Ta him dyn begearte

[p. 395]

90

By it slot yn Lycklamabosk, hielendal yn de beammen wei stiet in wytbekalke hûs mei in read tek. In bleekje foar de raten, mei middenyn in wielderige linebeam, dy't ta linepeal brûkt wurdt. Yn dat aardige húske wenne Merk. No sil Gerke dêr wenje mei Hylck en Wiger en Tapke en Harke en Willemke, de lêste lytse poppe.

No sil der in goede tiid komme. No is de ein fan 't lijen kommen. It hiele jier troch in behoarlike fertsjinst, wol likefolle as yn de ikebosk, tink dat ris yn, 't is hast te moai. Altyd sêd mei it iten en by tiden nije klean.

De dei komt, dat Hylck de Griene Singel troch moat, dat hja Siertsje' pleats foar de earste kear wer sjocht nei it trouwen. Frjemd, der komme net iens safolle tinzen yn har op. Hja skoot muoilik efter de hûnekarre oan, it húsrie leit derop, mei in tou by elkoar holden.

It âlde skiep op trije poaten hipt dernjonken, de lytse bern sitte efterop en de oaren sjuttelje om it gedoente hinne. It hert kloppet har net iens rêder hjir op it bekende stee. Koel, mar bûtengewoan skerp nimt hja de bylden yn har op, alles, frâl de gratte pleats. Hja sjocht nimmen. Hoe soe Hinke it foar harsels hân hawwe? En no al wei; hja wie sa jong! It begruttet Hylck dochs. As hja no ek ris widdo wie, soe 't dan yn oarder komme kinne? No ja, yn oarder!

Hja hat de klok lieden heard ta Hinke beïerdiging, hat de roustoet sjoen, dêr't Siertsje yn foaroan rûn efter de dûmny oan.

No komt de moardbeam. De wize fan it liet fan Heiltsje njuentet troch har hinne.

[p. 396]

 

Hoort lieden naar dit woord,

 

Hoe Heiltsje is vermoord.

It stiet der noch dúdlik: MOORD en it krús derûnder, it wurdt goed byfike. Wêr soe Titte earne wêze? Earst kaam er noch, wolris, mar mei Gerke sa ôfsjitsk! Soed er noch sa nofteren bliid bernlik yn it libben stean?

De Griene Singel moat hja troch, dy't liedt nei it hillichdom, de Boekeleane, timpel en Godshûs, want sa hat hja it altyd oanfield, eins mar nuver en healwiis. Hja kin dochs wol frjemd. No ek. Hja krijt in wûnder gefoel oer har, fan dit is de lêste kear, dit is de lêste kear, dit is de lêste kear! Trijeris komt it op har ta. Hja tinkt gau oan wat oars, it hoecht net sa healwiis. De Griene Singel is net altyd sa grien en sprutend as hjoed, rûkt ek altyd sa lekker net, mar liedt wol altyd nei de swide pracht fan it Hillichdom dêrefter.

Hylck besaut har, wat is hja swiersettich wurden yn har boask. Hja ferliket har libben mei it libben fan de Griene Singel. Lyk de Singel wie har libben earst grien sprutend fan langstme nei wat moais, wat goeds, wat gruts, en is dan saksearre ta it gewoane, mar wol altyd nettsjinsteande in trochgong, in poarte nei it oare, moaiere libben. Hoenear? En komt it dan goed? Hja soe 't graach wolle. Wie hja sa from as Barre Siertsjes of lyk Gerke yn syn goede riten. Hoenear? Hoenear de ivichheid? Noch lang net, hopet hja, de bern binne der en noch sa lyts, amperoan fan de memmeskerte loslitten.

Wol is der langstme. It liket op foarhinne, doe't de famkesdreamen yn har doarmen.

Langstme nei it lân, dêr't har mem is.

Dêr, dêr't har leave berntsjes binne.

Hja wit net safolle fan de ivige dingen as Gerke, hja wol ommers net iens nei tsjerke ta. Dat is ferkeard, hja wit it wol. Mar as hja dêr sa bang wurdt om Gods nearjende Hillichheid, dy't yn al Syn doem en ferwiten op har oankomt, dat hja it útâlje kin fan bangens. Alle minsken, dochs al sa gau ree mei in oardiel, soene

[p. 397]

dat âljen hearre en ferklearje har foar gek. Hjir yn de Griene Singel komt de Hillichheid Gods ek op har oan, mar mylder. De Boekeleane is wer te moai, te moai foar har.

Hylck wol bidde, wit net, wat hja bidde sil, hja hat op 't stuit alles, dat hja begeart en tsjin de dea en tsjin har boask kin hja dochs net bidde. Wat kreaket dy karre. Op genede moat alle bidden rêste, dat wit Hylck ek. Hja sil der net ien wurd fan sizze yn 'e hûs, dat Gerke it hearre kin, want dan slacht de heil fan syn hurde wurden wer ûnbarmhertich del. Lyk hy it seit, sa kin 't net wêze, dat bestiet net. Kjel en eangstich sjocht Hylck ynienen yn de twade Singel de lange deakistekarre oan de kant stean. It is as komt wer it gûlen fan de bernjende frou op har ta. Dat hja dêr doe sa oerstjoer fan wie, it is sa deagewoan en deisk. Dêr stiet de rynkranke. Is it ferline sa tichteby kommen? Hja ropt de bern, dy't fersideboartsje yn de boskjes. Lokkich, dat hja yn de koele leane gjin lêst fan de waarmte ha. Hja sels swit it út, mar bern ferdrage de waarmte better as grutte minsken. Of brekt it swit har út fan oare dingen?

Hja triuwt efter de piipjende karre oan. Hjir yn de Singel is no alles, dat hja yn 't libben garre hat. Krekt as moat hja it hifkje oan it ferline.

Einlings binne hja by it wite boskhûs mei griene ferve op 'e kezinen en in read tek. Sil hja hjir wier wenje meie? Sa moai?! Hja stean op in protsje byinoar, fleane hommels sa hurd hja kinne deropta, de bern en Hylck mei de karre. Hylck set de karre del, slacht de tinne skonken út, springt, djoeit, ropt. De bern boartsje graach mei dy bolbjirken mem. Hân oan hân springe hja om 't hûs hinne, loere ta alle rútsjes yn en gean dan troch de efterdoar. Hja stean yn de keamer, yn it kokentsje en sjogge boppe op 'e souder. As Hylck it dakfinster iepen docht, heart hja har lytse berntsje skriemen op de karre. Dus is se wekker wurden. Hja helje de poppe op, gean dermei yn in finsterbank sitten, deun tsjin elkoar oan, hja sykje hâld en treast, want it libben is sa goed op 't stuit. Hja bliuwe sa in hiel set sitten.

Wiger wie stil ûnderweis.

[p. 398]

Hylck hellet him oan. De oare kopkes komme ek om leafde.

Wiger seit tsjin mem:

‘Mem, kin mem it ‘Onze Vader wol bidde?’

Hylck seit neat werom.

‘Mem, hoe is it “Onze Vader” ek wer?’

‘Wêrom fregest dat sa? Dû kenst it ommers wol, hast it fan master leard.’

‘Nee, mem, ik ken 't net goed mear, ik wol it graach bidde. Mem, wol mem it bidde?’

Hylck giet der net op yn, sjocht troch it sydrút op de tichtgroeide bosk. AUegearre sizze: ‘Toe mem!’ ek Tapke en Harke, dy't net witte, wêr't it om giet. En de poppe jout lûd. Hylck jout it daliks tate, it sil honger ha. Hja dogge gjin lichten, Hylck moàt it ‘Onze Vader’ bidde. Hja kin it net, is der te skruten ta, doar net, der is tefolle, dat keart.

Ynienen kin hja wol, is der samar oerhinne.

Yn in earmslach hellet hja de bern tsjin har oan en bidt lûd op:

Onze Vader
Die in de hemelen zijt
Uw naam worde geheiligd
Uw Koninkrijk kome
Uw wil geschiede, gelijk in de hemel
alzo ook op aarde.
Geef ons elken dag ons dagelijks brood en
Vergeef ons onze schulden, gelijk
ook wij vergeven onzen schuldenaren
En leidt ons niet in verzoeking
Maar verlos ons van den Boze
Want Uw is het Koninkrijk
En de kracht
En de heerlijkheid
Tot in der eeuwigheid.

[p. 399]

Freugde is der yn Hylck, dat hja it oan de ein ta bidde koe, rigel foar rigel en elke sin syn betsjutting jaan koe. Mei blide eagen sjocht hja foar har út, de lege keamer yn.

Wiger sjocht har temûk oan.

Sa hat er syn memme byld by him holden it libben troch. Ien skouwe loaits en it is yn syn siele printe as yn moarmer.

Altyd, as hja letter út syn ûnthâld wie, kaam hja sa op him ta, wûnderbliid mei it tagediene ‘Onze Vader.’

‘Amen,’ seit Hylck einlings. Grutte genede fan God en dat oer har. Mear is net nedich, ta it libben net, ta de dea net. God is goed, dat Hy harren omstannichheden fleuriger makke hat.

De earmoede makket de minske siele skurf en krûm.

‘Oan 't wurk, bern,’ ropt hja.

Hja wol ree wêze, as Gerke mei de grutte nije bile út 'e spjirrebosken komt. Heart hja dêr net it roppen fan de spjirreboskers? Dat moat Gerke ek leare, dat fiere roppen oer de wijde bosken hinne.