De bloedkoralen van de bastaard

40.

Ik had gedacht in 's-Heerenhoek een grote activiteit aan te treffen, volgens het hoofdkwartier in Middelburg zouden ze er omstreeks vier uur zijn. Maar behalve een paar auto's op de dijk was het rustig en zonnig. Een politieman kwam langzaam aangefietst, langzamer kon het niet.

Hij stapte af, snoot langzaam zijn neus en leunde tegen zijn fiets.

‘Ik had gehoord dat er nu in 's-Heerenhoek een Zeeuwse Actie zou zijn. Maar ik merk er niks van.’

‘Dat klopt,’ zei hij, ‘want ze zijn alweer weg. Dat zit zo, de vrouwen die luisteren wel, maar de meesten durven d'r naam niet opgeven zonder dat ze met hun man gesproken hebben. Dus gaan ze overdag om de aankondiging te doen en te kijken waar de mensen wonen en ze vast in te schrijven, en dan komen ze vanavond terug als de mannen thuis zijn. Zo heeft ze me dat uitgelegd.’

‘Wie heeft u dat uitgelegd?’

‘Nou, die dame die daarvan de leiding heeft. Er zijn drie jonge dames en een meneer en die gaan rond om de adressen te noteren en bijdragen te ontvangen. En dan is er nog een dame die alles van tevoren regelt, en die dame heeft de leiding. En daar heb ik mee gesproken.’

‘O juist, die dame bedoelt u.’

‘Dat klopt,’ zei hij.

[p. 143]

‘En waar zijn ze nu heen?’

‘De karavaan is daarna naar Nisse gegaan.’

Nisse heeft een mooi dorpsplein met linden. Op het dorpsplein zijn een oude waterpomp uit ca. 1750 en een drinkplaats (vaete) te zien. Van het Huis te Nisse zijn alleen de kasteelhoeve met vliedberg en twee Lodewijk xv-hekposten uit 1760 met wapens en vazen over.

Een grote Amerikaanse stationwagen kwam het dorpsplein opgedraaid. Uit de luidspreker op het dak kwam de stem van Germaine Hoedskruid: ‘Daarom, schrijft u in, meldt u aan, draagt bij naar vermogen. Zeeland moet Zeeland blijven. Elke Zeeuw lid van de Zeeuwse Actie. Wij willen houden wat wij hebben.’ Een oude chauffeur, met een grijze pet, parkeerde de wagen achter een Volvo die er al stond en die ik herkende als die van Germaine.

Ze stapte uit en keek naar me als een oorwurm in een gehoorapparaat. ‘Wat doe jij hier?’

‘Ik wou je 's horen omroepen.’

‘Doe niet zo misselijk.’ Ze stak een sigaret op en blies de rook uit; hard, om iets te raken dat in de lucht zat.

‘Je vindt het vervelend dat ik je gehoord heb?’

‘Ja. Dit is nou eenmaal mijn werk, en dat is al rot genoeg. Wacht even.’ Ze liep naar de auto en zei tegen de grijze man: ‘Izak, rij nog een keer een rondje en draai het Zeeuwse volkslied. Dat is bandje één.’ Uit de luidspreker kwam het lied van de schorren en de slikken en d'onverschrokken Naerebout, en de auto begon opnieuw een tocht rond de kerk.

‘Hoeveel mensen geven zich nu op?’ vroeg ik toen ze weer tegen haar Volvo leunde.

‘Zo'n zestig percent.’

‘En betalen die allemaal?’

‘Sommigen. Er zijn wel verontruste notabelen die honderd gulden meegeven, of zo'n bedrag gireren. Maar de doorsnee mensen geven een gulden of wachten af. Bijdragen zijn nog niet verplicht.’

‘Tot hoe lang ga je nu door? Of ben je 24 uur in dienst van de bastaard?’

[p. 144]

‘Waarom wil je dat weten?’

‘Als je niet graag tijdens je werk bewonderd wordt, wil ik daarna komen.’

‘Vanavond niet. Ik word zo dadelijk opgehaald, ik moet naar Middelburg.’

‘Kan ik je er niet heenbrengen? Ik heb toch niks te doen.’

‘En zeker weer ontvoerd te worden naar die hooischuur?’

‘Daar ben ik uitgezet.’

‘Ha! Nog mooier. De heer Lemming zoekt kost en inwoning.’

Op dat moment kwam een zwarte Mercedes te hard het dorpsplein op en remde zichtbaar om althans enigszins tot een aan de bebouwde kom aangepaste snelheid te komen. ‘Daar is Frank,’ zei Germaine. ‘Ik moet weg.’ Ze stak haar hand op naar de auto die vaart minderde. Achterin de wagen zat iemand die ik niet goed kon zien door de lichtval in het raampje. Wel zag ik een arm die naar Germaine werd opgestoken. Maar de man aan het stuur kwam me vaag bekend voor. Een vrij groot wit hoofd, met zware oogleden, en een zwarte snor. Hij zag me, zei iets, en tien meter van de naderende Germaine vandaan kwam de Mercedes weer in beweging, en was binnen zes of zeven seconden om de kerk verdwenen.

Germaine stond hem stokstijf na te kijken en draaide langzaam om. We are not amused stond in Jugendstil in haar wenkbrauwen.

‘Leuke vriend, die Frank van je.’

‘Het is,’ zei ze koud, ‘mijn vriend niet. Dat was Frank van de Luijster, directeur van de nv De Bastaard, en mijn baas. En,' er kwam een driftige gloed in haar ogen, ‘wat hier gebeurd is, is godgeklaagd.’ Ze trok de deur van haar Volvo open. ‘Ik ga naar Middelburg,’ zei ze, ‘zeg dat even tegen de chauffeur van de geluidswagen als hij terug is.’

‘Maar ik ga óók naar Middelburg.’

Ze schudde haar hoofd. ‘Als je me achterna komt, snij ik persoonlijk de oren van je hoofd.’ Ze scheurde weg. Om waarschijnlijk in Middelburg te vernemen dat ze op de hooizolder van Roost een adder aan de ampele borst had gekoesterd.