Op de barkeeper beschouwd

[p. 16]

Onbarmhartig

Een rustige namiddag. Vier mannen aan de tap, in zware lederen jassen. Stevige lederen wanten met armkappen lagen tussen de bierglazen. Eén van hen droeg zelfs een lederen hoofddeksel van ouderwetse snit, zo een als Fokker gedragen moet hebben in zijn eerste open tweedekker. Het was stil en ze keken naar een stervende bromvlieg die met veel geraas van vleugels rond de lamp zeurde.

Er kwam een kleine man binnen. Hij trotseerde de kou in een zeer licht en zeer grijs colbert. Hij had een lang gezicht met ingevallen wangen. In zijn hand droeg hij een technisch apparaat, dat, toen hij het op de tap zette, een bandrecorder bleek te zijn. Hij tikte erop en zei tegen de mannen: ‘Dat is het wapen van de moderne tijd. Dit is het wapen waar ik mee vecht. Ik zal het u even laten horen.’ Hij draaide aan een knop en er knalde harmonikamuziek de ruimte in.

‘Hee. Kleintjes!’ riep de kastelein vanachter de kassa. ‘We hebben hier lol zat.’

De kleine man draaide het geluid vrijwel weg en zei: ‘Dit is de harmonikavereniging lim. Leven Is Muziek. En weet u wat er met die vereniging gaat gebeuren? Die gaat naar de knoppen. En waarom gaat lim naar de knoppen? Omdat er in Amsterdam geen repetitieruimte te vinden is. Veertig jongens en meisjes kunnen geen lokaliteit krijgen voor Muziek die hun Leven is. Luister...’ Hij draaide weer aan een knop en een dreinerige wals klonk op.

De lederen mannen keken onbewogen toe. ‘Het lijkt me een Japans apparaatje,’ zei er een, ten slotte.

[p. 17]

‘Ik laat u dit horen,’ ging de kleine man verder, de muziek in volume verminderend, ‘omdat ik nu nog strijd met de morele steun van de bevolking achter me. Radio en Televisie weigeren hun medewerking. Die zeggen: we hebben accordeonmuziek zat in de platenbak.

Begrijp me goed, ik ben niet rot. Ik geef de autoriteiten rustig de kans om deze misgreep goed te maken. Om een lokaliteitje te versieren. Een week krijgen ze, misschien wel twee weken. En ondertussen verzamel ik morele steun. Met dit.’ Hij bediende de knop en de wals kwam terug.

‘Maar, en dat heb ik ze op het stadhuis heel duidelijk gezegd: is binnen één, twee weken dat lokaliteitje er niet, dan sta ik niet voor de gevolgen in. Dat zaaltje komt er, al moet ik over lijken gaan.’

Hij doeg de rever van zijn jasje terug en toonde een koperen v, die duidelijk zichtbaar met zwart garen was opgenaaid.

‘Dit is mijn geheime teken,’ zei hij. ‘De v van Vergelder. Want ik sla onbarmhartig toe.’

Hij liet een stilte vallen, waarin de bromvlieg doorzeurde. Daarna sloeg hij de rever weer terug en wees op de bandrecorder. ‘Dat is het wapen van de Vergelder. Wie onrecht begaat wordt opgenomen. Die ligt vast. Als een onweerlegbaar bewijs. En als het vastgelegd is slaat de Vergelder toe. Ongeacht rang of stand.’

Hij was even harder gaan praten maar viel nu terug naar zijn oude sterkte: ‘Aan de andere kant van deze band staat nog niks. Die is voor een wethouder. Ik geef nog geen namen. Een wethouder van een gemeente in Noord-Holland. Dat wil ik wel zeggen. En die man gaat vreemd. Die gaat behoorlijk vreemd. Die gaat bij een vrouw ergens op een boerderij. Achter in de schuur. En ik heb die wethouder opgebeld en ik heb gezegd: Als je

[p. 18]

nog een keer vreemd gaat dan neem ik je op. De band ligt klaar. Maar eerst help ik lim aan zijn lokaliteit. Al moet ik over lijken gaan.’

Hij draaide de muziek weer sterker. De kastelein kwam zuchtend naar voren, liet zijn maag uitvoerig tegen de barrand hangen en zei: ‘Komaan, jongen. Donder op. Er is hier geen vergunning voor muziek, 't Is nou mooi geweest.’

De kleine man sloot het apparaat. ‘Het oude liedje,’ zei hij verachtelijk. ‘Ze denken dat ik een kwerulant ben. Haha, alsof de Vergelder een kwerulant kan zijn. Reken erop dat ik jullie in de gaten zal houden.’

Hij draaide zich naar de vier lederen mannen. ‘Zie ik eruit als een kwerulant?’ Ze keken onbewogen terug.

‘Komt er nog wat van?’ zei de kastelein, een klein beetje dreigend.

Hij pakte zijn apparaat in de linkerhand en liep naar de deur. ‘Eerst dit muziekzaakje regelen,’ zei hij met verheffing van stem. ‘En dan komt de Vergelder terug.’

‘En vergeet dan je grote broer niet,’ mompelde de kastelein.

De man had de deur opengezwiept en stapte met te opgeheven hoofd naar buiten. Zijn schoenrand haakte achter de drempel en vallend bereikte hij het trottoir. Dertig seconden later zwaaide de deur weer open. ‘En pas op als ik er één zie lachen,’ riep hij, ‘die neem ik op. Die pák ik.’

Maar ze keken alweer naar de bromvlieg.