Neem er eentje van mij

[p. 87]

Hendrik

Het vroor zeker vijftien graden en meestal pleeg ik dan uit protest in bed te blijven, maar omdat ik wijlen Charles Laughton die dag voor de laatste maal in ‘Witness for the Prosecution’ kon zien, in een nabijgelegen buurttheater althans, hobbelde ik over de bevroren sneeuwhopen derwaarts. ‘Lekker warm binnen,’ zei de portier, die met een paarse neus bij de kassa stond te trappelen en dat maakte mij al zo blij dat ik een dubbeltje in zijn richting schoof. Hij dankte maar liet het liggen; hij achtte het te gering om daar zijn wanten voor uit te trekken.

Het was zo'n slecht bezette middagvoorstelling, er zaten twaalf of veertien mensen, wel allemaal op een kluitje bij elkaar, want zo'n ouvreuse houdt zich strikt aan het ‘gezellig, samen naar de film.’

Er viel in het begin weinig plezierigs te beleven; het was zo'n voorprogramma waarmee bioscoopdirecteuren de t.v. blijkbaar aantrekkelijk willen maken: een lange documentaire over witte honden die blij tussen opgeruimde Lappen liepen, begeleid door uuterst intresjant Zweeds en vanwege de sneeuw onleesbare ondertitels. Daarna kwam op het doek een zeehond in een Californisch zwembad kunstjes vertonen (hij balanceerde zelfs een bal op zijn neus!) en tot slot een mager tekenfilmpje waarin dezelfde kat zestien keer werd opgeblazen en een muis een fluitketelfluit imiteerde.

Ik beschrijf u dit allemaal om uw waardering te verkrijgen voor het feit dat het gezelschap de moed erin hield door sterk mee te leven. Kwam er een klein wit hondje vanachter een Lappenhut dan was er altijd wel iemand die zei: ‘Kijk, een klein hondje.’ En als de zeehond voor de veertiende keer in het water plonsde was er altijd iemand die zei: ‘Gut, wat moet het daar een lekker weer zijn.’

[p. 88]

In de pauze gingen de mannen gezamenlijk wateren; er ontstond al een gevoel van samen, gezellig.

Nauwelijks kwam Laughton op het doek, als advocaat wie de artsen zojuist drank en sigaren ontzegd hebben, of er kwam een stem vanuit het donker voor mij: ‘Wat is die man fet.’

De man schuin voor mij, een omvangrijke figuur die aan alle kanten over zijn zitplaats bloesde, gaf antwoord: ‘Fet? Ach, hij is wat dik in het gezicht, maar het lijkt mij meer mimiek.’

‘Nee, Hendrik,’ mengde zich een schrille vrouwenstem in de strijd, ‘die man is dik en vet en vette mensen maggen nie roken.’

‘Mens, begin je weer,’ riep hij, maar Marlene Dietrich kwam op en er werd collectief gesist. Toen we een been

‘Nee, je heb genoeg gehad, ga maar lekker slapen!’

[p. 89]

bloot zagen riep iemand: ‘En dan te bedenken dat ze al grootmoeder is.’

‘Grootmoeder? Je opoe!’

Laughton verscheen. De dikke man keek enige tijd toe en zei toen: ‘En toch is hij niet dik. Ik trouwens ook niet.’

‘Hendrik!’

Hij ging verzitten, waarbij de stoelenrij sterk schudde en geluiden weerklonken alsof een nijlpaard in bad ging. ‘Kijk dan, hij is al aan zijn tweede sigaar.’

‘Hendrik!’

Er verliep geen volle minuut voor de dikke wederom het woord nam: ‘Ik geloof dat ik trek in een sigaar krijg.’

‘Hendrik. Je weet wat de dokter gezegd heeft.’

‘Ik moet alleen zeer sterk minderen. Daarom kan ik nou...’

‘Hendrik. Ik sla je met m'n tas over je kop als je 't lef hebt.’

Andere stemmen: ‘Toe mevrouw, zo'n sigaartje. U hebt de verkeerde dokter. De mijne rookt zestig sigaretten per dag en beveelt dat aan.’ ‘Piet, bemoei je d'r niet tegen an.’

Maar het was niet meer te redden. Iemand van een rij ervoor zei: ‘Komt u maar hier zitten, hoor, dan krijgt u van mij een sigaar.’ De dikke aarzelde niet lang.

‘Ik kan 't hier niet zo goed zien,’ zei hij in de richting van zijn vrouw. Zijn vertrek maakte het volgen van de film enige tijd onmogelijk. Toen hij zich elders liet zakken zei zijn vrouw nog: ‘Hendrik!’ Maar ze had het pleit al verloren; er volgde gesis van diverse kanten op. Alleen één stem zei nog: ‘Geef dat mens een droppie. Dan heb ze ook wat.’