Uit en thuis aan de gracht

[p. 98]

XIV. Trottoir-politiek

Maandagavond ben ik op ziekebezoek geweest bij tante Sofie, die spit had en het was vrij laat geworden.

‘Zal ik een taxi voor je bestellen?’ vroeg oom Fons, maar ik zei: ‘O nee, dank u. Het is lekker weer. Ik loop.’

Ik liep dus. Het is prettig 's avonds laat op straat; er staan dan geen auto's op de wallekant van de grachten en in de dwarsstraatjes is het zo stil, dat je je kunt verbeelden door de zeventiende eeuw te wandelen.

Maar nu ja, het wàs natuurlijk niet de zeventiende eeuw en dat drong nog eens extra tot me door toen ik uitgleed over een grote versgekalkte K op het trottoir en met een smak neerviel voor het stoepje van de drogist met de gaper.

Dat malle geduveljaag ook met die verkiezingen! Bij ons in de buurt zit alles volgeplakt en volgekalkt. Net of iemand naar een schutting of een trottoir gaat kijken

[p. 99]

om te weten wie hij stemmen moet! Au! Dat wordt natuurlijk een blauwe plek op mijn been, en mijn kous is een en al ladder. Verdorie!

Uit het portiek van het melkzaakje trad in schuldbewuste houding een jongeman met een emmertje en een kwast op me toe. ‘Gunst mevrouw,’ zei hij, ‘wat beroerd.... Heeft u zich bezeerd? Ik weet ook niet wat ze me voor kalk hebben gegeven. Het is zo glibberig, het lijkt wel zeep....’

‘Ik had mijn been kunnen breken’, zei ik. ‘En waar dient al dat geklodder eigenlijk voor? Bovendien, het mag niet.’

‘Er mag zovèèl niet’, zei de jonge man. ‘Maar als ze me iets vragen, dan doe ik het. We moeten allemaal leven, zegt u nu zelf. Ik ben werkstudent en ik heb mijn idealen....’

Ik houd van werkstudenten met idealen en als deze hier voor zijn idealen de trottoirs meende te moeten volschilderen met verkiezingsleuzen, zou ìk hem daarvan niet terughouden.

‘Als u denkt dat het helpt,’ zei ik, dan moet u het vooral dòèn. Maar gebruik dan

[p. 100]

tenminste niet zoiets glads. Die kalk van u deugt niet.’

De jongeman keek verdrietig in zijn emmertje. ‘Moet u nu toch eens zien....’, zei hij, naar de lantaarn lopend. ‘Er drijft gewoon olie op.’

Ik nam het emmertje in mijn hand en snoof. ‘Het is terpentijn’, zei ik. ‘Het is verf. Lieve hemel, dat gaat nooit meer van de stenen af....’

Gedempt, in het melkzaakje, klonk het geluid van een koekoeksklok. Twaalf uur. Ze zouden thuis ongerust worden, ik moest dadelijk door. Ik stapte voorzichtig over de K en nog een stuk of wat glibberige letters, en wilde juist het emmertje neerzetten op de stoep van de drogist, toen de jongeman en ik zogezegd op heterdaad werden betrapt door een agent, die sluiperig kwam aangereden op een fiets zonder licht.

‘Zo,’ zei de agent, ‘zijn we weer bezig! Wilt u beiden maar even met me meekomen.’ Hij nam mij het emmertje uit handen, hing het aan het stuur van zijn fiets, en beval ons voor hem uit te lopen naar bureau Leidseplein.

[p. 101]

‘Nee, nee, pardon!’ riep de jongeman verschrikt. ‘Deze dame heeft er niets mee te maken. Ze kwam gewoon langs en ze gleed uit....’

‘Doorlopen’, zei de agent.

Het was een idiote situatie: daar werd ik, met een werkstudent en een emmer witkalk, die geen witkalk wàs, middenin de nacht opgebracht naar het bureau.

Overigens vond ik het bureau, waar we tenslotte werden binnengeleid, eigenlijk wel iets gezelligs hebben. Er zaten een paar politiemensen te lezen onder groenporseleinen lampen en het hele lokaal rook naar pijptabak en vers gezette koffie.

‘Mag ik asjeblieft even mijn man opbellen?’ vroeg ik. Maar zij zeien: ‘Geeft u maar de naam. Dat zullen wìj wel doen.’

Ze deden het. En tien minuten later al stapte Paul het bureau binnen. ‘Mijn vrouw?’ zei hij. ‘Mijn vrouw verkiezingspropaganda op trottoirs kalken? Uitgesloten! Grote goedheid, Marie Eugénie, hoe kom jij hierin verzeild?’

‘Het is mijn schuld’, betoogde de jongeman. ‘Ik zal u zeggen, mevrouw hier gleed

[p. 102]

uit over de kalk. En toen zei ik: het is ook zulke gekke kalk, er drijft olie op. En toen keek mevrouw in het emmertje en wilde het juist weer neerzetten toen de agent kwam. Dit is afschuwelijk. Werkelijk, ik ben allèèn verantwoordelijk voor die K en de rest.’

Het slot was, dat ze hem - voorlopig althans - geloofden en mij met Paul naar huis lieten gaan.

‘Maar kind,’ zei Paul, ‘waar heb je je ook feitelijk mee bemoeid? Wat moest jij in dat emmertje kijken! Hij had je ik weet niet wat kunnen doen. Zo'n wildvreemde man....’

‘Hij is een werkstudent’, zei ik. ‘Met idealen....’

Paul lachte. ‘Kleine malloot! Joost weet is hij een van onze felste politieke tegenstanders. Ik zal morgen toch eens gaan kijken wàt hij op dat trottoir heeft gekalkt.’

We zijn de volgende dag sàmen gaan kijken. De vrouw van het melkzaakje was bezig met een boender en schuurzand een en ander weg te schrobben, wat niet lukte. ‘Kijk nou toch es’, zei ze kwaad. ‘Dat is tegenwoordig het nieuwste! Ze betalen ge-

[p. 103]

woon een paar jongens om alles vol te smeren en als dan de politie komt weten zìj van niets. Een goedkope reclame....’

‘Dat is de politiek’, zei Paul. Maar de vrouw van het melkzaakje zei: ‘Nee, dat is nìèt de politiek. Lees u maar.’

En toen lazen we....

‘K.M.S. KIEST MORGENSTOND SCHEERMESJES! ALTIJD BETER!!!’