Uit en thuis aan de gracht

[p. 16]

I. Het masker

Sofietje, Pauls jongste zuster, die drieentwintig is en nog bij Papa en Mama in Aerdenhout woont, zoekt al jaren naar een levensvulling. Je kunt tobben met een levensvulling, vooral als je bent zoals Sofietje. Het is met haar zò: ze kan àlles (zegt Papa), als ze maar wil. Maar ze wil niet, of eigenlijk ze wil niet lang genòèg. En daar is al heel wat op gestrand.

Een lange rij van mislukkingen tekent Sofietjes spoor door het leven. Niet dat zijzelf zich daar veel van aantrekt, vlinderlicht zwiert ze over van het een naar het ander. Na acht jaar Meisjes-HBS, waar ze kennelijk te intelligent voor was (zegt Mama), kwam ze terecht in Maatschappelijk Werk, vanwaar ze overzwaaide op Middelbaar Frans studeren aan de Universiteit (met alle soesah van corpslid en roeien en een Minervabeeld van hier tot ginder in haar kamer). Na Middelbaar Frans kwamen achtereenvolgens een analistencursus,

[p. 17]

een opleidingscursus voor assistent-kleuter-klasleidster, een cursus voor bloemenschikken, en eentje voor particulier secretaresse. Ze bracht niets tot een goed einde, maar kondigde - ongebroken - aan, dat ze nu wist wat ze wilde. Ze wilde schoonheidsspecialiste worden, met een eigen Salon en alles zeegroen.

Nu ja, goed; ook dèze cursus startte. En tot ons aller verbazing hààlde Sofietje het dit keer. Papa en Mama waren eenvoudig tot tranen toe bewogen toen ze na verloop van tijd het diploma mee naar huis bracht.

Maar dat diploma bracht haar consequenties mee: de zeegroene Salon!

Papa en Mama, practisch door het dolle heen van trots, verklaarden zich helemaal garant voor de inrichting. En dus begon Sofietje van leer te trekken.

Ik heb nooit geweten, dat er zòveel komt kijken bij de inrichting van een schoonheidssalon. De vreemdste luguberste instrumenten (allemaal zeegroen met verchroomd) werden het huis in Aerdenhout

[p. 18]

binnengedragen en daar opgeslagen tot Sofietje in de stad een geschikte lokaliteit zou hebben gevonden.

Maar met die lokaliteit ging het niet zoals het moest. Sofietje stelde zich in verbinding met allerlei bureaus en zette de ene advertentie na de andere, maar de aangeboden ruimten waren geen van alle geschikt. Ze kon, als ze wilde, haar Beauty Parlour openen op èènhoog boven een slagerij, in de achterkamer van een fietsenstalling, op de zolderetage van een flatgebouw zonder lift, en in de feestzaal van café De Gouden Fles....

Papa en Mama keken zorglijk toe. ‘En nu hèèft ze die acte....’, zeiden ze. En ik zei tegen Paul: ‘Zeg.... Als we haar de kamer onder de stoep eens ter beschikking stelden? De verstelnaaister, zit er altijd met de schone was en Annetje studeert er mandoline, maar echt nodig hebben we die kamer niet.... Is het niet een beetje onze plicht....?’

‘Je moet het zelf weten, Marie Eugénie’, zei Paul. ‘Wat mìj betreft....’ Ik belde toen Aerdenhout op om te zeggen, dat wij

[p. 19]

de kamer onder de stoep wel konden missen, en Mama huilde van dankbaarheid, en de volgende morgen om tien uur stond Sofietje al voor onze neus met een binnenhuisarchitect.

De binnenhuisarchitect begon meteen. Hij hield blijkbaar niet van halve maatregelen en van de kamer onder de stoep bleef zogezegd geen steen op de andere. Het werd allemaal spiegelglas en neonbuis en geluiddempende tegels. En toen de inventaris uit Aerdenhout was overgebracht en oordeelkundig geplaatst, leek het geheel meer op een operatiekamer dan op een salon, waarheen je voor je plezier ging, om mooier te worden.

‘Er komen overal bloemen en planten te staan’, zei Sofietje, en toen begon ze met luchthartige zwier de invitatiekaarten voor de officiële opening te schrijven.

‘Ik zal een demonstratie geven, een proefbehandeling’, zei ze tegen mij. ‘Wie zou voor die proefbehandeling willen, Marie Eugénie? Jij?’

‘Nee,’ zei ik, ‘ik niet. Charlot.’

‘Mij goed!’ zei Charlot, toen we haar

[p. 20]

over de kwestie opbelden. ‘Maar je smeert geen rommel op mijn gezicht, Sofie. Mijn huid verdraagt alleen het beste van het beste.’

Sofietje zei, dat in haar Salon alleen het beste van het beste werd gebruikt. ‘Ik meng de preparaten zelf. Je bent een ander mens, Charlot, als je mijn Salon verlaat.’

De openingsplechtigheid was aanvankelijk heel gezellig. De tien geinviteerde dames zaten in een kring om Charlot, die op de behandelstoel lag, terwijl Sofietje - helemaal steriel en zakelijk - in een zeegroen mouwschort bezig was met masseren en crèmes en lotions.

‘Dames,’ zei Sofietje, ‘al onze preparaten zijn medisch getest. Ze zijn de uitkomst van eindeloze studiën. Mevrouw hier krijgt nu een masker en ik zou u willen verzoeken in die tussentijd even te pauzeren. In de bovengang zult u buffetten vinden met sherry en koude hapjes.’

Het gezelschap begaf zich toen naar de bovengang, waar Sofietje begeesterde verhandelingen hield over rimpels en vouwen

[p. 21]

en te grote poriën, totdat Charlot met groot misbaar de intieme sfeer kwam verstoren.

‘Sofie!’ schreeuwde Charlot, wild met een zeegroene badhanddoek over haar witgekalkt gezicht vegend. ‘Hoe moet die rommel er af? Waar is de waterkraan? Ik verga van de pijn. Mijn vel verbrandt!’

‘Dat zijn de poriën....’, trachtte Sofietje de situatie nog te redden, maar ze scheen daar toch niet helemaal zeker van te zijn. In elk geval ze rende - gevolgd door de tien dames - met Charlot naar de Salon, waar ze het masker in ijltempo liquideerde.

De tien dames keken toe. ‘Gunst,’ zeiden ze, ‘ze is helemaal rood en glimmend. Moet dat?’

Vijf minuten later reed Charlot in een taxi naar de dokter en 's avonds zei Sofietje tegen ons: ‘Ik heb een bijzonder goed geheugen... Ik herinner me nu, dat ik even twijfelde toen ik het mengsel voor dat masker maakte. Al die groene potjes lijken zo op elkaar. Het zou kunnen, dat ik inplaats van havermoutmeel soda heb genomen, of gebrande aluin....’