Ta him dyn begearte

[p. 67]

15

It is in wûndere wike foar Hylck. Earst it kommen fan Siertsje en sneins dy Gerke. Hja ken him goed, dy feint, dy't sûnt altyd nei har sjocht yn de tsjerke fan Sondel, hja tinkt oan Dútske Hanne by de frou.

In flotte frijster sil er net oan har ha, dat wikt hja him. Lit him der bliuwe mei syn smoarge brieven.

Alle dagen fan de wike, dy't noch folgje, docht hja protteljende en foeterjende har wurk, oant de boerinne seit: ‘Ik haw myn nocht.’

‘Ik haw myn nocht ek,’ It ûntfalt Hylck.

Titte pleaget har.

Brún narret, of docht stúmsk.

De boer seit boe noch ba, Siertsje seit net folle mear en de boerinne giet sawat hoeden mei har om, krekt of rint hja op aaien. Is it dan sawat nuvers yn Gaasterlân, as der in frijer komme sil?

En dy Brún wurdt op 't lêst oansjitsk. Ien kear pakt er har by de mouwe beet. Hja lûkt ferheftich los, dat Brún der falsk grimmitich fan sjocht.

Sa lang duorje de dagen, it einet net mei de tiid, hja mimert tefolle. Wat wol Siertsje? Moat hja dwaan, wat de boer seit? Sil Siertsje net mei syn heit prate? Moast er daliks net sein ha: dat bart net?!

Mar Siertsje seit neat, docht neat, grypt net yn. Hjà kin dochs ek net nei him tagean en freegje, tinkt hja dwyl. Stel, dat it boart-

[p. 68]

sjen fan him wie? Wegert hja Gerke en terget dêrmei de boer, dy kin 't mâl fel oankrije en jei har fuort. Dan leit hja der út yn hiel Gaasterlân, de boer is kening. Dat is noch it slimste net, mar hja kin it har mem net oandwaan en kom binnen it jier thús.

Ei no, nimt hja in beslút: in sneintejûn opsitte, haw ik faker dien. As Siertsje der net mear belang by hat! Ik hoef net ferlegen om in feint te wêzen en ik wòl net ferlegen om Siertsje wêze.

De snein komt, in dei fan waarme sinneskyn, oerdei is 't benei broeisk.

Hylck set de skaadhoed op, oer memme earizer hinne, rint mei de fammen fan de neiste boeren op nei tsjerke.

Hja lit dûmny preekje, hat har eigen tinzen. Eins tinkt hja inkeld oan Siertsje en Gerke. Gerke sit foaroan op 'e earmebanken, hinget yn 'e hoeke, sjocht de tsjerke oer, siket har. Siertsje sit op Stoffelsma's plakken. As Barre yn 't fjouwerkant tsjin 't sliepen stean giet mei de tûmen by 't festje yn, breed út, jout Siertsje him del, de holle op 'e hannen op 'e bank.

It moat in bêste dûmny west ha, Hylck heart it ûnderweis nei hûs ta. Hy hat it yn elts gefal lang makke. Heiltsje hat it iten al ree, hat net nei tsjerke west, it ein is har te fier op broeiske dagen.

Hja krije de kofje en de goede kost efterinoar oan, prate wat nei, der driuwt neat.

Titte wit syn hannen gjin oanslach te jaan. Hy is noch sa'n echte jonge, mei de hiele gânske snein fan 't hiem net ôf, dat jout gjin foech op snein. Lokkich, dat er Hylck narje kin.

Brún is sljocht fan de ferfeling, seit er.

Hylck hat Brún besjoen, sa't er bytiden wat wyld om him hinne sjocht en it wyt fan de eagen foar draait. Hja moat oppasse mei him, hy mei net iens fernimme, dat hja nei him sjocht, dan tinkt er der wat fan.

Titte hat Hylck de stoel ûnder 't gat weilutsen, doe't hja sitten gean soe.

Mar de boer skeat út. Wie dat sneinsbedriuw? Tocht Titte dan net better nei? it wie de ‘dag des Heren’! Hat er nei tsjerke west of

[p. 69]

net? Wol er syn libben fersûndigje, of him ter deugd oanstelle? Tink der om, foar't it foar ivich te let is.

Titte lûkt mei de noasters, hâldt him maklik stil, is goed út syn aard, bûtendat as lytsfeint moat hy net tsjin grutboer opspatte want maaie komt sa faak yn 't lân.

Boerinne skoot him in stik bôle mei skinke ta, knypeaget. Hjir, hy moat der noch fan groeie. Titte seit, hy mei wol tsien fan sokken.

Heiltsje mient it mei him. Titte is op 't lêst mar in foech jonge, krekt út memme skurte wei. Hy moat sa jong al. By Titt- heit-en-dy soppet it lang net rom, strie-earme arbeiderslju binne it, bliid, dat Titte, de âldste der út kin en foar himsels goed is, faaks jit in stoer bypasse kin ta de skuld yn 't winkelboek fan Ypkje Steffens út Wickel.

De fleur gyng der wat út nei de boer syn blaffende preek.

Tsjin de jûn sitte hja trijresom op it stap, Hylck, Brún, Titte.

Siertsje stiet tsjin de fjurhutte te smoken, sjocht brimstich, Hylck hat krekt it each op him, ynwindich is hja doch skruten fan him. Hja docht lûdroftich mei de jonges, mar mient dêrmei Siertsje. As hja laket, laket hja foar Siertsje, wat hja seit, seit hja tsjin Siertsje, núndert hja, it is oan Siertsje. Mar Siertsje bliuwt stil, sa stil as natuer om harren hinne. Hat er har dan neat te sizzen, no't de jûn sa tichteby komt?

Hja mei him sa net lije, en dochs is er leaf, nee, net leaf, hoe moat hja it sizze, hja wit it net, mar hâldt in bulte fan him. Samar sjongt it yn har fan leafde, fan waarme leafde nettsjinsteande, mar pynlik stiet derefter, derfoar, der hielendal omhinne, hoe komt it jûn? Koe hja mar mei Siertsje de fjurhutte yn. Fynt er it dan hielendal net slim, dat Gerke komt?

Wie Siertsje der net, hja soe wier wol in Sneintejûn mei sa'n feint om krije kinne, no stiet it har tsjin.

Mar ja, de boer seit it! It moat wêze mei Gerke. Wol tsien djippe ronfels boppe elkoar yn 'e foarholle, lyts, grou, stoef is er, soe er wol laitsje kinne? Wêr tinkt Hylck oan! Titte stjit Brún oan. Brún hat gjin nocht oan grysjes, hy besiket Hylcke eagen te hei-

[p. 70]

nen. Hylck lit har net heine, sjocht fan him ôf. Hjir yn Gaasterlân al wer itselde gemier, al binne hja uteraard sa dryst net, mar rinne mear biddeljend, as hûntsjes om har hinne, lyk Brún no.

Mar Siertsje docht sa dochs net!

Hylck eaget oer it griisgriene roggefjild en fierder oer de bosk, blau boppe de dauwewazem fan de greide.

De loft kleuret wûndermoai, in waaier, út it nust, dêr't de sinne ynkrûpe sil, read en goud en pears en blau. Yn dy loft leit de jûn, de nacht, mar ek de moarn besletten. As moarn de sinne út 'e kime komt, dan is 't foarby. Hawar, hja sil der net dea fan gean.

Siertsje!

Ienkear weaget hja it noch, komt oerein. It sitten docht sear, seit hja. Hja giet kwânskwiis oer it koarte strjitsje, rekt har heech út, freget Siertsje, hok waar it moarn wurdt. Hat hy der ferstân fan?

Hy sjocht har oan, as woe er dwars troch har hinne sjen, mar seit neat, giet foar har lâns en ferdwynt om de skuorre hinne.

No moast hja gleon fan lilkens wêze, mar fernimt ynstee triennen. Dat is sa beroerd by froulju, tinkt hja en set de neils yn 't weake fan de hannen. Hja hat ynienen langst nei hûs, nei mem, hinget letter iensum tsjin de finnehikke oan.

Nei in skoftke is Hylck bekommen.

Siertsje moat net miene, dat hja sljocht om him is.

Sa en no mei Gerke komme.

Hja sil net ferdroegje om in feint en dan sa'n smoarch stik boer.