De bloedkoralen van de bastaard

62.

Ik keek naar het profiel van Frank van de Luijster, mooi zichtbaar in het vage licht van het dashboard. Hij had de neus en de lippen van Germaine. Ik besefte dat ik sinds ons vertrek uit het Klamvoeder-magazijn al twee keer een opgelegde kans had gehad om iets tegen hem te ondernemen, zowel bij het over de sloot springen als bij het instappen in de Daf; en dat er iets was wat me weerhield. Misschien was het wel een vage bewondering voor deze uiterst rustige man, die geen haast had en bovendien welwillend uitleg gaf als je iets vroeg.

‘Ben je Amerikaan?’ vroeg ik.

Hij knikte. ‘Jazeker. Zes maanden geleden sprak ik nog geen Nederlands. Maar Zeeuws bloed verloochent zich niet: als kind en kleinkind van Jannis van de Luijster kon ik het na een paar weken al verstaan. Ja, 't was doodgewoon geluk. Germaine belde me op een dag - ik werkte toen in Chicago - dat ze een advertentie had gelezen dat een Hollander kennismaking zocht met nakomelingen van Van de Luijster. Ik dacht aan een erfenis, eerlijk gezegd. Maar het voorstel, van de advocaat die Van Heenvliet daar vertegenwoordigde, was óók aardig. Meedoen in een campagne voor het behoud van Zeeland. Nou, toen ik eenmaal hier was en hij het uitlegde toen zag ik alle mogelijkheden meteen. Bedreig de toeristenbedrijven en biedt ze tegelijk protectie aan.’

‘Je wilt toch niet zeggen dat Germaine ook in een half jaar Nederlands geleerd heeft?’

‘Wel sneller, geloof ik. Maar niet hier. Ze is een tijd in Washington getrouwd geweest met een Nederlandse kolonel. Attaché aan de Nederlandse ambassade. Karel Hoedskruid. Die moet je kennen.’

‘Ik ken hem niet.’

[p. 203]

‘Dat moet. Dat is de grootste lui die Nederland ooit voortgebracht heeft. Hij dwong Germaine met zijn dienstpistool om het stof uit de omslagen van zijn broekspijpen te vegen. Ze moest een stalen kam kopen om de franje van het tapijt te kammen, en terug naar de winkel toen die kam meer dan vijftig cent kostte.’

‘Ze is nog getrouwd?’

Hij knikte. ‘Maar,’ vroeg ik, ‘waarom met zo'n etter?’

‘Omdat ze dat toen nog niet wist. Ze kwam hem tegen. Een Zeeuw. Praatte over de polders, de vergezichten, de weidse koepel van licht en water. De diezige atmosfeer. De dijken, en de kerktorens in hun bed van boerenkool. Hij ouwehoerde haar plat. Een romantisch kind van 17 dat Van de Luijster heette.’

We reden de zeedijk op en Van de Luijster remde. Aan de overkant van de Oosterschelde pinkelden een paar lichtjes van Tholen.

‘Je deed of het zo eenvoudig was, die protectie en zo. Maar waarom liep het dan zo gauw mis?’

‘Dat heb je toch gezien!’ Voor het eerst sprak Van de Luijster ongeduldig. ‘Die klungels met wie je moest werken. Neem nou die stomme paniek toen die chauffeur daarnet aan de haal ging en door de installatie van de bastaard heenliep. Dat had niet mogen gebeuren. Die Arie-Ko ging nog wel, maar zo'n Maxi, zo'n halve gare uit Antwerpen... geen discipline... geen enkel begrip dat er al voor hem gedacht is en dat hij gewoon moet doen wat gezegd wordt.

Wie gaat nou een schuur in brand steken zonder de deur naar het woonhuis te barricaderen? En zonder te checken of iemand kan storen. Onbegrijpelijk. Die mensen hebben er geen benul van dat misdaad, want dat is het, iets doodgewoons is. Ze zijn zo benauwd, ze zitten zo vol spanning dat er steeds iets misgaat. En ze hebben ook geen begrip voor de aardige finesses. Weet je, ik heb twee uur moeten praten om ze uit te leggen dat het bezorgen van die grafkransen niet alleen goed is voor het image van je bedrijf, maar ook dat je een goede misdaad moet afronden, dat je moet laten zien dat het geen paniek of amateurswerk was. Het was mijn bedoeling geweest om zelf mee te gaan naar de begrafenis in Abeledorp, maar door die prik van Lemming kon ik nauwelijks lopen. Ik heb er echt uren met ze over moeten

[p. 204]

praten. Ze vonden 't overbodig en gevaarlijk. Maar als je dit werk goed doet, dan is niks gevaarlijk.

Die Klamvoeder - ik vond dat een heel gewone, handige camouflage. Hoort bij 't vak. Maar zij vonden dat geniaal, en nog nooit bedacht... Ik weet 't ook niet, hoor.’

Hij reed langzaam verder, langs't lage betonnen muurtje op de zeedijk. Daarna stopte hij, reed even achteruit en zette de Daf schuin op de weg.

‘Nou, jongen,’ zei hij. ‘Op hoop van zegen.’ Hij knipperde een paar keer met zijn grote licht.

Van de Oosterschelde af kwam een reactie: twee keer gloeide een schijnwerper aan.

‘Lemming,’ zei hij, met een vreemd kort lachje, ‘dit is...’

Maar ik had erop gerekend. Ik was al op mijn rechterbil gaan zitten, en trapte met mijn linkervoet half op zijn schoen en op zijn gaspedaal. De Daf schoot naar voren, en omdat hij alles losliet sloeg meteen de motor af. De wagen sukkelde tegen het muurtje aan, niet zo hard als ik gehoopt had. De revolver was tussen zijn benen gegleden. Maar hij had geen tijd om ernaar te zoeken, want ik duwde hem uit alle macht tegen het portier aan, mijn linkerhand tegen zijn hoofd dat ik zo snel mogelijk steeds tegen het glas van het zijraampje bonkte. Hij vond de hendel van de deur en liet zich naar buiten vallen. Ik graaide onder de stoel en pakte de revolver.

Toen ik uitstapte, was Van de Luijster al onder aan de dijk. Hij gooide zijn schoenen uit en waadde het water in. Ik hoorde het wier knappen. Het maanlicht glinsterde op de kleine golfjes. Zijn beige pak was een duidelijk herkenbare vlek. Hij liep tot hij niet meer kon staan en begon langzaam aan de schoolslag.

Even had ik de neiging de revolver op hem te richten. Even maar, daarna keek ik hem na tot hij niet meer te zien was.