Stukjes in de kraag

[p. 58]

Uitkering

Het gaat nu om een avond dat ik beslist niet in een kroeg terecht wou komen. Ik had mijn vrouw beloofd me op tijd aan ons huis te vervoegen, zodat we naar de bioscoop konden teneinde een normaal menselijk drama te gaan zien: u weet wel. Een flinke man zegt zijn vrouw onder tranen vaarwel teneinde met een mooie dweil de boulevard van Nice te gaan aanvegen. Al vegend ontmoeten zij een jonge knaap met een vuile oogopslag, die stelt dat de boulevard van Cannes ook dient aangeveegd. De flinke man zit daarop enige tijd alleen in zijn bekoorlijke suite, knijpt (dramatisch) een drankglas kapot en keert terug naar de echtelijke sponde, waar zijn vrouw zojuist een type-cursus heeft beëindigd. De zoon van de type-cursus-eigenaar, een brave borst, maar zo stom als het achtereinde van een zwijn, druipt af, terwijl de violen juichen. Er zijn nog genoeg regisseurs ter wereld die hier iets zeer redelijks van kunnen maken, zodat vele recensenten hier nog iets redelijks van kunnen maken, zodat de zalen nog redelijk gevuld zijn.

Maar terwijl ik op de tram wachtte regende het alsof de wolken braken en het verdreef mij zelfs van de tramhalte naar de kroeg aan de overzijde. Ik was niet alleen, er stonden tientallen mannen, in dampende kleding, geperst voor de tapkast.

De lucht van natte jassen en duffels mengde zich met die van jenever en ik dacht: zo ruikt een herfst in Schiedam.

Twee mannen voerden een onzinnig gesprek, en het leek mij, leek, een soort technische humor van bedrijfskomieken.

[p. 59]

1:

Je kan er donder op zegge dat Piet gister heb staan wasse.

2:

Piet kon niet anders, natuurlijk, één rol mensing méér en de hele groep was hasjewijne geweest.

1:

Het was duidelijk spetteren. Van Duin heb zelfs gewasse. Dat mens van Grootendorst is speciaal in de goot komme kijke.

2:

Tuurlijk. Dat kreng doet mij altijd denken aan een oud schaap op een knaapje.

Beweging in de menigte en doorgegeven glazen druipend bier verschoven mij zodat ik tegen de borst aangeklemd raakte van een lacherige man in een doornat, blauw jek. Als hij lachte bleek dat hij geen tanden had, maar wel veel helrood tandvlees. Een tandvleeslacher, als dat u wat zegt. Hij bood mij iets te drinken aan.

‘Ik leg nou de komende vijf maanden weer vast in de ziektewet,’ zei hij, ‘met een mooie uitkering, f 133, - in de week. Doe mij dat 's na.’

Ik keek in mijn glas omdat ik aanvoelde dat het kijken in zijn geruïneerde mond niet tot de goede manieren behoorde. ‘Ik heb nou zeker anderhalf jaar niet gewerkt,’ zei hij, ‘maar in 't begin begon ik steeds met wat kleins. Been in het gips! - dat red je voor hoogstens negen weken. Dan een verzwikte pols, drie weken. Allemaal van die kleine dingen. Ander been in het gips, twee maanden. Zo ben ik maar doorgekwakkeld. Maar de laatste tijd kreeg ik het gevoel dat ik voor iets groters was voorbestemd.

Iets aan je rug, dacht ik, dat is pas riskant. Dus ik heb het op het heupbeen gegooid.

Misschien een beetje al te krachtdadig, want ik schrok me rot toen er foto's van gemaakt moesten worden. Maar het viel uitstekend. Vanaf morgen moet ik voor drie weken in een gipse gordel en daarna ben ik voor

[p. 60]

vier maanden het heertje. Redelijke bewegingsvrijheid, én de volledige uitkering.

Nou zal je gaan vragen of ik dan niet van werken hou. Man, ik heb me altijd en constant de blubber gewerkt. Maar goed, wat overvalt mij? Een ongelukje met de torenkraan. Ik krijg een klein hardstenen buisje op mijn hersens. Ik lig in het hospitaal. Ik wacht op m'n baas, want ik denk: voor hem heb ik mij altijd kapot gewerkt, dus straks komt hij met z'n luie reet uit zijn auto en brengt mij een fruitmandje. Na zes dagen denk ik: straks komt hij met een hééél klein fruitmandje. Na twee weken denk ik: straks komt hij met één peertje. Maar niks, hij liet me barsten.

Dus ga ik niet terug, behalve af en toe één dag om wat op te lopen.

Ik kan het nu langzamerhand met mijn ogen dicht, even adem inhouden en iets breken! Hup, dan een paar dagen in het ziekenhuis. Dat is ook te overkomen. Het eten is goed en je hebt een ruime voorpret op je borreltje als je straks je gips en je uitkering moet nathouden.

Af en toe komt de dominee aan je bed. Ik had zo'n vrolijke, zo één die mee wil doen. Ik dacht die probeert zich regelrecht naar de dagsluiting op de televisie te smoezen. Ik zeg tegen hem: hou je van je werk? Ja, zegt-ie. Ik zeg: dan heb je d'r dus helemaal geen lol van als je met je poot in het gips zou moeten. Dan hoeven wij niet verder te praten, dan begrijpen we elkaar toch niet.

Wat mij tegen is gevallen zijn de zusters. Ik had al die verhalen gehoord over dat het zulke wilde meiden zijn. Dus ik begin met zo'n zuster 's flink bij een bil te pakken. Nou, dat heb ik geweten. De hele dag door werd ik extra gewassen met veel koud water en vim en schuurpapier en weet ik wat. De dag voor ik wegging zegt ze: zo, ik hoop dat u nu weet waarvoor u hier ligt: om

[p. 61]

gewásse te worden. En ík ben hier om te wassen. Meer niet! Goed, zeg ik, maar ik mag toch wel 's aan de zeep ruiken, niet?

En toen ik wegging heb ik gezegd: wij moeten binnenkort samen 's in bad. Ja, da's leuk - maar misschien zou ik het in 't echt met die meid moeten aanleggen. Ik werk dan wel niet, maar ik heb toch elke week een mooie uitkering in me zak. En met een beetje overleg wordt dat steeds beter. Je moet rekenen: dan heb je een zuster achter je. En die zal niet weten wat je allemaal nog meer kan breken!’