Leeuwen hongeren in Napels

[p. 46]

V

‘KRIJGEN wij den winter van '28-'29 terug?’ schreven de kranten met vette letters. In dien winter had het in Napels zoo gevroren, dat de buizen der waterleiding, die overal onbeschermd tegen de huizenwanden waren bevestigd, ervan scheurden en er daar boven in poovere kamertjeswoningen gruwelijke inundaties plaats vonden. Honderden armen en ouden van dagen waren gestorven en den weg naar het Campo santo gegaan, langs de plaats waar op dit oogenblik het circus stond. En alsof alle elementen het toen op de stad en haar bewoners gemunt hadden, wierpen zich de golven der zee ook nog over de zware basalten weerdammen en spoelden de havenkelders, de ‘bassi’ binnen, waar de allerarmsten angstig bijeenschuilden, troost en warmte zoekend bij elkanders schamelheid.

De weerberichten voorspelden ook thans nog weinig goeds: in Noord-Europa hield de strenge vorst aan. En in Napels kon men zich overdag weliswaar steeds weer een paar uurtjes warmen in de koesterende zon, maar wanneer die naar de zee neigde, voelde men den guren wind opnieuw.

De uit hun zorgeloosheid opgeschrikte circus-artisten troostten zich en elkaar met de steeds herhaalde verzekering, dat zulk een koude hier toch slechts van

[p. 47]

korten duur kon zijn. Hun directeur echter wilde het circus niet aan de risico daarvan blootstellen; zijn volle, uitgeruste activiteit ontplooide zich thans in de ure des gevaars: nog denzelfden dag na de afgezegde voorstelling liet hij door een plaatselijke firma een paar brandstof-verslindende kachelmonsters in de tent plaatsen en in de kranten een groote annonce opnemen. ‘Waar kan men bij een behagelijke warmte den aangenaamsten avond doorbrengen en alle koude vergeten?’ Zoo opende de annonce waarmee Gottfried Sturm het pleit weer hoopte te winnen.

Het publiek geloofde er niet in. Het verkoos de zekerheid van een warmgestoofd, stikvol bioscoopzaaltje. Zelfs al was de tent warm, de reis erheen in de tram of in een open carozza kon alleen reeds een long-aandoening kosten. De schaars opgekomen toeschouwers zaten met opgetrokken knieën en verkleumde voeten: de monsterkachels konden hun taak niet aan zoolang het circus maar half of voor een derde gevuld was; een kille luchtstroom bewoog zich voortdurend onder de bankenstellage, hoewel men naar mogelijkheid alle kieren in het tentdoek had dichtgestopt.

Niemand had er een vermoeden van, dat de temmer Saul zich dien avond aan nog grooter gevaar dan anders blootstelde. Men had daareven van den in de arena tredenden directeur vernomen, dat Mustapha, de aanvoerende mannetjes-leeuw, ziek was geworden en niet kon optreden. Men had ook werkelijk het koninklijke dier gemist, dat zich reeds door zijn grootte onderscheidde en in de stad populair geworden was. In de wat bittere, harde bevelen van den temmer meende men iets als bezorgdheid te hooren; men zag, dat het

[p. 48]

nummer met oneindig meer moeite tot een goed einde werd gebracht, maar de gansche consequentie van Mustapha's afwezigheid kon men moeilijk bevatten. Sultan, een der grootste en sterkste onder de overgebleven leeuwen, scheen zich thans de leiding te willen toe-eigenen; het was de grimmige, strijdzuchtige leiding van een rebel. Eenmaal trachtte hij achter zijn meester langs te sluipen; deze keerde zich snel om, waarop het dier onder protest tot de groep terugkeerde, die zich als ware canaille dadelijk om hem verzamelde. Het toewerpen van het vleesch verviel dezen keer: de dieren hadden geen belooning verdiend, legde het publiek dit voor zichzelf uit en voelde zich medebestraft. Het applaus was niet als anders. Saul keerde niet terug om te bedanken; hij stond in de gang achter de entrée der piste en wischte zich het zweet van het voorhoofd. Ook den Senegaleezen, die daarstraks verkleumd op hun kameelen waren komen aanrijden, droop het zweet thans van het lijf; schuw keken ze in het voorbijgaan naar den temmer.

Direktor Sturm, in intuïtieve onrust, zocht hem op. Saul was zwijgzaam, vroeg slechts of de groote kooi kon blijven staan: hij wilde morgenochtend Sultan nog eens alleen hebben. Sultan en dat andere lastige heer: Nabob. Zijn directeur haastte zich weer naar de arena om opdracht te geven, de kooi niet af te breken.

Terwijl artisten en personeel zich ter ruste begaven, bereidde Saul een kruidenbrouwsel voor Mustapha, die koortsig in zijn hok lag te hijgen en nu al twee dagen geen voedsel meer wilde nemen. De veearts was bij het dier geweest, had zware kouvatting geconstateerd en iets voorgeschreven. Verachtelijk had Saul het medicament in ontvangst genomen, dat een zijner hel-

[p. 49]

pers hem kwam brengen. Hij slikte zelf wat van het goedje; het was bitterder dan gal en schonk hem geen vertrouwen. Heimelijk had hij het weer uitgegoten en er slechts op gewacht tot niemand hem meer op de vingers kon kijken. Hij wist zelf wel wat goed voor Mustapha was.

Hij bracht hem het brouwsel van eigen samenstelling; het dier richtte bij den vertrouwden stap uit het duister den moeden kop op, en zijn staart sloeg dof even neer op den planken vloer van het hok. Zonder overeind te komen, traag, maar gewillig likte het met zijn tong de warme medicijn op, die niet beter smaakte dan wat de veearts hem toegedacht had. Er zat ook een dosis opium in, en Mustapha verzonk in een diepen, rustigen slaap met verre, zalige wildernisdroomen.

Den volgenden morgen, terwijl in de arena zijn meester de beide kwaadwillige rakkers Sultan en Nabob apart onder handen nam, ontwaakte Mustapha en staarde lang en mijmerend in de pijltjes zonlicht, die voor zijn nog droombevangen oogen trilden. Hij begon zich tenslotte schoon te likken, eerst z'n klauwen met de scherpe, ingetrokken nagels. Nog een tijdje later kwam hij overeind en keek schuins door de tralies naar zijn meester uit, zonder zich iets aan te trekken van wie er verder voorbijgingen en zich blij verwonderden over zijn onverwachten terugkeer tot het leven. - Zijn meester bleef lang uit. Lang uit. Uit de verte hoorde hij het opstandige brullen van Nabob en Sultan; iets deed hem daarbij den grooten kop schuin leggen om scherper te luisteren. Hij stootte zelf een zacht gebrul uit, dat eindigde in een geeuw van ongeduld. In zijn leeuwenbrein drong misschien vaag iets van ver-

[p. 50]

wondering door, dat Sultan en Nabob daarginds in de arena waren en springen moesten, en dat hij er niet bij was om vóór te gaan.

Vlak daarop holden helpers en ander personeel opgewonden voorbij; hij keek hen geïrriteerd na, stond nog een wijle met gebogen kop te luisteren, keerde tenslotte om en vleide zich vermoeid neer, dronk.

De avondbladen meldden dien dag, dat Saul, de beroemde Duitsche temmer, door den leeuw Sultan was aangevallen en een diepe vlecschwonde had opgeloopen.

Saul stootte een driftig geluid uit toen hij van het krantenbericht hoorde. Worgen, voor de kostbare Zaterdagavondvoorstelling, had hij uit zijn bed overeind willen komen en de arena betreden, als had er niets plaatsgevonden. Moest dan alles dadelijk in de krant?! Het publiek zou niets gemerkt hebben. Zijn opengereten linker-bovenarm kon desnoods met verband en al in de mouw van zijn jas. Tenslotte ging de heele zaak maar om een kwartier; zoolang zou hij zich wel op de been houden.

Dieper dan de wonde in zijn vleesch, was de wonde, die hem in zijn eer was toegebracht. Van het vroegere ongeluk met zijn rechter-oog gaf hij ook slechts ongaarne de oorzaak toe...

Zijn directeur stond aan zijn legerstede en trachtte hem te bewijzen, dat het publiek gerust weten mocht. Dan ervoer het meteen ook, dat het optreden met zestig leeuwen meer dan een goedkoop grapje was. Daar het bedroevende feit nu eenmaal had plaats gevonden, moest men het reclame-element, dat er ontegenzeglijk in school, ook maar uitbuiten. Gottfried Sturm

[p. 51]

was nerveus; zijn woorden schenen hem zelf verachtelijk toe, maar hij kon zich geen gevoeligheden veroorloven: de strijd om het voortbestaan van zijn circus was te hard. ‘Als je Zaterdagavond werkelijk weer kon optreden... ik garandeer je een uitverkochte tent!’ zei hij.

Saul schudde bij deze voorspelling langzaam het hoofd. Hij kon niet gelooven, dat de tent zich nu ineens zou vullen, alleen doordat hij zoo dom was geweest zich door Sultan, dien rakker, te laten verrassen.

‘Hoe is het met Mustapha?’ vroeg hij, na eenig zwijgen.

‘Het dier zal gauw weer gezond zijn.’

Saul's blik boorde zich in dien van zijn directeur en las er in, dat de ander thans de waarheid sprak.

‘Ik wil naar hem toe,’ zei hij, zich moeizaam oprichtend.

‘Als je wondkoorts wilt krijgen, moet je nu opstaan,’ deelde de juist binnentredende dokter hem bij wijze van begroeting mede, en zijn directeur drukte hem neer.

Saul zwichtte ontstemd, met een schuldbewust hart jegens zijn lievelingsleeuw. Maar hij besefte, hoeveel er voor het gansene circus van afhing, dat hij spoedig weer kon optreden.

‘Morgenavond kunt u op me rekenen!’ stelde hij zijn directeur nog gerust.

‘Jazeker, morgenavond...’ suste de dokter, als tegen een kind sprekend.

Nog dienzelfden avond begon de temmer in koortsen te ijlen.