gewoon naar bed en we lieten hem zitten. Soms blééf hij dan ook zitten in die stoel en sliep de hele nacht door. Dan had-ie zeker zin om ook het ontbijt nog mee te pikken. Die man had het zitvlees van een eeltknobbel. Nou, met dat op m'n borst werd ik dan wakker. Dat is ook geen lolletje.’

Aart:

‘Lijkt me ook niet.’

Dirk:

‘Maar 't begon toch meer pijn te doen, dan ik lekker vond en ik ga naar de dokter. 't Was trouwens gaan piepen, als ik ademhaalde. Piepen, als een scharnier. Ik was net een tuinhek op een dag dat er aan de deur wel gekocht werd.

Die dokter stuurde mij gelijk door naar het ziekenhuis.

Ik bel Jans op, voor me pyjama en zo en voordat ik opgenomen werd moesten we eerst in de gang zitten wachten. Ik krijg nog ruzie met Jans. Je weet hoe ze is. Hoe kan je nou naar het ziekenhuis gaan, terwijl je je voeten niet gewassen heb, zegt ze. Ik zeg: wat wil je dan? Ik kan toch niet tegen die dokter zeggen, ik kan niet naar het ziekenhuis want ik heb me voeten nog niet gewassen.

Maar ik ging me toch onzeker voelen, dus ik zeg tegen die zuster die mij komt halen: u hebt geen schone lakens nodig, hoor, want ik heb al weken mijn voeten niet gewassen. Maar dat kan die zuster niks schelen. Ze wassen je daar alsof ze de vaat staan te doen. Vakwerk. Ze maken met zo'n overgave je oor schoon dat je verwacht dat ze erin zullen spugen.

't Ziekenhuis was verder best om te hebben. Lekker liggen. Dat is gek, he, maar van liggen krijg ik nooit

[p. 103]

genoeg, er waren daar zat mensen die zeurden alsmaar of ze even mochten wandelen op de gang. Ik niet, ik dacht, wie weet hoe lang het nog duurt voor ik weer een kans krijg om lekker te liggen.

En weet je wie er elke middag op bezoek kwam?’

Aart:

‘Nee.’

Dirk:

‘Jan Ravedonck. Omdat Jans 's middags moest werken. Zelfde liedje: zitten, zitten en zwijgen. En als een uil naar je kijken. Als je er een doek overheen gooide zou-ie er zitten totdat-ie onthuld werd.

Gek, dat je met zo'n man totaal geen contact heb, zoals je dat met anderen hebt. Gewoon, zoals jij en ik nou. Jij zegt wat, ik zeg wat. Dat is het. Wij voeren een gesprek, begrijp je wel.’