De briefwisseling tussen P.N. van Eyck en Albert Verwey. Deel 1: juli1904-april 1914

371. Albert Verwey aan P.N. van Eyck, 19 april 1918

Noordwijk/Zee 19 april 18

Beste Van Eyck, Daarin vergiste je je: juist de Wetten (De Legibus zeggen mijn 16 ^e eeuwsche vrienden) wekken mijn belangstelling. Ik heb nu deze, zoowel als de Timaios, in de vertaling van Victor Cousin, uit de Bibliotheek te Leiden.⁵¹⁷ Hartelijk dankbaar blijf ik je intusschen voor je uitvoerige opgaven en lijsten.

517 De Franse wijsgeer Victor Cousin (1792-1867) was van 1815 tot 1851 hoogleraar aan de Parijse Sorbonne. Hij had van Plato onder andere Wetten en Timaios vertaald.

[p. 214]

Ik zou je al eer hebben geschreven als ik niet plan had gehad naar Amsterdam te gaan en daar zelf te zien hoe het met Toen de Gids⁵¹⁸ stond. Ik was er eergister. Tot mijn spijt bleken gebonden exemplaren niet meer aanwezig. Een ongebonden Ex. zal ik je van hier toezenden. Laat ik het als geschenk aan je verzameling van mijn werken mogen toevoegen.

Ja, de Beweging-uitgaaf dringt langzamerhand tot bespreking. Behalve dat mijn verhouding tot Versluys een geregelde, maandelijksche samenwerking voor de toekomst onmogelijk maakt, beperkt zijn zorg voor de exploitatie zich zoozeer tot het striktnoodige dat ik iedere keer tusschen hem, de drukker, de medewerkers en de abonnees moet ingrijpen. Dat is een beslommering die ik op den duur nevens mijn eigen werk niet dragen kan.

Uiterlijk met 1919 moet ik dus òf het tijdschrift in eigen beheer nemen (en daarvoor hulp vinden) òf een overeenkomst treffen met, hetzij een boekhandelaar of een andere uitgever.

Nu heeft het eerste, ook met jouw hulp, eigenaardige moeielijkheden. Jij bent geneigd die licht te achten. Maar als ik ze alle overzie, dan meen ik dat ze niet zullen meevallen. Ze omvatten niet alleen verpakking, verzending, inning van abonnementsgelden, papieraankoop, boekhouding, afrekening etc., maar ook een voortdurend zorg dragen voor overdrukjes, verkoop van losse nummers, tusschentijdsche in- en afschrijving van bestellingen, - in 't kort alles waarop een uitgever of boekhandelaar is ingericht, maar waarop ik zelfs aan een gedeeltelijk erop ingerichte drukkerij niet heelemaal vertrouwen zou.

Dit maakt dat ik, hoezeer je aanbod me ook toelacht, de aanvaarding ervan niet makkelijk aandurf. Ik vraag me telkens af of - gegeven de kwade kansen die de meeste uitgevers mee in 't spel brengen - een goed boekhandelaar niet het wenschelijkst is. Vooral namelijk, als die in Leiden woont, zoodat de moeielijkheden van verzending etc zijn uitgeschakeld. Dit is het punt dat ik graag uitvoerig met je bespreken wou. Maar hoe? Is er kans dat we elkaar ontmoeten? Wanneer en waar zou dat, wat jou betreft, mogelijk zijn?

Een bijkomende moeielijkheid is het plotseling - na de verhooging van Januari - optreden van loonstijging aan de drukkerij; zoodat op 10% verhooging wordt aangedrongen. Zelfs de toeneming van bijdragen - een verheugend verschijnsel op zichzelf - wordt daardoor een schadepost.

Het is dus de heele toestand van De Beweging die tusschen ons ter sprake moet komen. Eerst daarna kan ik tegenover Versluys mijn besluit nemen en het hem meedeelen.

Hartelijke groeten, ook aan Nelly.

Je A.V.

518 Toen de Gids werd opgericht.... was in 1897 verschenen bij Scheltema en Holkema's Boekhandel te Amsterdam. Het restant van deze uitgave zou in 1922 worden overgenomen door C.A. Mees te Santpoort.