Neem er eentje van mij

[p. 34]

Toevallig wel

Ook zonder dat je hem hoorde spreken kon je merken dat de lange jongen met de vliezige blonde snor een beetje aangeschoten was. Zijn grote rode handen stuntelden een beetje met een vork, waarop zich een uitsmijter bevond. Hij sperde zijn mond steeds bijzonder wijd open om het er goed en gaaf in te krijgen. Zijn ogen waren troebel, als waren ze aan het ontdooien.

Naast hem zat een oudere man, met kort geplakt haar die snel op hem inpraatte. Een beetje autoritair alsof hij dagelijks zestien loketbeambten beheerde. Een beetje te hard ook, want hij dacht dat het daardoor sneller op het traag werkende brein van de jongen zou inwerken.

‘Piet, jongen, wij hebben nou een afspraak gemaakt, een kongsi. Allemaal heel eerlijk spel. Nu ga jij naar je moeder en zegt 't haar.’

De jongen draaide zijn hoofd heel langzaam, als om de wervel niet te beschadigen. ‘Zeker, toevallig wel,’ zei hij dik, ‘toevallig zal ik haar nog 's een keertje zeggen hoe ik over haar denk.’

‘Nee,’ zei de man, ‘jij zegt niet hoe je over haar denkt, jij zegt... nee, luister, morgen dan zeg jij tegen haar wat wij vanavond overlegd hebben. Meer niet.’

‘Toch ben ik altijd een jongen geweest die zei wat-ie dacht! Dat heb ik toevallig altijd al gehad. Ook als ik ziek was. Toen had ik een keer een ouwe en die kwam in de ziekenboeg kijken. En ik lag daar en ik had zin om te zeggen: “mieter over de reling”. Nou, en toen heb ik dat ook eventjes gezegd. Toevallig zeker wel.’

Tijdens het spreken viel een stukje ei op zijn rever. ‘Daar zit ei,’ wees de man.

‘Dat zie ik pa, en het zit daar best. Bovendien heb jij mij

[p. 35]

vroeger eten geleerd’ - hij trok met zijn middelvinger zijn onderste ooglid naar omlaag en keek slim.

De man hield een zucht in en zei: ‘Dus jij zegt 't morgen tegen moeder, he?’

‘Jij bent een fijne vent.’

Pa wist met die loftuiting eigenlijk geen raad en knikte maar wat. ‘Nee,’ zei de jongen met een kleine hik, ‘ik bedoelde het rot. 't Kwam er alleen wat gek uit. Maar jij speelt een spelletje, waar ik in stink. Want als ze nou zegt: “van wie weet jij dat?” dan denkt ze vanzelf dat ik die brieven gelezen heb en dan kan ik opkrassen. Wie wordt er dan weer door het grote gat geblazen? Ik.’

‘Dat hebben we nou al honderd keer besproken, Piet!’ riep de man bijna wanhopig, ‘je zou toch zeggen dat je het van horen zeggen had. We vertrouwen mekaar toch. We spelen toch fair play.’

‘Ja, maar ik sla het pleefiguur, ik ga d'ruit. Ik sta net als

‘Nee! Laat eerst maar es geld zien!’

[p. 36]

Ria binnen het uur op straat. Het is een rothuis en het stinkt er zuur, en toch wil ik er niet weg.’

‘Ria,’ zei de man, ‘is geen voorbeeld, die wil mij ook nooit meer zien.’

‘Ja maar,’ zei de jongen weer, ‘Ria is mijn zuster.’

‘Maar ik ben je vader.’

De jongen legde zijn vork vol afkeer neer, als was het zijn stamboom.

‘Nou ja,’ begon de man.

‘Stil maar,’ zei zijn zoon, ‘ik zal ze morgen toch precies vertellen hoe ik over d'r denk.’

‘Als je dat doet sla ik je morgenavond in stukken.’

‘Hoho,’ zei de jongen langzaam, ‘die is goed. Mij belet niks om jou nou met één hand op te pakken en je dan doodlangzaam over die muur daar uit te smeren. Dan vraag ik de ober er een lijst omheen en dan kunnen ze voortaan voor de pils hier vijf kwartjes vragen.’

‘Ik zal het je...’

‘Nee, laat me het nou fair play uitpraten. Dan zal ik jou nou 's vertellen hoe ik er toevallig over denk en dan moet jij eerlijk zeggen of ik een zak ben.’

‘Dat is nou precies de vierentwintigste keer dat je dit woordelijk herhaalt,’ riep de man en schopte tegen de tafelpoot, ‘god, wat ben jij een zak.’

‘Dat moet je nog 's zeggen.’

‘Je bent een zak. Ik heb het goeie met je voor. Ik ben veel ouder en wijzer dan jij, ook al heb jij twee keer om de aarde gevaren...’

‘Maar toevallig mag ik toch ook zeker wel zeggen wat ik ervan denk. Toevallig wel.’

De man stond driftig op. ‘Zo komen we niet verder. Ik verwacht dat je morgen gedaan hebt wat we afgesproken hebben. Goeiedag. En d'r zit nog ei op je jas.’

‘Dat is geen ei,’ riep de jongen terug, ‘dat komt van jouw vochtige praten.’ Hij tastte naar zijn bierglas, waar nog een

[p. 37]

slokje inzat. Hij verwerkte een oprisping en keek toen rond. Hij zag nu pas hoe hij het middelpunt was geweest van mensen die bijna stuk voor stuk vergaten hun hoofd gauw voor zich te houden.

Hij werd roder. ‘Die vent doet al jaren of 't ie mijn vader is,’ zei hij toen, met een flauwe knik naar de deur.