De briefwisseling tussen P.N. van Eyck en Albert Verwey. Deel 1: juli1904-april 1914

19.
Brief.

DE BEWEGING
Algemeen Maandschrift voor
- Letteren, Kunst -
Wetenschap en Staatkunde
Redactie:
T.J.de Boer - Albert Verwey
en Is.P.de Vooys

Noordwijk a/Zee
20 Mei 08.

Waarde Heer Van Eyck,

Het beantwoorden van uw brieven en zendingen heb ik lang uitgesteld, voornamelijk omdat ik niet noodig vond U den moed te benemen in omstandigheden die op zichzelf weinig moedgevend zijn.⁵⁷

Met werk als het uwe te rekenen op verdienste, is een misrekening.

Niet omdat U niet veel zoudt kunnen voortbrengen, maar omdat tijdschriften - en dan nog maar enkele - er slechts weinig en zelden iets van kunnen plaatsen. U merkte het nu aan De XX^e Eeuw en uw ervaring met De Beweging kan niet anders zijn.⁵⁸

Ik heb van U een 4-tal gedichten die nu aan de beurt komen. De gedichten aan Samain vind ik zwakker; ook de enkele andere die erneven gaan. Maîtresse is goed, maar het komt mij voor dat het in zijn soort door ‘I lock my door’ overtroffen wordt. Ware dat niet zoo dan zou ik de plaatsing van het gedicht, ondanks dat het voor een algemeen tijdschrift weinig geschikt is, in overweging nemen. Nu moet ik het terugzenden.

Het prozaopstel geeft mij een denkbeeld van Wilde's geschriftje; dat ik niet gelezen

57 Vgl. de voorgaande brieven over deze kwestie: de nrs. 16, 17 en 18.

58 Zie laatste passage van nr. 18.

[p. 51]

heb. Toch veronderstel ik dat de waarde van dat geschrift in een schitterende paradoxaalheid liggen zal, in den stijl, die bij uw omwerking verdwenen is. De argumenten lijken mij zwak: voor den naam: eigenlijk geene; - zonder historische gegevens kan men in een dergelijk geval niet uitkomen; - voor bet beroep: wel verleidelijke, maar niet afdoende; niet op feiten, maar op uitleg berusten ze, en waar is de uitleg waar een scherpzinnig man niet een andere tegenoverstelt.?⁵⁹

Uw plan een bundel te maken. Doe het niet voor u een kleine, maar rijke keus kan doen. Rijk door de verscheidenheid van vorm en idee; en dan van iedere soort slechts een enkel voorbeeld. Ik geloof dat, zoo gerangschikt, uw poëzie de meeste werking doet. Of een uitgever zulk een boek op mijn aanbeveling zal uitgeven? Geldelijk voordeel kan ik hem niet ervan beloven: welke poëzie geeft dat? En voor zoover bij oog heeft voor letterkundige deugden zal bij van uw medewerking aan de Beweging wel op de hoogte zijn. Die kunt u hem trouwens meedeelen.

Geloof mij, inmiddels, steeds gaarne Uw dw.

Albert Verwey

59 Verweys reactie op Van Eycks opstel verraadt inzicht in Wildes stijl en wijze van schrijven. Wat diens verhaal inderdaad ‘schitterend van paradoxaalheid’ maakte, was in de Nederlandse versie ervan totaal verdwenen!