De briefwisseling tussen P.N. van Eyck en Albert Verwey. Deel 1: juli1904-april 1914

124.
Brief.

DE BEWEGING.
Algemeen Maandschrift voor
Letteren, Kunst,
Wetenschap en Staatkunde.
Redactie: H.P.Berlage Nz. -
T.J. de Boer - Albert Verwey
en Is.P.de Vooys.

Noordwijk a/Zee 8 Febⁱ 13

Waarde Van Eyck,

Een wandeling naar Noordwijkerhout heeft me na de verkleuming van de laatste week weer eenigszins in vloed gebracht. - Je bespreking van de Stoppelaar is een goed artikel, waarin - dunkt me - hijzelf zich herkennen zal, en waarin tevens de karakteristiek meer dan dat, namelijk een algemeen type is.³⁷⁴ Ik vind die tweeledigheid ook juist de eigenschap waaraan opstellen moeten beantwoorden om in een, niet praktische, maar ideëele, rubriek te worden opgenomen. Je nummert IV, misschien in de gedachte dat ook ‘Over Poëzie’ erbij hoort. Maar dat is zoo niet. ‘Over Poëzie’ is alleen algemeen, is een uitstekende inleiding van de reeks, maar geen deel ervan.

- Het artikel van Bloem heb je nu gelezen. Ik vind de onderscheiding retorische poëzie en andere volstrekt onjuist, en kan ook niet zien dat de positie van retorisch dichter (in hoe gunstige zin ook verstaan) je van voordeel zal zijn. Er is poëzie (dichtkunst) die een sterker retorische inslag verdraagt (en vereischt) dan andere maar doet een vers zich als overwegend retorisch kennen, dan hoort het tot de rede - die, wat mij betreft, de schoone rede zijn kan, maar die iets anders is dan poëzie. Ik ben verlangend te

374 Kunst en Geest in Literatuur III: J.J. de Stoppelaar, De Parelduiker, in De Beweging IX (1913) 2; pp. 83-89. Ook in V.W., 3; pp. 445-451.

[p. 200]

hooren wat hierover je meening is. Met Bloem heb ik niet erover gehandeld. Het is me voorloopig vooral erom te doen de zienswijzen te kennen, die ieder vrij moet uitspreken en zelfs openlijk moet mogen uitspreken, zoodat als we later tot overeenstemming komen niemand zich gemuilband voelt.

Je vroeg me nog naar kleine verbeteringen van Andrian. Daar zou ik geen bezwaar tegen maken, zoolang ze niet raken aan het karakter van zijn toenmaligen stijl. Je hebt dan te meer recht om vervalschende wijzigingen tegen te houden.

Hartelijke groeten
Je A.V.

Groote kreet vind ik uitstekend. Groote vrede klinkt zwakker en doet, nu 't in dezelfde reeks staat, als herhaling aan. Bij George is 't juist 't voorafgaande ‘den’ en 't volgende ‘feierliche’ wat de uitdrukking een bijzonder gewicht geeft.³⁷⁵

375 Zie nr. 123; noot 370.