Josefine

[p. 209]

XLVI

Vanmorgen kwam mevrouw Mars bij ons om te vragen of we even een nijptang voor haar hadden. ‘Ik kan niet bij de mijne,’ zei ze. ‘Ik kan nergens bij, en ik moet in de keukenkast.’

Ik begreep haar niet.

‘Ja,’ zei ze, ‘ik zal u zeggen... Mag ik er bij gaan zitten? Mijn knieën knikken.’

Ik schoof een stoel voor haar aan bij de haard.

‘We hebben altijd pech,’ zei mevrouw Mars. ‘Affijn... Mijn man en ik hebben om uit te sparen de keukenkast zelf geverfd, en het penantkastje, en het moderne schrijfmeubel met alle zes de laaien, en de deur van het kolenhok, en het old-finish dressoir. We hadden het oorspronkelijk door een vakman willen laten doen, maar we zaten een beetje in over de afbetalingen en zodoende... M'n man zegt: “Tootje, we smakken er zelf een paar kilo verf tegenaan. En als we dan de kwasten huren bij de drogist op de hoek, zijn de kosten feitelijk nihil.” En toen hebben we onze keus laten vallen op gebroken wit met een vermiljoen randje.’

Ik vond het erg flink van de conciërge-familie, maar ik begreep nog steeds niet waarom mevrouw Mars met mijn nijptang naar haar keukenkast wilde.

‘Laat u me nou eerst rustig uitpraten,’ zei ze. ‘Alles op zijn tijd. Die nijptang heb ik nodig om thee te zetten, maar daarover zo meteen. Waar was ik ook alweer gebleven? O ja! M'n man zegt: “We doen het niet stuk voor stuk, maar we zetten alles tegelíjk in de grondverf.” Dus we grondden de keukenkast en het penantkastje en de rest, en omdat alles zolang moest worden leeggehaald, stond al die tijd het hele huis op de grond om ons heen. Als u ziet wat er allemaal uit zo'n dressoir komt, om van de keukenkast en het schrijfmeu-

[p. 210]

bel maar te zwijgen... Het was of we op het Waterlooplein zaten. Het heeft dagen geduurd voor de grondverf droog was en de gewone verf, en we alles weer op z'n plaats konden zetten.’

Mevrouw Mars zweeg even en in haar blik kwam iets van weemoed. ‘We waren zo trots op onze inboedel... Alles “zijdeglans”. Zijdeglans is veel beschaafder dan glimmend. En m'n man zegt: “Als je niet beter wist, zou je denken, dat 't zó komt van die fijne zaak aan de overkant van Joop z'n slagerij.” Dat zègt-ie nog...’

Ik schonk mevrouw Mars een kop koffie in. ‘Ik vind het ontzettend knap van u en uw man,’ zei ik, nog steeds in stilte puzzelend over het verband, dat er kon bestaan tussen een nijptang en een zijdeglans-keukenkast. ‘Als ik vroeger wel eens probeerde zelf iets te schilderen, kwam alles met verfvlekken. Ik heb eens een heel blik kanariegeel over mijn schoenen gekregen...’

Mevrouw Mars zette haar koffiekopje neer en knikte wijs, als iemand die het klappen van de zweep kent. ‘O, wat dat betreft... Dat hoort er bij, dat is niet te verhelpen. Zoiets overkomt iedereen op z'n tijd. M'n man is nu zó doorkneed in zulk soort werk, maar evenzogoed zit z'n overhemd vol vermiljoen. En we hebben vegen gebroken wit op de pendule en op het karpet, dat we nota bene opgerold in een hoek hadden staan. En het portret van m'n mans moeder is een en al witte spikkel. Ach nee, zulk soort dingen zijn heel gewoon. Maar dat we er een nijptang bij nodig hadden, is ons nog nooit overkomen.’

Het deed me genoegen, dat mevrouw Mars uit zichzelf weer begon over die nijptang.

‘Nee,’ zei ze, ‘dat is ons nog nooit overkomen. Het ligt natuurlijk aan de kwaliteit verf, want ik heb alles keurig netjes, zoals het hoort, nagelapt met water en azijn voor ik

[p. 211]

het weer in gebruik nam. Maar als ik u nu zeg, dat de hele boel aan elkaar zit geplakt! Alle laden en deuren zitten muurvast! Het dressoir en het penantkastje zijn al helemaal beschadigd, omdat ik heb geprobeerd ze open te breken met het plamuurmes. En m'n man heeft met z'n spijkerschoenen tegen het kolenhok getrapt omdat-ie er niet in kon. En toen m'n neef gisteravond nog even van de klaverjasclub langs kwam, heeft-ie met de hamer allemaal splinters uit het schrijfmeubel geslagen. Formeel een ruïne, mevrouw! - O ja, ik was hier om de nijptang te vragen. M'n man wil een nijptang hebben om aan de knop van de keukenkastdeur te trekken. Zó kan hij geen kracht zetten. M'n theebus en al het andere voedsel staat in de keukenkast.’

Mevrouw Mars is met mijn nijptang vertrokken om thee te gaan zetten.

Een half uur later was ze terug om te vragen of ik haar kon helpen aan een paar messen en vorken omdat de hare onbereikbaar waren in de vastgeplakte la van het dressoir.

Ik heb haar voor de zekerheid meteen maar brood en boter en papieren servetjes meegegeven. ‘Ziezo,’ zei ik, ‘nu kunnen ze tenminste eten.’

Maar tot eten kwam het nog niet zo gauw in het benedenachterhuis.

Na vijf minuten galoppeerde mevrouw Mars al weer ons portaaltje binnen.

‘Gauw!’ riep ze. ‘Een paar schone zakdoeken! Ik kan niet bij het linnengoed in het penantkastje en m'n man heeft zichzelf met de nijptang een neusbloeding geslagen! Hij was op z'n knieën bezig de bovenste la van het schrijfmeubel te forceren, toen de knop afbrak en hij uitschoot tegen z'n eigen hoofd. O nee, twéé zakdoeken is niet genoeg. Graag een stuk of zes.’

Met zes zakdoeken, een pak watten en een fles eau de co-

[p. 212]

logne ijlde de conciërgevrouw tenslotte weer terug naar de neusbloeding van haar man.

Even later kwam Aafje thuis uit de kerk. ‘Ik geloof,’ zei ze, ‘dat er beneden iets vreselijks aan de hand is, mevrouw. Mevrouw Mars huilt, en meneer Mars roept de ontzettendste woorden, en daartussendoor hamerslagen en gekraak. Ik hoorde het op de gang toen ik langs kwam.’

Ik vertelde Aafje van het vastgeplakte meubilair en de nijptang en de neusbloeding, waarna ze zich persoonlijk naar beneden begaf om assistentie te verlenen.

Ik ging niet met haar mee; ik geloofde het nu langzamerhand wel. Het gebroken wit met het vermiljoenen randje van de familie Mars had me toch al mijn hele zondagmorgen gekost.

Later hoorde ik van Aafje, dat de ravage, die ze in de conciërgewoning had aangetroffen, onbeschrijflijk was geweest. ‘Overal splinters en stukken hout en bladders verf,’ zei ze. ‘Meneer Mars was door het dolle heen, en al het glaswerk in het dressoir is gebarsten door het gedreun...’

Ik vrees, dat er nu beneden toch nog een vakman aan te pas zal moeten komen.

Tanja en Niels zijn terug van de huwelijksreis.

Nu ja: huwelijksreis, huwelijksreis... Ze zijn een paar dagen weggeweest naar de Friese meren.

Stelt u zich voor: de Friese meren om deze tijd van het jaar!

Toen ze thuiskwamen heb ik gezorgd, dat de kachel bij ze brandde. En ik heb bloemen neergezet: gele crysanten in de grote Chinese strooppot, en herfstastertjes op tafel.

Ik heb ook de oranje lampionlamp, bij de zithoek, aangedraaid. Het is zo akelig in het donker thuis te komen.

De dag tevoren hadden Aafje en ik samen alles afgestoft

[p. 213]

en aan kant gemaakt. We hebben ook gezorgd voor eten in huis, allerlei eten.

Middenin de nacht belde Tanja op. ‘Moeder,’ zei ze, ‘we zijn een uur geleden gearriveerd en we zitten nu aan de koffie. En we hebben geroosterd brood met echte gerookte zalm! U ligt natuurlijk al in bed, maar dat mag niet hinderen! Sla uw ochtendjapon om en uw mantel. Niels komt u zo meteen halen met een taxi.’

‘Laat hij dat asjeblieft níét doen,’ heb ik gezegd. ‘Lieverd, ik val om van de slaap.’

En Tanja heeft gezegd: ‘Wat jammer nou! Enfin, dan zullen we de zalm bewaren tot morgen. Welterusten, moeder.’