Uit en thuis aan de gracht

[p. 58]

VIII. Discrete missie van behanger De Vos

Om een luchtballonnetje van kleine Mette uit de lustre te halen, was Nurse even - met schoenen en al - op de voltaire gaan staan, wat tot gevolg had gehad, dat een veer van de stoel het had begeven.

‘Het spijt me’, zei ze. ‘Ik zal de reparatie wel betalen’, maar ik zei: ‘Welnee. Die stoel had al lang op de helling gemoeten. Belt u De Vos maar op of ie 'm komt halen. Maar niet met een bakfiets, daar is ie te zwaar voor.’

De volgende dag verscheen De Vos, onze behanger, met een helper. En met z'n tweeën sjouwden ze Opa Mierema's voltaire de stoep af naar de handkar. De Vos is een uitgesproken pessimist en hij zei me dus meteen maar, dat de stoel wel nooit meer zou worden wat ie geweest was, en dat de handkar niet berekend was op zo'n gewicht en dus wel in zou zakken, en dat de reparatie zeker wel vier weken zou duren

[p. 59]

omdat ie alles uit elkaar wilde halen voor de mot en de houtworm, wat overigens toch wel niet zou helpen....



Ik stond op de stoep en zag hoe hij het gevaarte zorgzaam met een bruinwollen deken toedekte of het

[p. 60]

een paard was, dat het koud had, waarna hij met z'n helper de kar voortduwde en verdween om de hoek van de zijstraat.

Als De Vos zegt vier weken, bedoelt hij acht weken, en ik keek dus op toen na een dag of tien juffrouw Carolien me kwam vertellen, dat de behanger er was.

‘De Vos?’ vroeg ik verbaasd. ‘Met de stoel?’

‘Nee,’ zei juffrouw Carolien, ‘met een brief. Hij zit in de voorkamer.’

De Vos zat niet in de voorkamer, hij stònd; hij stond met een uitdrukking van onuitsprekelijke ellende op zijn gezicht bij de haard en schudde meewarig het hoofd toen hij mij zag binnenkomen. ‘Mevrouw,’ zei hij, ‘ik verkeer in de droeve positie iets te moeten brengen....’ Hij legde een brief op de theetafel en zuchtte ostentatief. ‘Deze brief vond ik tussen de veren van de voltaire.... Ik heb hem meteen in een couvert gesloten. Ik voelde het als mijn plicht....’

‘Wat vriendelijk van u’, zei ik. ‘Mijn man verliest altijd allerlei dingen tussen de kussens van die stoel. Eergisteren moest hij

[p. 61]

voor een zaak naar Genève en toen hebben we ons allemaal lam gezocht naar een brief met gegevens die zoek was. Misschien is dit hem. En heeft u misschien ook een zilveren zakkammetje gevonden?’

‘Mevrouw,’ zei De Vos, ‘ik heb vier zakkammetjes gevonden, en een oud brillenétui, en zeven zakdoeken, en een halve sigaar, en een breinaald.... Maar dat kan wachten. Ik meende dat dit, dat deze brief.... Ik zal u alleen laten, mevrouw. Ik wens u sterkte....’ Voor ik wist wat er gebeurde, was De Vos al met gebogen hoofd de kamer uitgeslopen.

Ik ging met de brief in de vensterbank zitten, en haalde uit de enveloppe een dichtbeschreven lichtrose velletje tevoorschijn. De motbehandeling was de duidelijkheid van het schrift niet ten goede gekomen, op sommige plaatsen waren de woorden onleesbaar verbleekt, maar het begin en het eind vielen nog te ontcijferen. En ik las: het begin, en het eind....

‘Liefste Paul-à-moi, hier zit ik weer alleen aan het blauwe meer en denk aan je. De bloemen, die je na je vertrek naar ons

[p. 62]

nestje lieten sturen, staan in jouw lampetkan. Herinner je je dat gedicht van Hélène Swarth? Iets over rozen, Als je volgende maand naar Genève komt....’

Naar Genève komt! De anti-mot en de ammonia van De Vos hadden de verdere zinnen onleesbaar gemaakt, maar het slot liet aan duidelijkheid niets te wensen over. ‘.... en dan gaan we sàmen terug en zullen opnieuw gelukkig zijn. À toi de tout mon coeur. Minette.’

Ik zat in de vensterbank en voelde hoe de wereld om me heen ineenstortte. Niets was er meer over van mijn rustig geluk. Hoe had Paul zò tegen me kunnen huichelen! Hij en die Minette in een nestje! En ik, die maar meende dat hij daarginds voor zijn cliënt stad en land afrende! Ik begon, half verbijsterd, plannen te maken. Ik zou weggaan, met de kinderen.... Ik zou niets van Paul willen accepteren; ik zou voor mezelf en de kinderen het brood verdienen. Waarmee? Wat kon ik? Autorijlessen geven, en jurken maken, en muziekcursussen, en paying guests in huis....

De dagen voor Pauls terugkomst uit

[p. 63]

Genève trachtte ik mezelf vertrouwd te maken met het idee van mijn aanstaand vertrek uit het huis. ‘Wat zie jij er ellendig uit’, zei Charlot. ‘U moet staalpillen nemen’, raadde juffrouw Carolien. ‘Is er wat, kindje?’ vroeg Mama uit Aerdenhout.

En toen kwam Paul. Hij bracht iets voor me mee, een geborduurde zijden sjaal, die ik zonder meer in de open haard gooide, wat een vreselijke brandlucht veroorzaakte. Hij zei: ‘Wat mankeert jou?’, en ik zei: ‘Durf je dat nog te vragen? Stuur jij maar bloemen naar je nestje! Schaam je je niet! Drie kinderen heb je. Drie!’

‘Wel verdorie,’ riep Paul boos, ‘jij hoeft m'n kinderen niet voor me te tellen! Wat heb je, Marie Eugénie? Waarom sla je dergelijke onzin uit?’ Ik antwoordde niet maar legde het rose briefje voor hem neer.

Hij las het briefje en ik zag tot mijn ontzetting dat er op zijn gezicht een uitdrukking van vertedering kwam. ‘Ach....’, fluisterde hij. ‘Wat lief.... Waar komt dit vandaan, Marie Eugénie?’

‘Uit Genève’, zei ik verward. ‘Ik bedoel: uit de voltaire. Tussen de kussens. Maar

[p. 64]

man, begrijp je dan niet wat dit betekent voor mìj? Wie is Minette?’

Paul scheen de scène en de verbrande sjaal even te zijn vergeten. ‘Ze hadden een klein châlet boven Genève....’, zei hij zacht. ‘Daar waren ze soms. Of zij alleen.... Ze heette Mina, maar hij noemde haar wel Minette. Ze moeten toch veel van elkaar gehouden hebben, Opa en Oma Mierema....’