Ta him dyn begearte

[p. 316]

68

Tapke is thús, skinkt wat skieppesûpe yn in kûmke, langet it Hylck oer, dy't it graach opdrinkt en om mear freget.

‘Bist toarstich?’

‘Slim.’

‘Hoe bist sa gau?’

‘Ik waard net goed.’

‘Bist wer better?’

Hylck sjocht Tapke eagen slynsk, foarsichtich oer har skurte hinnegliden. In frou yn ferwachting is dêr uterst gefoelich foar. Hja knikt Tapke ta: ‘Ja,’ seit hja.

Tapke glimket earst spontaan, mar lûkt dan it antlit yn in freegjende stive ploai. Hja moatte sokke dingen ynbannich behannelje, neffens de lytste jildende wizânsjes. It is te fernimmen dat it bern hjir net wei is. Dat healwize fanke flapt it der mar út, of wie 't neat. Sil hja skielk net mei ien foet it grêf yn moatte? Dy foet der wer út of hielendal deryn delflije? Jonge, der sit sa'n heap oan fêst, hja hat der noch gjin euvelmoed yn. As hja aanst mar swijt, as de manlju komme. Foar harren is it betidernôch, as it each der erch yn krijt. Lykwols Tapke' hert sil tenei wat mear mei Hylck dwaande wêze.

Hylck krijt sûpe, safolle hja ha wol. Tapke freget, oft hja maklik sit. It famke is noch sa jong.

‘Hoe âld bist ek wer?’

‘Tweintich.’

‘Stumper,’ seit Tapke. Dêr leit mear yn as by it bernkrijen allinne past.

[p. 317]

Hylck wurdt it waarm yn de eagen. It liket der in bytsje op sa't mem tsjin har prate soe.

As hja dêr tige iens sitte, dan komme de susters yn en hja hearre noch mear fuotstappen op it paad. Dat sille de manlju wêze.

Hylck is bliid, dat hja meiinoar wêze sille en net hja mei Gerke allinne.

Sjoch, dêr komt er yn. De klompen hat er lilk it pertaaltsje ynskopt.

Ja, dêr sit se, dat frommes, dat hielendal net is, sa't er har ha woe, dat frommes, dat eigen wegen giet, dat him tamtearret en der sels gjin erch yn hat.

Ienris hat er it ferlern en al syn folk hat syn nederlaach oansjoen. De hún, dy't oer him útladen waard, doe't hja de nachts weibleau, hja har nearne fine koene en net beroppe. Hy fielt noch de nocht en de wille fan al de minsken om him hinne en fan harren, dy't er neitiid moete.

Dêr sit hja mei de smelle skurte wiid út. Op har earizer blinke blanke plakjes ljocht, it glês wjerskynt deryn. Hy fynt har hielendal sa moai. Hy moat har wat dwaan. Hy sil syn famylje sjen litte, dat hy, lytse Gerke de baas is, de man. En dat er har oandoar. Hat er har yn de ikebosk ek net lyts makke foar Gaasterlân oer? Dêr is ek oer praat wurden. Mar somliken woene it net leauwe, skodhollen smeulsk.

Hy giet nei har ta en slacht har yn 't gesicht. Krekt, as doar er eins net iens. ‘Woestû my wer ta skande meitsje no foar hiel Sondel oer?’

Ferheard sjocht hja him efkes oan. It is it ûnferwachte, dat yn har moaie tinzen falt.

Hja kin net iens lilk wurde, fynt it de muoite net wurdich yn ferset te gean.

Jitris slacht er har, wer mei de flakke hân. Hylck bliuwt sitten, sa't hja sit, is eins bliid. Dit makket alles folle ienfâldiger. As er goed foar har wie, wie 't helte swierder. Mar har lykmoedigens wynt him op. Tapke wol dertusken gean, krijt de kâns net. Hy

[p. 318]

sjocht Hylck oan. No is hja net ferslein lyk yn de tsjerke. Hat er dan sa ek gjin fet op har? Waard hja mar deabenaud. Dit slacht de hertstocht yn him del èn it makket him poer. Hy sjocht yn har ljochtsjende eagen, dy fluwielbrune eagen. Hy giet har eachweid nei. Der is oars neat as de dûnkere seame fan de spjirren njonken de heide, de spjirren, dy't boppe de lege bosken útstekke. Wat bestoarret hja dan?

Hy doar net wer slaan. Hy hinget tsjin it bedskot oan. Hja ha it sjoen, dat er net bang fan har is.

Syn mem skriemt.

Heit komt der yn, sjocht freegjend: ‘Wie der wat?’

Hy hat it wol sjoen mei in skyn.

Hja sitte mei-elkoar om de tafel hinne. Mar der is wat, dat alle iensens keart. Sels Wiger kin de rjochte toan net fine.

Hat hy Tapke ea slein? Manlju, dy't har froulju slaan, binne stik foar stik oan te wizen yn Gaasterlân, lju fan it gemienste alloai.

Gerke besiket altemets wat praat deryn te smiten.

Hylck swijt.

As hja ôfreizgje, sizze de susters: ‘Dei Gerke.’ Inkeld Eeuw seit ek wat tsjin Hylck. Dus kin Hylck de partijen rûke.

De âldelju binne der wat mei oan, rinne mei nei de wei, bliuwe by it hikje stean, njonken elkoar, in wolken fan rôze kantsjeroazen om harren hinne. Dêr is in donkergriene toarnehage.

Hja sjogge de bern efternei.

Harren âldste, de earste, dy't boaske is. ‘Der moat ek wat komme,’ seit Tapke sunich.

‘Soa al, nee?’ seit Wiger. Hy skammet him wat, Tapke is oars mar skruten mei sokke dingen.

Hy seit ek noch: ‘Drôvich.’

‘Hy wist it net fansels.’

Wiger antwurdet: ‘Hy moat altiten rekkenje mei in jong wiif. Hy pakt it earsling oan, moast har op 'e lije side oankomme. Hy wie altyd dom en dwars.’

Tapke: ‘Ja, altyd.’ Hja suchtet.

[p. 319]

Tegearre betinke hja it bern, dat hja te wrâld brochten, dy't al wer bern ha sil. Sa justjes is 't lyn en no is 't libben al wer in staach fierder. Hja wurde âlde lju.

Tapke seit: ‘Wy kinne der better net tuskenyn, moatte jûns om harren tinke.’