De briefwisseling tussen P.N. van Eyck en Albert Verwey. Deel 1: juli1904-april 1914

[p. 92]

244. Albert Verwey aan P.N. van Eyck, 13 september 1915

[Noordwijk] 13 Sept ^r 15.

Ik waag nog maar een briefkaart naar Siena. Je brief van de 5e kwam hier half augustus en bevatte zooveel dat voldoening gaf dat ik hem bij me hield, maar niet beantwoordde. Sedert die tijd is Uyldert nog al eens hier geweest. Ook Cronheim. Gister de Van den Brandelers.²⁵⁴ Rick Baseleer de antwerpsche schilder, woont vlak bij ons in Pension Johanna.²⁵⁵ De belgische zaken - waarin Gerretson gemoeid is - geven me veel zorg.²⁵⁶ Ik vind het jammer dat jonge talenten politiek drijven, en dan langs paden die èn kronkelen èn doodloopen. Intusschen ontworstel ik me, al gaat het langzaam, aan de oorlogsdruk en maak langere studies waar ik ook al eenig resultaat van zie. Toch voert iedere studie naar de oorlog terug. Hoe langer die duurt hoe meer ik vrees dat het europeesche geestesleven lijden zal. Er zijn nu wel in sommige landen (ook al in Duitschland) moedgevende teekens, maar dat zijn enkele, terwijl meer dan ooit de massa van alle landen gedwongen wordt nationaal en zelfs anti-europeesch te zijn.

Geen beter toestand - zul je zeggen - voor een idee, dan de heele wereld te zien als haar tegendeel. Hopen we dat - het kan dan ook meevallen.

Hartelijke groeten aan jullie beiden. Je A. V.

Bloem is 6 à 7 weken ziek geweest. Pleuritis. Bereikt De Beweg. je?

254 Josine Imilie (Jooske) van den Brandeler-den Beer Poortugael (1892-?) publiceerde poëzie in De Beweging.

255 De Belgische schilder, etser en lithograaf Richard Baseleer (1867-1951) was een leerling van de academie in Antwerpen. Hij behoorde tot de groep ‘Eenigen’ en ‘Kunst van heden’. Tijdens de oorlogsjaren 1914-1918 woonde hij in Nederland.

256 In 1915 koos F.C. Gerretson partij voor het activisme in de Vlaamse Beweging. Hij zag de oplossing van de Belgische problemen die betrekking hadden op de verhouding tussen Noord en Zuid, in de stichting van een federatieve staat. Deze zou in de gegeven omstandigheden alleen met Duitse steun tot stand kunnen komen. Aldus geraakte Gerretson zowel in poilitieke als in financiële moeilijkheden. (Zie: P. van Hees, Wetenschappelijke Tijdingen 43 (1984) 1, p. 36-43 en 2, p. 75-8; P. van Hees, ‘De financiering van “De Vlaamsche stem” een discussie zonder eind? F.C. Gerretson en zijn Duitse betrekkingen in 1915’ in Wetenschappelijke Tijdingen 46 (1987), 1, p. 27-36.)