De bloedkoralen van de bastaard

57.

‘Ik wil je wel vertellen dat ik razend op je ben,’ zei ik tegen Roost, zo kalm mogelijk. ‘Ik zit op mijn handen, dus je hoeft niet bang te zijn. Ik ben trouwens zwakker dan jij, dus vechten brengt geen oplossing. Maar als we afspreken dat ik alléén die fabriek in wil, dan moet je je daaraan houden. Niet ineens achter iemand gaan staan en een fluitje gaan staan eh fluiten dat ik had moeten fluiten. Ik vind dat een stomme kloterige manier van doen. En dan druk ik me zeer zwak uit. - Trouwens, waarom duurde het zo verdomde lang? De Moker kon die chauffeur toch wel in zijn eentje nemen? Jij zou direct terug zijn voor de passagiers. Als één van die twee vervelend was gaan doen, was je er niet geweest.’

‘Ja, kalm nou maar,’ zei Roost. ‘Ik ging mee omdat ik daar nou eenmaal zin in had. En omdat ik er zin in had ging ik mee. Zo zit dat. Kakk'n gao vóö 't bakk'n, al is de oven nog zôô ‘êêt, zeggen ze bij ons. En als je 't er niet mee eens bent stap ik nou uit. Trouwens, dit is de Moker helemaal niet. Oom Gerard wou niet, althans hij mocht niet van z'n vrouw. En als tante San nee zegt, dan is 't nee.’

Ik word nooit gauw kwaad, maar nu leek 't even of het busje aan de binnenzijde fel verlicht was, ik zag bloed over mijn oogballen stromen.

‘Wie,’ zei ik, toch redelijk, ‘zit hier dan aan het stuur?’

[p. 187]

‘Den Eiber,’ zei Roost, ‘een neef van oom Gerard, en ik ken ‘m ook wel. Die man heeft 't niet breed, dus die wou 't graag doen. Hij heeft veel harder geld nodig dan de Moker. En hij is een goed stroper, dus hij kan wel wat. De chauffeur en die twee pichums daar in het weiland, die komen nooit meer los, geloof dat maar gerust.’

‘Dat is zijn echte naam, Den Eiber?’

‘Welnee, hij heet Koole, geloof ik. Den Eiber is omdat hij 21 kinderen heeft.’

‘Ik moet zeggen dat je een fijne vent bent. Ko, op jou valt te bouwen.’

‘Wat maakt dat nou uit? 't Is toch goed gegaan? En je hebt 't rapport van den Eiber gehoord. Er is kaarsverlichting, de ingang is in de kelder en die keldergang is ook slecht verlicht. Dus we komen best niet herkend binnen. En dat is toch alles wat je wou?’

‘Ja, maar ik ben nu een vent van over de zeventig. Trouwens, heb je zijn portefeuille?’

‘Hier,’ zei Roost, ‘die ik zelf in mijn zak heb is die van Abimelech Bruygom uit Krabberswaal.’

De portefeuille die hij me gaf was flink dik. Er zat ruim 2500 gulden in, vrijwel geheel in eenvoudige coupures van 100. ‘Ceesje Stalchwijn Hendrikus de Putter,’ stond in het paspoort, geboren te Ossenisse op 11 november 1899, domicilie hebbend in Kruiningen. ‘Ik ben inderdaad over de zeventig,’ zei ik tegen Roost, ‘als je me nog één keer kwaad maakt, zak ik in mekaar.’

We keken door het raam achter den Eiber. In de verte werd het Klamvoeder-complex zichtbaar. Het was niet hoog, een meter of zes, maar wel uitgebreid. Sommige stukken van het grote vierkante gebouw waren in baksteen opgetrokken, andere waren erbij gezet, of ertegenaan gezet, met als voornaamste bekleding pokdalig golfplaat.

Den Eiber draaide zijn hoofd. ‘Ik ga door het hek, rij achterom het gebouw en dan is er een afrit naar beneden.’ Boven het hek bij de ingang hing een klein lampje vastgebonden aan een houten paal. Den Eiber draaide zonder aarzelen het terrein op, reed langs de flank van het gebouw en maakte een bocht naar links. We doken een soort tunnel in, een afrit, waarvan het einde zwak verlicht was. Toen we beneden stopten ging een grote houten

[p. 188]

deur open en twee mannen - waarvan een met een stengun over de borst - kwamen naar het busje. Ze hielpen ons uitstappen en ik deed mijn uiterste best er zo oud mogelijk uit te zien. Af en toe kreunde ik, en ik liet mijn rechterbeen een beetje slepen.

Ze begeleidden ons tot in een betonnen gang, zonder twijfel de kelder van het Klamvoeder-magazijn.

De man die verder met ons meeliep, herkende ik nu. Hij had me op de dijk bij het Sluisje van de dijk afgeslagen. Toen droeg hij een stuk zwarte nylonkous over zijn hoofd, maar ik had zijn grijs-zwarte baardharen duidelijk kunnen waarnemen. Hij was even slecht geschoren als toen. Ik had de kap van de toga ver over mijn hoofd hangen, maar ik kon daar onderdoor zijn grote witte gezicht zien, en de grote wallen rond zijn ogen. Precies een week geleden was ik in een café in Vlissingen en daar had hij aan de bar gezeten. ‘De krachtpatsers’, had het meisje gezegd, met wie ik praatte. Hij was er toen met nog zo'n zware jongen. Hoe had die hem ook alweer genoemd? 't Leek op Franse groente, bedacht ik. Arie-Ko?

Arie-Ko gooide een ijzeren deur open, en het vertrek waar we binnenstapten was even grijs van beton als de gang. Er stond een ronde tafel met grote, diepe glazen met een donkerbruine drank. Vijf mannen in zware, zwarte toga's zaten op houten klapstoelen. Ik herkende direct De Milde, de enige die een zwierige flambard droeg, en de kap van zijn toga op de rug had.

‘Er staat cognac voor u klaar,’ zei Arie-Ko. ‘De bastaard zal u niet lang laten wachten’.

Ik ging zitten en draaide me naar Roost, die direct links van me plaats nam. ‘Ik praat maar wat met jou,’ zei ik. ‘Des te minder kans dat De Milde me herkent.’ Er verliepen een paar minuten van diepe stilte. ‘Rabarberrabarberrabarber,’ fluisterde ik naar Roost.

‘De bastaard maakt er wel veel werk van,’ zei een van de anderen, een beetje knorrig. ‘Heb jij nou enig idee hoeveel het honorarium van een lid van de Zeeuwse Actieraad gaat worden, De Milde?’

‘Hm, hauw,’ zei De Milde. ‘Niet precies, mijn waarde. Maar je weet hoe de bastaard is, gul, genereus, dus dat zal wel meevallen. Maar ja, hij stelt prijs op decorum en symboliek. Niet ieder-

[p. 189]

een wordt vanavond tot Schepen ingezworen. Toch echt alleen mensen waar de bastaard op kan rekenen. Ik neem aan dat dat in zijn beloning tot uitdrukking komt.’

De stilte werd verbroken door het geluid van de branding. Ik kende de plaat: er is een café in Amsterdam waar hij in de jukebox zit: een half uur het ruisen van de golven. Het opzetten kost twee kwartjes, het na een paar minuten weer laten ophouden een kwartje. Het is een goudmijntje.

Er kwamen opnieuw drie leden met toga's binnen, kort daarop gevolgd door nog eens drie. Roost boog zich naar me toe: ‘Zie je wel dat ik gelijk had. Allemaal drie. We hebben net op tijd de énige twee gepakt. - Waarom drink je niet van die cognac?’

‘Omdat ik niet weet wat er in zit! Ik wacht tot iemand dronken wordt of dood neervalt.’

‘'t Smaakt erg goed,’ zei hij zwakjes.

Het gezelschap, in delen van twee of drie, allen gekleed in de zwarte gewaden, groeide tot eenentwintig. Toen klonk het geluid van een zware gong. Arie-Ko wierp een deur open en zei: ‘Mijne heren, Baljuw Van Heenvliet verwacht u.’