Uit en thuis aan de gracht

[p. 138]

XX. Hoornse honden

‘Mevrouw,’ zei juffrouw Carolien, ‘meneer Joelewitz uit Hoorn zit in de voorkamer.’

‘Wat is er nu weer met die man?’ Ik hing met een boos gezicht het nylon blousje, dat ik juist had uitgewassen, over het droogrekje. ‘Hij weet toch, dat meneer 's morgens weg is! U had toch kunnen zeggen....’

Juffrouw Carolien keek me verwijtend aan. ‘Ik had niks kunnen zeggen. Dat weet u best. Hij is zo brutaal als de beul. Hij duwt me gewoon opzij en zegt: “Als meneer er niets is, is mevrouw ook goed. Ik ga hier zolang zitten. Ik wacht wel....” Er zal wel weer wat ergs met hem aan de hand zijn; hij heeft een rose pleister op zijn wang.’

Meneer Joelewitz uit Hoorn is iemand die altijd verwikkeld is in processen. Hij is niet kwaad maar hij neemt als regel het recht in eigen handen, en als de boel dan spaak loopt, komt hij bij Paul om raad. En meneer Joelewitz betrekt ons allemaal in

[p. 139]

zijn moeilijkheden. We hebben zo langzamerhand geleerd meneer Joelewitz te beschouwen als een verschijnsel, dat eenvoudig aanvaard dient te worden. Het geeft niets of je al zegt dat je geen tijd hebt, hij ìs er en hij blìjft.

Dus dit keer had hij een pleister op zijn wang! Wat zou er nu weer gaande zijn? In weerwil van mezelf toch een beetje nieuwsgierig, liep ik snel de trap af.

In de voorkamer verrees meneer Joelewitz uit de voltaire. Ik keek naar de pleister en vroeg: ‘Heeft u zich bezeerd?’

‘Ja en nee’, zei hij. ‘Ik ben gebeten....’ Toen schakelde hij over op een ander onderwerp en vroeg of juffrouw Pons op zijn rekening even tweehonderd affiches van de dierenbescherming zou willen bestellen. ‘Die ga ik vier oktober, op dierendag, in alle vroegte overal in Hoorn aanplakken. Ik geloof niet dat 't mag, maar zolang we hier nog kettinghonden en kistkalveren hebben, zeg ìk maar: dàt mag òòk niet!’

Ik vond meneer Joelewitz ineens een stuk sympathieker. Ik zette koffie voor

[p. 140]

hem, en ik vroeg juffrouw Pons meteen op te bellen om tweehonderdvijftig affiches. ‘Vijftig voor mezelf. Ziet u, meneer Joelewitz, ik zal vier oktober de hele onderkant van de stoep ermee beplakken. Zou u denken, dat zo'n affiche helpt tegen dierenmishandeling?’

‘Wel wat....’, zei meneer Joelewitz. ‘Maar niet genoeg. Iedereen moet zèlf optreden, overal waar je ziet dat iets niet deugt. Ik had in dat verband uw man willen raadplegen. Maar nu hij er niet is, zou ik het op prijs stellen vast een en ander met u te bespreken. Het komt hierop neer....’

En toen deed hij het verhaal van een echtpaar uit Hoorn. ‘Een man en een vrouw. Ze hebben een televisie gekocht en om die af te betalen nemen ze honden in pension. Hun tuin grenst aan de achterkant aan mijn tuin. Ze hebben een schuurtje, waar die stakkerds - het zijn er vijf - de hele dag op een halfweggerotte vochtige vloer zitten. Eten? Ten hemel schreiend, mevrouw. Eén hond, een grote bruine, die ze nu al zes weken hebben, kan bijna niet meer op z'n poten staan. Ik ken die hond.

[p. 141]

Hij hoort van een onderwijzeres, die in het ziekenhuis ligt. Hij was een prachtig sterk dier, en nu is ie een wrak. Ik ben gisteravond stilletjes met een pan rijst over de schutting geklommen. De dieren waren uitgehongerd. Eentje heeft me in zijn opwinding in mijn wang gebeten. Toen ik wegging heb ik de deur van het benauwde hok wijd open laten staan. Ik vrees, dat de dieren alle dahlia's in de tuin onder de voet hebben gelopen. Maar een dier is tenslotte belangrijker dan een dahlia. En nu wilde ik een klacht indienen, maar ik weet niet hoe of waar. Ik kom morgenavond even langs om te horen wat uw man ervan zegt. Ik neem dan meteen die affiches mee. En nu ga ik maar. De groeten aan Nurse en de verdere familieleden en hartelijk dank voor uw koffie.’

‘We hebben hier geen dierenwet’, zei Paul, toen ik hem over het geval vertelde. ‘Dat is het beroerde.... Maar we zullen zien. Als Joelewitz intussen maar geen gekke dingen uithaalt.’ Maar Joelewitz haalde intussen wèl gekke dingen uit....

[p. 142]

De volgende avond kwam hij bij ons voorrijden met een auto vol honden. ‘Het zijn er vijf’, zei hij. ‘De mensen waren weg en toen heb ik ze uit het schuurtje gehaald. Ik kon ze natuurlijk niet bij mij thuis in Hoorn houden. En het asyl van de dierenbescherming hier, slaapt om deze tijd. Dat regel ik allemaal morgen. Ik heb de lijst met de adressen van de eigenaars te pakken gekregen. Daar heb ik het hele bureau van die ellendelingen voor overhoop moeten halen. En om in huis te komen heb ik het serreraam moeten stuk slaan met een hark. Maar wat nu verder? Is er iets tegen dat de vijf dieren voor deze ene nacht hier in de keuken blijven?’

Nee, daar was niets tegen, en even later kwam een kwispelende blaffende stoet binnen door de deur onder de stoep.

Meneer Joelewitz straalde. Maar Paul keek zorgelijk voor zich uit. ‘Hoe redden we dat? Een serreraam stukgeslagen en een bureau doorzocht en vijf honden ontvoerd....’

‘O,’ zei meneer Joelewitz, ‘u heeft met mij wel eens voor heter vuren gestaan. We

[p. 143]

redden het wel. En als we het nìèt redden....’ Hij keek naar de honden, die groentesoep slurpten uit oude pannetjes. Toen haalde hij luchthartig zijn schouders op en lachte. ‘En als we het niet redden....? Nou, dan is 't het dìt keer waard geweest.’