De heilige paarden

[p. 99]

VIII

Van volle maan af (en intussen groeide de nieuwe maan alweer aan de hemel) wachtte Oemboe Karai met een aantal zijner hoofden, waaronder Pomboe en Matang Andjir, nu in Paraing Madita op het verschijnen van de krijgers van overzee. Andere hoofden, zij die van de Litina niets te duchten meenden te hebben, waren thuisgebleven en hadden daaraan wijs gedaan, zoals thans bleek, want hun dorpen werden met rust gelaten en ook [h]unzelf geschiedde geen leed - Oemboe Karai wist het door zijn spionnen, die hem dagelijks de laatste berichten brachten.

Verder vernam hij dat de vreemde soldaten ook zijn kudden paarden en buffels niet in beslag namen, de vrouwen van zijn huishouden niet gevankelijk wegvoerden om ze als levende panden aan zijn vijand Oemboe-nai-Landoe uit te leveren. Dit was wat hij het meest gevreesd had. Dat zijn vrees niet bewaarheid scheen te zullen worden, zou hem dus een geruststelling moeten zijn, maar het vervulde hem, integendeel, van nog diepere argwaan. In de onverklaarbare handelwijze van de Litina school een geheimzinnige dreiging. Oemboe Karai zou graag willen weten waar hij met hem aan toe was.

Op zijn eerste exaltatie was een inzinking gevolgd. Innerlijk voorbereid op dramatische en bovennatuurlijke gebeurtenissen, die zich in de nabije toekomst zouden voltrekken, was hij in Paraing Madita aangekomen. Nu wachtte hij hier al vele dagen en nachten - en er gebeurde niets.

Van het verlaten en vervallen dorp ging op zichzelf al

[p. 100]

iets neerdrukkends uit. Géén behagelijk donkere woonruimte waarin men zich 's nachts met een gevoel van geborgenheid te ruste kon leggen. Géén open galerij waar men prettig en gemoedelijk zat en onder het genot van een sirih-pruim kon kijken naar wat zich zo'n ganse dag op het dorpsplein afspeelde.

Verloren dwaalde hij met Pomboe tussen de verwaaide, verregende, half ingestorte resten van wat eens huizen geweest waren. Pomboe was de enige die hij in zijn nabijheid wenste; korzelig, verveeld, zond hij Mada weg, die zich - als zijn lijfslaaf - verplicht achtte hem op elke pas te volgen. Mada, de rampzalige vader van Likoe, die intussen was gestraft voor zijn verraad aan vorst en stam. Het gejammer en gebrul van de kerel had Oemboe Karai zoet in de oren geklonken; het had hem gespeten toen de dood er - veel te vroeg - een eind aan maakte. Maar nu vervulde de herinnering hem slechts van nieuwe bitterheid, want met de roof van de drie Marapoe-hengsten onder zijn huis was alle ellende immers begonnen. Daarom verdroeg hij de schuwe, trouwe hondenblik van de oude Mada dan ook niet. ‘Ga weg, jij! Weg! Uit mijn ogen!’ Mada wendde schuldbewust het hoofd af en sloop heen.

Toen Habokoe in zijn verhaal de strijd der vroegere bewoners van Paraing Madita tegen de opdringende slangen zo beklemmend duidelijk opriep, had zich bij Oemboe Karai onwillekeurig de voorstelling gevormd als zou men in het oude stamdorp geen steen kunnen oplichten zonder er een slang onder verborgen te vinden. In waarheid had hij er, zo lang als hij hier was, nog niet één gezien, op een kleine, ongevaarlijke vogelslang na, die met een piepend en spartelend muisje in de bek voor hem

[p. 101]

was weggevlucht toen hij even terzijde trad. Hij sprak tegenover Habokoe zijn verwondering hierover uit; waarop hij te horen kreeg dat de gelofte van de Slangengeest nog steeds in onverminderde mate gold. Al zagen zij hier boven dan al geen slangen, de Litina en zijn soldaten zouden wel merken dat er een onverbreekbare gordel van de allergevaarlijkste gifslangen rondom Paraing Madita gelegd was. Oemboe Karai wierp zijn grijze dorpspriester een onderzoekende blik toe en zag dat hij uit eerlijke overtuiging sprak; zijn stem klonk bezield, zelfs bezeten. Elke avond vertelde Habokoe over het grote verleden van de stam. Van vroegere rooftochten tegen naburige volken sprak hij; van rijke buit aan slaven, paarden en buffels; van de met offers afgesmeekte bovennatuurlijke hulp der Marapoes bij droogte, ziekte, veepest of vijandelijke overmacht. De oude man was begonnen te vasten, om dieper in de kennis der Ongeziene Dingen te kunnen doordringen; zijn ogen gloeiden koortsig in de steeds holler wordende kassen van het grauwe, magere gelaat. De Grote Marapoe Zelf, Oemboe Waloe Mandokoe, Hij Die Alles Gemaakt Heeft En Mensen Vlecht En Weeft, sprak uit zijn mond.

En Oemboe Karai ging met nieuw vertrouwen de nacht in.

De volgende morgen echter keerde zijn ongerustheid terug. Telkens wanneer er weer een boodschapper, bezweet van het snelle rijden, voor hem werd geleid, hoopte hij over verzet in een der dorpen in de vlakte te zullen horen; over strijd, gestort bloed, weggevoerde paarden en slaven, in brand gestoken huizen. Hij verdroeg zeniet, die lauwe geweldloosheid van de Litina - wat stak er achter?

[p. 102]

Habokoe had er een uitleg voor: de Litina werd door vrees ervan weerhouden, geweld aan te wenden tegen de dorpen beneden in de vlakte. Hij wilde daar zoveel mogelijk vrienden zien te maken, om zijn vijanden niet al te talrijk tegenover zich te vinden. Straks zou hij slechts met de naar Paraing Madita uitgeweken hoofden te doen krijgen - aldus was zijn sluwe berekening. Maar daarbij vergat hij dan toch de Slangengeest en diens sissend, gifspuwend slangenleger!

De Litina hoopt daar in de vlakte vrienden te maken... in hoeverre is hij al geslaagd? vroeg Oemboe Karai zich af. Word ik verraden door de thuisgebleven hoofden?

Hij vertrouwde geen van hen. Oemboe-nai-Biri van Panga Mata niet. Oemboe Koeroe Manoe niet. Het allerminst die vetzak Oemboe-nai-Katongoe, die achter mooie woorden zijn lafheid zo goed wist te verbergen. Nu was duidelijk gebleken dat er geen staat op hen viel te maken. Waarom waren zij hem niet gevolgd, toen hij zich hier boven onder de bescherming van de Slangengeest ging stellen?

Twijfelden zij aan de beschermende macht van het slangenleger?

‘Spreek ons nog eens van de strijd der eerste dorpelingen van Paraing Madita tegen de opdringende slangen, Habokoe. Spreek ons van het verschijnen van de Slangengeest en van zijn bizondere voorschriften. Spreek ons van het door de Slangengeest geëiste offer en van de gelofte van bescherming die hij onze voorvaderen gaf vóór hij weer verdween.’

Habokoe vertelde het oude verhaal opnieuw, met een aanvankelijk nog trage, slepende stem, die gaandeweg

[p. 103]

sneller en hoger werd, tot vervoering zich van hem meester maakte en zijn wijd geopende ogen beelden uit een ver verleden aanschouwden. Zijn handen, dor en rimpelig, gebaarden er hartstochtelijk bij, zodat ieder zag wat hijzelf zag.

Hoe kon men nog twijfelen aan de macht van de Slangengeest? Heimelijk keek Oemboe Karai naar Matang Andjir van Wai Kadonga, de jeugdige spotter, die nu extatisch voor zich heen staarde, geheel gevangen door de woorden van de oude priester.

Dat Pomboe, vrij van achterdocht gelijk elk waarlijk moedig man, onvoorwaardelijk aan de Slangengeest geloofde, wist Oemboe Karai wel zonder dat hij hem eerst een onderzoekende blik had toegeworpen.

Pomboe's dromerig zwijgen werd door zijn vorst, zoals ook door de anderen, misverstaan. Deze dagen en weken van stilzitten en wachten hadden er toe geleid dat hij in een onwerkelijke wereld was gaan leven. Dat zijn lichaam hier toefde, scheen van geen betekenis - zo zeer beheersten hem zijn gedachten, die naar Maja uitgingen. Een enkele maal werd hij uit zijn mijmering wakkergeschud door een koortsig in hem oplaaiende onrust, die hij wist slechts te kunnen verdrijven door te strijden, zijn leven roekeloos op het spel te zetten - of door zich op zijn schimmelhengst te werpen, die met de andere paarden graasde op het van onkruid overwoekerde dorpsplein, en in één dolle galop naar het tuinhuis te rijden, waar hij Maja had achtergelaten.

Slechts met al zijn wilskracht gelukte het hem zich te beheersen, het masker te blijven dragen waarachter niemand kijken mocht.

[p. 104]

Iets vreemds overkwam hem. Terwijl Habokoe van de in een bovenzinnelijk licht verschijnende Slangengeest verhaalde, zag hij, Pomboe, het naakte lichaam van Maja voor zich oprijzen, zacht en liefelijk glanzend. Zij glimlachte tegen hem... zie... zij opende haar armen...

Om met zijn gedachten ongestoord bij haar te kunnen zijn, ontweek hij Oemboe Karai en wie verder nog zijn gezelschap zocht. Zijn zoon, Hamboe, prikkelde hem onzegbaar, door voortdurend in zijn buurt rond te hangen. Natuurlijk had die weer mee gewild, toen hij, Pomboe, aan de oproep van zijn vorst gehoor gaf.

Op het laatst kwam er aan dit werkeloos zitten wachten dan toch een einde. Een hijgende boodschapper, die zijn paard bijna doodgereden had om zich zo tijdig mogelijk aan de voeten van zijn heer en gebieder te kunnen werpen, bracht het nieuws dat de Litina op Paraing Madita aanmarcheerde.

En nog diezelfde avond sloeg de krijgsmacht van overzee haar bivak op aan de voet van de heuvel waarop het oude stamdorp lag.