De bloedkoralen van de bastaard

58.

De ruimte waar we binnentraden leek een beetje op een tempel. Er was, zo te zien, geen altaar - het centrum van de aandacht was een grote, witstenen schouw waarin een gigantisch vuur brandde. Rondom het vuur, in steen gehouwen, brokkelige heraldiek: het Zeeuwse wapen, het wapen van Van Heenvliet, daarom heen dat van Goes en Middelburg. Ik meende zelfs dat van Michiel de Ruyter te herkennen. Er waren ook twee stenen met bijbelse taferelen. Eén ervan was David die huppelt voor de ark. 2 Sam. 4: 14, las ik.

Voor het vuur was een breed, opgehoogd platform, van eveneens witte steen - het leek op een grote, verlichte, vaste tafel -, in een donkere zaal. Die zaal leek verder verlaten, alleen als het vuur of een van de fakkels met een wat grotere vlam uitschoot, kon je vaag houtwerk zien, stoelen of tafels.

Arie-Ko leidde de processie van de 21 naar het platform, waarin, als een soort omgekeerd hoefijzer, een zitbank was vrijgelaten. Langzaam schoven we erin, en zaten daar, bizar, bijna als ver-

[p. 190]

oordeelden tot aan het middenrif in de vloer. Aan het hoofd van de ruimte, die automatisch tafel geworden was, stond een lage bank, een meter of vijf voor het vuur. Ko Roost was na mij in de bank geschoven, als laatste van de kant waar er tien zaten. Tegenover ons de andere elf, met De Milde ongeveer in het midden. De bank was hard en koud, maar zelfs in een leunstoel had niemand op zijn gemak gezeten.

Een jongeman in een lang voorschoot kroop achter onze schouders langs en deelde tinnen kroezen uit. Opnieuw cognac. Arie-Ko had zich in de duisternis of misschien buiten de zaal teruggetrokken. We zaten hier alleen. Er klonken vragende kuchjes.

Opeens was de bastaard er, hij kwam vanachter de schouw. Hij droeg dezelfde toga. ‘Welkom vrienden,’ schalde zijn stem, want het geluid kwam uit de ruimte zwak terug.

‘Jullie weten natuurlijk niet wat je overkomt. Maar dit is de nagebouwde schepenzaal uit het huis van de baljuw in Vinninghe. Alleen was daar nog een vuur in het midden, maar met het oog op brandgevaar heb ik daar voorlopig van moeten afzien. Wees welkom.’

Hij ging op de bank zitten. ‘Ik heb gezocht naar mannen die bereid zijn de kern te vormen van de Zeeuwse Actie. Die niet alleen zakelijk zijn, maar ook de romantiek kennen. Die dit, en de feestmaaltijd van straks - we hebben een stuk van een os aan het spit - kunnen appreciëren. Maar eerst wil ik de Raad van Schepenen installeren. Plechtig. Een verbond voor jaren. De Milde, geheimschrijver, lees de rol van Schepenen van de Baljuw van Heenvliet.’

De Milde haalde met trillende hand een rol papier uit zijn toga, ritselde die open en keek om naar een kaars. Van twee plaatsen verder werd die naderbij geschoven.

‘David Jan Eikenberg,
Karel Heere Jumelet,
Koos Adriaan Willemszn. Vleugel,
Abednego Daniël Foort de Bruine,
Ko Jacobus Kobus Cats,...’

Na elk van de namen klonk ‘present’, de eersten zeiden het wat aarzelend maar hoe verder De Milde kwam hoe fermer ge-

[p. 191]

reageerd werd. Het knetteren van het vuur, en de warmte, begonnen de sfeer aangenaam te maken.

‘Ceesje Stalchwijn Hendrikus de Putter,’ ‘Present,’ kraakte ik.

‘Abimelech Bruygom,’ zei De Milde. Ko Roost hoestte.

‘Mijne vrienden,’ zei de bastaard, na het lezen van de rol. ‘De Zeeuwse Actie is voorgoed onderweg. Gij zit in de bank der Schepenen. Eénentwintig Zeeuwen heb ik gezocht en gevonden. Ik zeg u eerlijk, er zijn er die geweigerd hebben, die bang waren dat hun belang geschaad zou worden, of dat zij zouden worden uitgekreten voor reactionairen. Maar wat is dat een onzin! Mogen wij niet zeggen dat de Zeeuwse bodem, deze vette klei, ons lief is? Dat wij die willen behoeden en besturen?’

‘Bravo,’ riep iemand rechts van me en sloeg met beide handen op de stenen tafel. Het was een bescheiden roffel, maar anderen sloten er zich bij aan en als geheel mocht het er toch zijn.

‘Wij zullen nu overgaan tot onze inzwering,’ zei Reilof Willem van Heenvliet. Hij stond op en ging achter de bank staan, hij vouwde zijn armen over zijn borst.

Vanachter de schouw kwamen twee jongemannen in witte voorschoten. Tussen hen in voerden ze Germaine Hoedskruid mee. Ze was naakt, op kleine zwarte slofjes na. Ze liep met de borst vooruit, de armen strak tegen de romp en op de rug. Ze droeg een asblonde pruik van sluik haar, langer dan haar eigen zwarte. Ze brachten haar tot voor het bankje, en duwden haar achterover tot ze zat. De bastaard stond nu achter haar.

‘Een Zeeuwse vrouw,’ zei hij plechtig. ‘Een kind van het Zeeuwse land. Rijp en gezond als het leven op onze eilanden was. Rijp en gezond als het weer moet worden.’

Germaine zat rechtop, en zag er zo smakelijk uit als hij probeerde te beschrijven. De bank was laag en ze had haar beide knieën tegen elkaar, zover mogelijk naar rechts. Er lag een trek om haar mond die diepe verachting uitstraalde.

‘Schepenen van de Zeeuwse Actie,’ zei de bastaard, ‘waar ik voor sta, en waar u voor staat, dat is het Zeeland dat nooit zal sterven, het Zeeuwse bloed dat nooit zal ophouden met kloppen. De eed die u zult afleggen, waarin gij zweert en belooft om nooit de Zeeuwse Actie te verzaken, is de eed op dat Zeeuwse bloed.

[p. 192]

Deze Zeeuwse zal de bloedkoralen dragen, de bloedkoralen van de bastaard. Duizenden jaren hebben de Zeeuwse vrouwen deze bloedkoralen gedragen, en zij zullen dat blijven doen. Dat is onze taak.’

Hij haalde uit zijn toga een smalle cassette, opende die en nam er een streng bloedkoralen uit. Hij hief deze omhoog, aan beide uiteinden, hield het snoer even boven Germaines hoofd en legde het daarna voorzichtig om haar hals.

‘Zeg mij na,’ zei hij, ‘op deze bloedkoralen zweer ik mijn trouw aan Zeeland...’

‘Op deze bloedkoralen,’ mompelden de meesten van de 21, ‘zweer ik mijn trouw aan Zeeland...’

‘...de bloedkoralen,’ zei Van Heenvliet, met nog krachtiger stem.

Maar voor de stemmen hem konden volgen kraakte een schot, en meteen daarop rende een figuur vanachter de schouw vandaan. Hij stond een moment onbeweeglijk in het flakkerende licht van het vuur en de fakkels. Een kleine man in een lullig pak, donkerblauw met dikke witte strepen. Hij had een gebroken neus, en op zijn hoofd een geruite wit-zwarte pet.

Daarna begon den Eiber weer te rennen. Hij had de contouren van de uitgang gezien, draafde langs de bastaard, dwars over de tafel en sprong vlak voor Ko Roost het donker in.

Twee mannen volgden hem. De eerste, een jonge vent met een plat gezicht, dat goed bij een witte marechausseehelm zou passen, had een pistool in de hand, de tweede, met een groot rond hoofd vol rode krullen, had een stengun voor de borst, zo'n ouderwetse, waarmee ons land nog bevrijd is. Dank zij Arie-Ko herkende ik de rooie ook direct, het leek wel een reünie van de krachtpatsers uit het Vlissings café. Ze liepen langs de rand van het platform en tuurden de duistere zaal in. Misschien bewoog er iets, want de rooie joeg achteloos een klein salvo een hoek in.

‘Hij is ontsnapt door de deur,’ riep de bastaard.

‘Doe toch wat,’ jammerde De Milde ineens met hoge stem. ‘Weg, we moeten weg.’ Hij stond op, duwde tegen zijn buurman aan, probeerde over hem heen te klimmen. ‘Ze schieten ons dood,’ riep iemand.

Ook Germaine stond op. De bloedkoralen die de bastaard nog

[p. 193]

steeds om haar hals hield, vielen voor haar op de grond. Ze zag er prachtig uit in het rossige licht. De borsten, de zware heupen, het glanzende schaamhaar, de hoge, stevige benen. ‘Heren,’ zei ze met bittere stem, en duidelijk hoorbaar over het gejammer van De Milde en wat andere oudere stribbelaars die met hun toga in de knoop raakten, ‘ik ben achtentwintig jaar geleden in Den Haag geboren.’ Ze schopte tegen het snoer dat over de tafel weggleed. Toen het voor me langs schoof, stak ik mijn hand uit, stopte het en stak het in mijn zak.

Germaine had zich omgedraaid en liep weg. Haar armen waren met zwart koord om de polsen aan elkaar gesnoerd. ‘Kom mee,’ zei ik tegen Roost, ‘ik ga haar achterna.’ Ik klom omhoog en rende in de richting van de schouw. ‘Hier blijven,’ riep Van Heenvliet en stapte met uitgespreide armen voor me, maar ik bonkte tegen hem aan, zodat hij tegen de bank struikelde.

‘Stilte,’ brulde een stem. ‘Blijf waar u bent. Herstel de orde!’ Terwijl ik achter de schouw verdween, zag ik nog net dat overal in de zaal neonlicht aansprong. Er klonk een schot en nog eens werd er stilte geroepen. Ik wachtte twee seconden om te zien of Roost me volgde, maar hij kwam niet.