Naakt over de schutting

62.

‘Floor van de Terpen?’ Hans Vast liet zich in zijn diepe stoel terugvallen en stootte een prachtig geluid uit: ‘hoaa!’ - geen gewoon ha, maar iets als de moeder van Darwin geroepen moet hebben toen ze haar eerste aap zag. Vast stak een ‘El Produkto’ op, zo'n luisterrijke monstersigaar waarvan zelfs het bandje bij het branden nog heerlijk ruikt, en zei: ‘Ga er goed voor zitten, want over die vent kan ik praten tot het morgenochtend is. Wil je zijn goede eigenschappen of zijn slechte? In beide gevallen is het verhaal bijna precies hetzelfde.’

‘Begin dan maar ergens.’

‘Kijk, ik heb je vanmiddag al gezegd dat het in bepaalde gevallen op de Gooise matras een ruige boel is. Celia is nog één van de aardigste, die trouwt er meestal bij. Van de Terpen is ook zo'n figuur waaraan je het Gooi niet meten kan. Maar op zijn eigen terrein is hij geniaal - hij heeft namelijk gebrek aan talent op elk gebied, maar hij weet dat zo goed te verkopen dat het alleen bij erg goed toekijken opvalt. Hij

[p. 127]

is slim, handig, kan enorm met mensen omgaan en kan enorm mensen gebruiken, zonder dat ze merken dat ze gebruikt worden.

Hij is bij een provinciale krant, of een serie provinciale kranten begonnen en heeft daar op een of andere manier de post van filmredacteur in de wacht gesleept. Hij werd een van de vele slechte filmrecensenten die er in de journalistiek rondlopen. Ik hoef jou niet te vertellen dat er daar een hoop bij zijn die te oud worden voor de verslaggeverij, of die hamertenen of breuken hebben gekregen en dan film mogen gaan doen. Dat soort mensen hebben één ding gemeen: ze kunnen niet kijken. En vandaar dat ze de mensen ook nooit kunnen leren kijken.

Van de Terpen zat in de bioscoop als een man die er voor zijn brood zat, alles duurde te lang en alles was al gauw vervelend en verder de methode van de kinderkalender: wat niet opgelegd goed is, is fout, sentimenteel is mooi en braaf is dapper. Dat maakt hem waardeloos, maar natuurlijk niet minder waardevast. Je moet zo'n criticus leren waarderen - net als bijvoorbeeld Riemens van de Telegraaf. Als regisseur hier doe je 's ochtends die krant open en als Riemens het rot vond dan was je goed en omgekeerd. Gebrek aan interesse ook, elk stukje Nederlandse televisie laat hij schieten voor een rottige aflevering van een Amerikaanse serie, omdat hij dan misschien de broer van Clont Clintwood kan zien die in 1934 een keer achter Clark Gable heeft mogen staan. In ieder geval iets dat met kritiek geen fluit te maken heeft. Zo was het met Floor ook: als er onder een aangeprezen film VdT stond dan moest je niet gaan. Schaamteloos ook. Ik heb hem een keer op een filmfestival meegemaakt waar hij de ene verachting na de andere voor de nieuwste films doorbelde. Tot hij in Nederland later merkte dat ze goed en populair waren en toen vond hij ze ook ineens geweldig. Maar - en dat moet je weten om Floor te kunnen begrijpen - hij was zo gevierd als de pest bij verhuurders en bioscopen, want hij liet zich gauw beïnvloeden en ze smeerden hem alle stroop om de bek die ze hadden om maar een goede recensie te krijgen. En die kregen ze dan ook wel.

[p. 128]

Het is toen geweest dat de opgang van Floor is begonnen. Want hij ontdekte hoe hij van die functie nog meer gebruik kon maken. Elke griet die hij tegen kwam praatte hij aan dat hij haar wel bij de film of bij de televisie kon brengen en dan dook hij met haar de koffer in, of een park, want dat kon hem weinig schelen. Of hij legde ze uit dat ze zo geschikt voor de film waren en dat ze 's met hem moesten komen praten. Ik heb hem dat zien doen met het meest lelijke, bleke meisje van de stad, dat bretels nodig had om haar beha op te houden.

Hij was toen al getrouwd. Ik heb me laten vertellen dat zijn vrouw bij hem is weggegaan en scheiding heeft gevraagd omdat er steeds meer meisjes aan de deur kwamen vragen wanneer de opnamen zouden beginnen. En als ze van haar hoorden dat Floor daar toch niks mee te maken had dan zeiden ze ronduit dat ze daarvoor niet bloot in een bosje gelegen hadden.

Met praten is hij ook in Bussum terechtgekomen. Een paar zangeresjes omgepraat voor een show en met zo'n ideetje ging hij dan aan het werk. Van het gewone soort, je weet wel. Neem nicht Geertje, dat mens is een jaar niet van het scherm te branden geweest. Zij was een vondst van Floor. Rot-shows, met een viskraam op de achtergrond, maar geheid succes door al die melige liedjes. Houwen en trouwen. Als de golven maar zingen. Als het anker maar gelicht wordt. En lekker sentiment, van een boef die tegen een pereboom zeikte en die toen verdorde, of zo. Dat weten te brengen, met een feilloos gevoel voor wat het grote publiek vreet, dat noem ik ook genialiteit.

En je kunt zien dat híj die shows maakt, hij is trouwens al bezig zijn vijfde regisseur te verslijten - hij wil alleen mensen die de shots maken die hij dicteert. Hij wil alleen zijn zangeressen verkopen en verder geen onzin.

Maar die meisjes, die zijn dan ook aan hem verknocht. Die selecteert hij door zijn instinct. Tegen de meeste zegt hij: ga liggen en dat doen ze dan. En na een jaar, als ze uitgediend heeft, dan zegt hij rot maar weer op.

Daartussen door heeft hij nog wel weer andere vrouwen,

[p. 129]

maar dat valt nauwelijks op, iedereen is het van hem gewend. Hij moet ook ontzaglijk veel verdienen, hij barst in het geld. Hij is nog een tweede keer getrouwd geweest, maar dat duurde niet lang, het mens liep algauw met allerlei complexen, moest van de psychiater zonder broek klaar zitten als hij thuiskwam en zit nu in Frankrijk in een appelboomgaard om van haar remmingen af te komen.’

‘Dat is allemaal niet gering,’ zei ik, om ook 's wat te zeggen. Hans Vast schonk wat drank in.

‘En hij is dus nu met die Lashoes?’ zei ik. ‘Hij deed op die avond van die receptie nogal scherp tegen Zaaijer, die alleen met haar weg wilde.’

Hans begon te lachen, ‘dat zou ik bijna vergeten, dat is ook een mooi verhaal. Floor had haar in die shows gepraat, he. Hij zou haar manager worden, ook voor haar andere werk. Nou, dat meisje wou wel. Maar ze was erg bang voor sex. Zo'n meisje dat elke ochtend bij het aankleden plakband rond allebei haar knieën wikkelt. Maar Floor wacht gewoon tot ze zakelijk aan elkaar vastzitten en dan komt het meestal wel. Lashoes was koppig, daar kwam niks van in. Afijn, nu gaat het verhaal, ik kan niet op de waarheid zweren, dat hij met Lashoes door een bos rijdt, ergens in Duitsland, een zijweg ingaat en mijlenver van de bewoonde wereld zegt dat hij nu wil.

Lili kwáád, weigert, stapt de auto uit en gaat aan het lopen. Floor steekt een sigaar op en blijft rustig wachten. Na tien minuten komt ze terug en wil de auto in, maar hij heeft de deur op slot gedaan. Hij draait het raampje open en zij probeert hem te bepraten. Op een gegeven moment steekt ze haar hoofd naar binnen en hij draait als de bliksem het raampje omhoog zodat ze met haar strot klem zit. Gelijk stapt hij uit, schort haar rok op en neemt haar van achteren.’

‘En wat deed zij toen?’

‘Ja - wat moet zo'n meisje? Ze zit voor een jaar minstens aan hem vast. En ze wil ook niet van die shows af - hij heeft het contract met de omroep, niet zij. Dus ik neem aan dat zij eieren kiest voor haar geld.’

Dit gesprek leidde tot enkele grappen.

[p. 130]

‘Wat ga je met Floor doen?’ vroeg Vast tenslotte. Hij had wat dekens gehaald zodat ik op zijn bank kon slapen.

Ik herhaalde in het kort nog eens de dialoog tussen Herrensteng en Van de Terpen. ‘Daar heb ik een klein theorietje op gebouwd,’ zei ik.