Stukjes in de kraag

[p. 19]

Een klein mannetje

Het was een wijde, witte kroeg geworden met hoge blankhouten krukken en op de bar zo'n niet kapot te krijgen linoleumlaag, of hoe dat heten mag.

Het was een van de weinige dingen waar de baas nog trots op kon zijn en hij had een klein beiteltje klaar liggen om de onkwetsbaarheid van zijn barmateriaal te demonstreren. Wie het maar genoeg bewonderde kon zelfs een borreltje extra krijgen. De flessen achter de bar, vroeger speelterrein voor menigvuldig ongedierte, stonden nu op kleine plankjes, op ongelijke hoogte en in hun midden zat een plankje met een klein slank zuiltje in een bevallige houding. Bezoekers raadden vergeefs naar wat de bedoeling van de beeldhouwer geweest zou kunnen zijn, en men had nog de meeste bewondering voor de man die met deze oplossing kwam: ‘'t moest een wijf worden, maar de rotzooi bleef aan zijn vinger plakken.’

De vroegere muurschilderingen waren vervangen door lichte vlakken in verschillende pasteltinten. De baas was met de hele verandering eigenlijk erg ongelukkig. Hij keek als een Sint-Bernard die plots met vier poten tegelijk door een gletsjer is gegaan. ‘Achteraf had ik het kennen weten,’ zei hij somber, ‘die binnenhuisarchitect dronk alleen melk. Het was zo'n zenuwpees, je weet wel, een bever, hoewel hij verdomd dik was. Een soort Pierre Jansen, maar dan plat.’

Zijn vrouw, die in een stoel terzijde van de bar een blad met breiwerken doorbladerde, keek even op en zei zacht tegen mij: ‘Ik heb zitten grienen toen ze die stinkschilderijen overkalkten.’ Ze had met haar minachting

[p. 20]

wel gelijk, die muurschilderingen waren smerig geweest en gruwelijk lelijk. Stel u voor: allemaal Vrolijke Drinkers van Frans Hals, maar dan door de ontwerper van Dikkie Bigmans.

Het algemeen In Memoriam werd onderbroken door de binnenkomst van een enorm grote vent met een leren jek en lang haar onder een zeilpet. Hij had een slordige manier van lopen want hij ramde eerst een stoel en vloerde daarna een klein mannetje dat net op weg was naar de bar. De grote stoomde rechtdoor naar het toilet, het was fijn dat de toiletdeur zich niet kon uiten.

Het kleine mannetje kwam gelaten overeind en sloeg zijn broek af. ‘U bent ook niet een van de grootsten,’ zei hij tegen mij, ‘dus dan weet u het ook wel. Wij kleintjes betalen het gelag. Dicht bij de grond is er gauw onder, zei mijn moeder altijd. Maar het kan mij niets meer schelen. Ik ben gras, dat is mijn slagzin, ik ben gras, ik richt mij gewoon weer op.

Dat heb ik sinds ik geld heb; als zo'n grote dondersteen over me heen loopt, dan denk ik: ‘Ik kan jouw begrafenis twintig keer betalen en dan nog zingend naar de Rivièra.’ Vroeger was het erg. Ik kan u niet vertellen hoe ik geleden heb, afijn, misschien hebt u het net zo meegemaakt als ik.

Eerst probeerde ik het, om toch maar met de jongens van de buurt mee te mogen doen, met het opzetten van een grote bek, dan zeiden ze: “Hoor die kleine! Jongens, wie heeft er een elastiekje, dan schieten we 'm weg.”

Dan dacht ik: andere tactiek. Ik zei niks meer, maar ik keek alsof ik zeer interessant was. Nou, louw loene. Dan vonden ze me stom vervelend. Ze zeiden: “'t Is net een regenworm, je moet erop trappen anders kronkelt-ie niet.”

Nou was ik in die dagen zo arm als een platluis. Ik

[p. 21]

ree voor een apotheek en later voor een slijterij. Dan kon je nog wel eens matsen met het statiegeld. Maar toen ben ik aan een vrouw blijven hangen, daar kwam ik veel, want ik moest alsmaar bezorgen en ze vond mij aardig en dat ik klein was viel niet op omdat zij alsmaar ziek in bed lag.

Na ons huwelijk heeft ze dat gehouden, dat ziek zijn en in bed liggen bedoel ik. Ze was ook haar eigen dokter. U kent dat soort mensen wel: als ze wat voelen dan schieten ze meteen het struikgewas in. Steek in de lever? Hup, in de wei om weegbree op te spitten. Pijn in je buik? Een netelsoepje eten en een varen in je navel.

Ik heb al die tijd dat ze leefde niet ziek durven wezen. Je zal daar zonder dat je het merkt paardebloemen in je pap hebben, of lelietjes-van-dalen. Maar ja, ze bezat een paar knotsen van huizen en ze leefde op sla, dus dat zat niet gek. Ik ben nou successievelijk bezig die huizen te verhuren, niet als huis, maar als kamers. Kan je nagaan wat dat scheelt. Ik heb nou, pak weg, 40 huurders. Dat geeft je toch een positie. Want eh...’, hij boog zich vertrouwelijk naar mij toe, ‘lange mensen neem ik niet. In de deurpost van de kamer waar ik ze ontvang zit een zwarte punaise. Op 1 meter 62. Ik kijk meteen en als ze langer zijn is het gelijk nee. Ik laat ze wel kijken, hoor, en opmeten als ze dat willen. En dan zeg ik dat ik me bedacht heb.

Ik zie aan uw gezicht dat u mij gek vindt. Maar ik heb vroeger gezworen dat ik wraak zou nemen. Op lijn twee was dat. Het was bloeddruk, ik hing tussen de mensen, weet je wel, met m'n ogen in iemand z'n rooiekruisspeldje. Twee zware kerels, die allebei op me neerkeken. Toen zegt de één, over mijn hoofd heen tegen de ander: “Laten we nou 's tegelijk ademhalen.” En toen deden ze het.’