Logo DBNL
De Americaensche zee-roovers (1931)

De Americaensche zee-roovers

(1931)–Alexander Olivier Exquemelin–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

II. Hooft-stuck.
Lolonois equipeert een vloot, om op de Spaensche kusten van America te gaen landen.

LOLONOIS deedt alle de Rovers, die in Zee waren, van+ sijn voornemen verwittigen, soo dat hy in de tijdt van twee maenden in de vier hondert koppen by een vergadert hadt, en hy tot sijn voornemen gheraeckte. Daer was oock op het Eylandt Tortuga een Rover, genaemt Michiel de Basque, die met sijn Roverijen soo veel gewonnen hadde, dat hy niet meer in Zee voer, en was Majoor op het Eylandt Tortuga. Dese siende apparentie van groote buyt, indien het voornemen van Lolonois wel quam uyt te vallen, maeckte derhalven vriendschap met Lolonois, en presenteerde hem sijn dienst, seggende dat hy bequaemheyt hadt om te landt het volck te commanderen, in wat gelegentheydt het soude mogen zijn; ende alsoo hy in Europa het Leger gevolght hadde, maeckte hem Lolonois Hooftman van sijn macht te landt. Sy Embarqueerden haer volck in acht vaertuygen, daer het Scheepje van Lolonois het grootste van was, zijnde gemonteert met tien stucken.

Doen sy nu alle gereedt waren, gingense t' zeyl van het Eylandt+ Tortuga, op het laetste van April, sterck sestien hondert en sestigh man, ende zeylden naer een plaets genaemt Bayaha, geleegen aen de noordkant van het Eyland Espagniola, alwaer sy noch een party Jagers mede namen, nevens alle de victualie, die sy van nooden hadden, om ter plaetse, daer sy landen wilden, te konnen komen.

Den laetsten July des selven Jaers, zijn sy onder zeyl gegaen,+ settende haer cours naer de oost-punt van het Eylandt, genaemt

Punta del Espada, alwaer sy een Schip in 't ghesicht kregen dat van Porto Rica quam, om naer Nova Hispania te gaen; dit Schip was geladen met Cacao; den Admirael Lolonois vervolgde het alleen, en gaf orde aen sijn Vloot hem te wachten aen het Eylandt Savano, dat aen de zuydkant van het Eylandt is, omtrent Punta del Espada.

illustratie
Naer een gevecht van twee a drie uren wierdt het schip verovert.


Eyndelijck naer twee uuren gejaeght te hebben, keerde+ het Spaensche Schip op zy, dat wel voorsien was om te slaen, evenwel naer een gevecht van twee a drie uuren, wierdt

het Schip verovert; het was gemonteert met sestien stucken Canon, en hadt vijftigh weerbare mannen op: daer wierd in gevonden hondert en twintigh duysent ponden Cacao, en veertigh duysent gemunte stucken van achten, nevens wel tien duysent stucken van achten in Juweelen. Het Schip wierdt door Lolonois naer Tortuga gesonden om te lossen; met order, soo dra als hy gelost was, weder te keeren naer het Eylandt Savona, alwaer de Galjoot naer hem soude wachten. Doen sy met de Vloot aen het Eylandt Savona arriveerden, vonden sy daer een Schip dat+ van Comana quam, met amonitie van oorlogh, en geld, tot betaling van het guarnisoen van St. Domingo lag: dit Schip kreegen sy sonder een schoot te schieten; 't was gemonteert met acht stucken Canon, en hadde in seven duysent ponden boskruyd, met een party musquetten, lont, en twaelf duysent gemunte stucken van achten. Dit was een seer goedt beginsel, en gaf groote couragie aen die Rovers, door dien haer Vloot hier door ten eersten soo veel versterkt was. Doen het Schip met Cacao aen Tortuga quam, liet de Gouverneur het terstond lossen, ende liet op 't spoedigste ververssing daer in laden, en zond het alsoo naer Lolonois, die het was wachtende; ten eynde van veertien dagen quam het selve weder by Lolonois, alwaer hy sich op het selve embarqueerde, en gaf sijn Schip aen sijn maet, Antony du Puis genaemt: hy hadde mede eenige Recreuten van volck gekreegen, in plaets van die gedood en gequetst waren in 't veroveren van 't schip; soo dat sijn Vloot nu in goede stand was, ende elk een even moedigh was te vechten om den buyt. Na dat sy gereedt waren, maecktense zeyl, ende setten haer cours naer de Bay van Maracaibo. Dese Bay is gelegen aen de vaste Kust van Nueva Venezuela, op de hooghte van twaelf graden, en eenige minuten, noorder breedte; diep omtrent twintig mijlen, en twaelf mijlen breedt. Voor de Bay leggen d' Eylanden Oneba ende Monges; de oosthoeck van de Bay ghenaemt Cabo San Roman, ende westhoek Cabo Caquibacoa. Dese Bay wordt gemeenlijk Golfo de Venezuela genaemt, maer+ by de Rovers Baye van Maracaibo. In het eerste van dese Bay zijn twee Eylanden, leggende meest oost en west, d'Oosterse is genaemt Isla de la Vigia, alsoo op een hooge duyne, die in 't mid-

den van het Eyland is, een huys staet, alwaer een wachter nacht en dagh waeckt. Het ander Eylandt werdt genaemt Isla de Palomas, dat is Duyven Eylandt: binnen dese twee Eylanden leyd een Meer van soet water, die sestigh mijlen diep in 't land is, en dertigh mijlen wijdt: dit Meer komt in Zee loopen tusschen die twee Eylanden heen, en achter de selve om; maer d' inkomste van het Meer voor de Scheepen is tusschen bey d' Eylanden omtrent een Canon van acht pond wijdt. Op het Duyven Eylandt, leydt een Kasteel, om 't inkomen te beletten, alsoo dat de geene die in dit Meer willen, dicht onder het Duyven Eylandt moeten loopen: aen de mondt is een bare, of banck, daer altijd veertien voeten waters is; omtrent een mijl innewaert leydt noch een banck, genaemt El Tablasso, daer maer tien voet waters is: en binnen die banck, tot aen de Rivier de las Espinas, (die omtrent veertigh mijlen binnen de Lagon is) is het ses, seven en acht vadem diep. Omtrent ses mijlen in het Meer, aen de westzijde, leydt de Stadt+ Maracaibo, de welke seer vermakelijk is, alsoo de huysen langhs het water zijn getimmert, ende hebben een seer vermakelijcke uytsicht, en is redelijck bevolkt; men rekent dat sy bewoont is wel van drie a vier duysent zielen met de slaven, daer onder zijn acht hondert weerbare mannen, altemael Spanjaerden, daer is een groote Parochie Kerck, met vier Kloosters en een Gasthuys. Dese Stadt wordt geregeert door een onder Gouverneur van de Gouverneur van Caraco, onder de welke het Gouvernement van Caraco is: de negotie die daer gedaen word, bestaet in Huyden, en Talck: de Burgers zijn rijck in vee, en hebben oock Plantagien aen d'overzijde, omtrent dertigh mijlen van Maracaibo, aen een groot Dorp genaemt Gibralter; daer wordt groote quantiteyt van Cacao gemaeckt, ende alderhande aerdtgewas, tot spijsing van die van Maracaibo; want het landt van Maracaibo is heel droogh, en brenght niet voort, soo dat 'er alle dagen Barquen komen van Gibralter, geladen met allerhande vervarsingen, als Limoenen, Oranjen, Meloenen, alderhande Warmoes en andere vruchten meer: dese Barquen nemen weder vleesch van Maracaibo, alsoo tot Gibralter geen Koeyen noch Schapen konnen leven: voor de Stadt is een seer goede haven, alwaer sy gelegent-

heyt hebben om Scheepen te timmeren soo veel als sy willen, maer het hout moet van boven komen. Voor de Stadt leydt een Eylandeken, genaemt Isla Borica, daer werden veel Geyten op geweydt, om te vermenighvuldigen, daer zijn oock seer groote quantiteyt van Geyten en Bocken, die voeden sy alleen om de vellen ende talk, want het vleesch werdt weynigh gegeten, of het moet van de jongens zijn; sy hebben mede veel Schapen omtrent Maracaibo; landtwaert in sijn veel velden, evenwel dor en droogh; het vee is daer kleyn, dat een teeken is van weynigh voedsel: in dit Meer zijn Indianen, die noch niet getemt zijn, en worden van de Spanjaerden Indios Bravos genaemt; dese+ mogen geen Spanjaerds lijden, en hebben haer wooninge aen de westzijde van het Meyr; haer huysen staen op boomen, die in 't water wassen, 't welk gedaen word om van de muschitus niet geplaegt te worden; daer zijn ook aen d' oostzijde van de selve geheele Visschers dorpen van Spanjaerden, die mede in het water op sparren gebouwt zijn, om dat het landt daer soo laegh is, dat sy niet duuren konnen van de Musquitos, en om het water dat haer quelt: wanneer het hardt reegent, want dit Meyr is geformeert van vijf en tseventigh Rivieren en spruyten, die daer in komen, werdt het water soo hoogh, dat het landt wel twee a drie mijlen verr' overstroomt wordt; het Dorp van Gibralter komt dickwils soo diep onder water, dat d' inwoonders gedwongen zijn haer huysen te verlaten, en landtwaert in op de Plantagien te gaen.

Gibralter is gelegen aen de kant van het water, veertigh mijlen+ diep in 't Meyr, en werdt van Maracaibo gespijst, als hier voor verhaelt is; daer woonen omtrent vijftien hondert zielen, waer onder vierhondert weerbare mannen zijn, meest winckeliers en ambachts-lieden; rondtom het Dorp zijn veel Plantagien van Cacao, en Suycker-rieten; het landt is seer vruchtbaer en vermakelijck vol boomen, die seer bequaem zijn tot het timmeren, soo wel van Scheepen als Huysen; men vind daer Cederboomen die seven vadem dick zijn; sy maecken van sulcke boomen Vaertuygen, die van een stuck zijn, en Marszeyls voeren konnen, die sy Piraguas noemen.

Het landt is oock versien met schoone Rivieren, die dit gantsche landt doorvloeyen; de Plantagien van Cacao zijn omtrent de Rivieren, en wanneer het niet en reegent, soo laten sy het water door de Plantagien loopen, door eenige Slooten, daer sy sluysjes aen hebben, om het water te konnen stutten, als sy genoegh hebben. Daer werdt oock redelijcke quantiteyt van Taback ghemaeckt, die in Europa in groote achtinge is; dit is d' oprechte Virginis Taback, die men noemt Pape Taback. Dit Landschap is omtrent twintigh mijlen in de rondte groot, en bepaelt met bergen en moerassen, de bergen zijn seer hoogh, en altijdt met sneeuw bedeckt: aen d' ander zijde van de bergen, is een groote Stadt, genaemt Merida, daer Gibralter onder hoort; de Koopmanschappen worden van Gibralter aldaer met Muyl-ezels vervoert over de bergen heen, en dat maer eens in 't jaer, om dat het daer soo kout is, dat men 't qualijck harden kan; sy brengen weder van Merida Meel, dat van Peru over Sta fé komt. Een Spanjaerd heeft+ my verhaelt van seker soort van menschen, die haer in dese bergen onthouden; sy zijn van gestalte als Indianen, behalven dat sy kort gekrult hair hebben, en lange klaeuwen aen de voeten, gelijck als Apen, sy zijn hardt tegen pijlen, en alle scherpe Instrumenten, en seer gaeuw in 't klimmen, hebbende een groote kracht. De Spanjaerden hebben eenige van dat slagh willen dooden met haer lanssen, maer seyden dat sy haer huydt soo dicht aen malkanderen krompen, dat het yser daer niet door konde, maer van de Spanjaerden gevangen wierden, en boven op een boom gebracht, die sy daer nae van boven neder lieten vallen. Sy hebben dit volck nooit hooren spreeken; altemets komense aen de plantagien, die naest aen de bergen leggen, ende nemen de slavinnen wegh, als sy se krijgen konnen, doch doen se geen quaedt, behalven dat sy haer wil met de selve doen. Ick heb verscheyde beschrijvingen van America gelesen, maer nooyt van diergelijk slagh van menschen daer in gevonden, daerom geloof ick dat het een seker soort van Barbarijnen moet zijn, die daer omtrent gevonden worden; want in 't bosch heb ick veel Apen gesien, nochtans hebben my verscheyde Spanjaerden verseekert dat het menschen waren, en dat syse dickwils gesien hadden:

ick geve het hier voor de selve prijs als het my gekost heeft. Het is waer, de wercken van Godt zijn groot, en het soude in der daedt alsoo wel konnen zijn. Het heeft ons goedt gedacht dese beschrijvinge, als ter loops, te doen, van de geleegentheyt des Meyrs van Maracaibo, om dat den Leeser beter begrijp, van alle 't geene daer voorgevallen is, soude moogen hebben.

Lolonois met sijn Vloot in de Golf van Venezuela gekomen+ zijnde, gingh ten ancker leggen, buyten 't gesicht van de Spaensche Vigia: 's anderen daeghs vroegh was hy met sijn Vloot voor de mondt van het Meyr, genaemt Lagon de Maracaibo, alwaer hy voor de Baare sijn ancker liet vallen, ende sette al sijn volck aen landt, om een Fort, genaemt El Fuerte de la Bare, te attaqueren, alsoo hy daer niet in kost, sonder dicht onder het Fort te komen. Dese Fortres bestondt anders niet als uyt eenige Schanskorven, die rontom een Batterye met sestien stucken Canon waren geset, met eenige aerde daer tegen aen geworpen, om die van binnen te bedecken. De Rovers waren omtrent een Spaensche mijl daer van daen gelandt, ende stelden haer in ordere om het Fort te bestormen. De Commandant van het Fort hadt eenige Soldaten in een hinderlage geleght, om de Rovers van achteren te bespringen, en, waer 't mooghlijck, in disordre te brengen: ondertusschen sou hy van vooren een uytval op haer doen. Maer de Rovers hadden omtrent vijftigh man voor uyt gesonden, die de hinderlage gewaer wierden, en de selve sloegen, belettende haer oock dat sy niet in 't Casteel konden retireren. Ondertusschen quam+ het gros daer op aenvallen, en in de tijdt van drie uren hadden sy het Fort, sonder ander geweer als met haer Roers, verovert. Middelerwijl waren de Spanjaerden, die in embuscade gelegen hadden, naer de Stadt Maracaibo gevlucht, en hadden aldaer de Burgers seer verbaest gemaeckt, seggende dat de Rovers aenquamen met een macht van by de twee duysent mannen. Dese Stadt was tien of twaelf jaren te vooren door de Rovers geplundert geweest, waer van de burgers het geheugen noch hadden. Sy begonnen dan met alle man haer spillen te packen, om te vertrecken; die vaertuygen hadden, scheepten haer goedt daer in, en stuerden 't naer Gibralter, daer sy terstondt oock advijs gaven

+ van de komst der Rovers, segghende dat het Fort van de Bare al ingenomen was, en die geen gelegentheyt hadden om met vaertuygen haer goedt te salveeren, stuerden het in 't landt met paerden en muyl-ezels weg.

+ De Roovers die nu het Fort ingenoomen hadden, lieten terstond een vlagh waeyen, tot een teecken dat haer Scheepen inkomen souden. Sy besteedden de rest van den dagh om het Fort te slechten, en de ropaerden te verbranden, de stucken te vernagelen, haer gequetsten aen boort te brengen, en haer dooden te begraven. 's Anderendaeghs vroegh gingen sy onder zeyl, met de Vloot, om naer de Stadt Maracaibo te gaen, die omtrent ses mijlen daer van daen leyd. Het wierdt den heelen dagh stil, en sy konden daer niet aenkomen als met het ty, soo dat sy dien+ dagh niet veel konden voortgaen. 's Anderen daeghs 's morgens vroegh waren sy voor de Stadt Maracaibo, en stelden terstondt haer Scheepen in order, om onder faveur van het Canon te landen, want sy meenden dat de Spanjaerden eenigh volck achter het kreupelbosch, dat aen de strand lagh, verborgen hadden. Alle het volck wierdt in de Canoes gevoert, om naer landt ghevoert te worden. Doen sy de strandt begonden te naderen, losten de Scheepen haer Canon; en als het volck landen soude, sprongh de helft van yder Canoes op het landt, terwijl dat d' ander helft, die in de Canoes gebleven waren, in 't bosch schooten, maer wierden van niemand beantwoord. Doen sy in de Stadt quamen, vonden se niemandt daer in, want alle de Spanjaerden waren gevlucht met vrouwen en kinderen, maer de huysen waren noch evenwel versien van alderhande spijsen, als Wijnen, Brandewijnen, en quantiteyt van Hoenders, Verckens, Broodt, Meel, etc. Doen begonnen sy lustigh vrolik te wesen, want sy hadden in geen maendt in diergelijcke kooken geweest, maer een tijdt langh in tegendeel een sober leven gehad: yder Compagnie nam sijn besetting in de beste huysen die op de Markt staen; daer wierdt datelijck wacht opgeset, en de groote Kerck wierdt gestelt als een generael Corps de guarde. 's Anderendaeghs 's morgens wierd'er een party van hondert en vijftigh man uytghesonden, om te sien ofse eenige gevangen konden krijgen, om uyt haer te vernemen waer

het goedt van de Burgers verborgen lagh. Des avonts quam de party weder in de Stadt, met omtrent twintig duysent stucken van achten, en eenige Muyl-ezels, geladen met verscheyde goederen, ende omtrent twintigh gevangen, soo vrouwen, mannen, als kinderen. Dien volgenden dagh leydemen eenige van de gevangens op de pijnbanck, om te weten, of sy geen meer verborgen goedt wisten, maer niemandt wilde klappen. Lolonois, (die om+ de doodt van tien of twaelf Spanjaerden niet veel en gaf, trock sijn sabel uyt de schee, en kapte een Spanjaerd aen stucken, in tegenwoordigheydt van alle de gevangens, seggende tegens d'andere, soo sy niet seggen wilden 't geense wisten, dat hy aen haer alle het selve doen soude; soo dat hy met sijn dreygementen een van haer soo ver kreegh, dat hyse brengen soude daer haer volck was: maer die geene die gevlucht waren, siende dat verklickt waren door de gevangens, begroeven een party van haer goedt onder d' aerde, en veranderden alle dagen van plaets, soo dat de Rovers haer qualick konden vinden, als by geval door het soecken; want sy waren soo bangh voor malkanderen, dat de Vader de Soon in die gelegentheydt niet en vertrouwde.

Eyndelijck naer dat de Roovers aldaer veertien dagen vertoeft+ hadden, soo resolveerden sy naer Gibralter te gaen. De Spanjaerden, die haer macht verspiedt hadden, hebben stracks met een barque aen die van Gibralter gesonden, en maeckten hun wijs dat de Rovers van meeninge waren om naer Merida te trecken, het welck groote ontsteltenis aen die van Gibralter gaf. Sy sonden datelijck een Expresse aen haer Gouverneur om hem kennis te doen hebben van het geen 'er passeerde. De Gouverneur van Merida, die langh in Vlaenderen voor Colonel gedient hadde,+ hadt moedt, dat hy de Roovers met weynigh moeyte soude t' onderbrengen. Hy quam dan af naer Gibralter, met omtrent vier hondert welgewapende mannen, en gaf terstondt orde aen de Burgers, haer in 't geweer te stellen; daer op monsterde hy de selve, en bevondt haer omtrent vier hondert man sterck te zijn, soo dat hy nu met sijn medegebracht volck acht hondert man konde uyt maecken. Daer na liet hy langhs de strandt een Batterye maecken van twee en twintigh stucken Canon, en deed de selve met Schans-

korven bedecken; daer en boven hadde hy noch een Redoute met acht Stucken Geschuts. Langhs de strandt was een groote wegh, deselve liet hy stoppen, en deed een ander maecken in de moerassen, die ongebruyckelijck was, alsoo men de modder daer tot de knyen hadt.

+ De Rovers, die van alle dese preparatien niet wisten, hadden haer gevangens gescheept, als mede haer roof, die sy in Maricaibo gehaelt hadden, en begaven haer onder zeyl na Gibralter, maer toen sy in 't gesicht van deselve plaets quamen, sagen sy de Vlagge waeyen van het Dorp, en veel Volck op de strandt. Lolonois, als Hooft van dese Rovers, hield raedt met sijn Onder-Hoofden, en daer na met het Volck, en sloegh haer voor, dat het een heet yzer was voor haer aen te tasten, en dat de Spanjaerden daer soo langh van haer komst in 't Meyr verwittight waren geweest, en sich seer sterck gemaeckt hadden: daer op verklaerde hy haer sijn meeninge, seggende: Zijn sy sterck, soo veel te meer buyt hebben wy te verwachten, wanneer wy de overwinningh op haer krijgen. Sy stemden dit altemael met hem toe, seggende,+ dat sy liever hadden te vechten op hoop van een goede buyt te krijgen, als veel te loopen, sonder niet te vinden. Hy antwoordde haer op dese manier: Ick sal u voor gaen, en de eerste van u allen die sich niet moedig sal toonen in 't gevecht, sal ick onder de voet schieten. Haer voornemen aldus genoomen zijnde, gingen sy met haer Schepen onder de wal ten ancker leggen, omtrent een quartier mijls van de Stadt: des anderen daeghs morgens+ voor het opgaen der Son, maeckte Lolonois dat al sijn Volck aen landt was, sy waren drie hondert en tachtigh man sterck, en yder was versien met een goedt Roer, en een tas op zy, daer dertigh schooten kruyt in was tot het selve, nevens een pistool of twee, en een brave houwer. Na dat sy aen malkanderen de handt gegeeven hadden, en by eede belooft malkander tot der doodt by te staen, begon Lolonois te marcheeren, en riep: A lon mes Frains, suives moy, et ne faites point les laches: dat is: Mijn Broeders, volgh my, en weest niet flaeuwhertigh: daer op trocken sy voort, en meenden daer op aen te vallen; maer wanneer sy meenden, op de wegh te komen, die haer door haer Gidse geweesen wierdt,

vonden sy deselve gestopt, en vonden een andere wegh, die in 't moeras gemaeckt was, en die de Spanjaerden naer haer welgevallen konden beschieten; nochtans lieten sy de moedt daerom niet vallen, sy trocken haer houwers uyt, en kapten tacken van boomen, en vulden de wegh daer mede, om soo diep in de modder+ niet te sacken; ondertusschen schooten de Spanjaerden met Canon op haer, dat sy van de roock, en 't gedruys, welck de kogels in 't bosch maeckten, noch hooren noch sien konden. Eyndelijck quamen sy op de vaste grondt, aldaer vonden sy ses stucken Canon, die op haer geslost wierden, met schroot en musquet-kogels.

illustratie
Ses stucken Canon...


Na 't lossen van 't Geschut deden de Spanjaerden een uytval, maer wierden door de Rovers soodaenigh gegroet, dat 'er weynigh weder binnen de Schans quaemen; ondertusschen speelde het Canon geduurigh op de Rovers, waer door sy veel dooden en gequetsten kreegen: sy sochten derhalven middelen om door het bosch te breecken, maer sulcks en wilde niet lucken, alsoo de Spanjaerden groote boomen omver gekapt hadden om de wegen te stoppen: nochtans door alle tegenspoedt, die sy hadden, ver-

loorense geen moedt, maer schooten gedurig even sterck. De Spanjaerden dorsten geen meer uytvallen doen, en de Rovers konden over de Schanskorven niet komen. Lolonois dat siende, bedacht een list om de Spanjaerden te bedriegen. Hy begon met sijn volck te rugh te treeden, en soo haest de Spanjaerden dat bemerckten, vielen sy op haer aen met omtrent twee hondert man. De Roovers dit siende, keerden stracks wederom, en na 't lossen van haer Roers, namen sy de sabel in de handt, en vielen+ op de Spanjaerden aen, en sloegen de meeste part doodt: met dese furie traden sy over de dooden heen, en overweldighden de Schanskorven, drijvende alle de Spanjaerden (die achter de Schans-Schanskorven waren) op de vlucht, die sy vervolgden tot in het bosch, daer sy al doodt sloegen watse vonden. Een party, die haer in de Redout geretireert hadden, gaven haer over, op conditie dat sy quartier souden hebben. De Rovers staecken terstondt de Spaense vlaggen op, en namen alles gevangen dat sy in 't Dorp vonden, die sy in de groote Kerck joegen, alwaer sy een goed deel Canon by brachten, en een borstweeringh maeckten, niet wetende wat haer overkomen konde, also sy meende dat de Spanjaerden eenigh volck by een souden brengen, om haer van daer te doen verhuysen. Maer 's anderen daeghs waren sy niet meer bevreest, wanneer sy de doode lichamen deden by een brengen, om geen stanck te veroorsaken, en bevonden wel vijf hondert Spanjaerden verslagen, sonder die gequetst, en boschwaerdt in ghevlucht waren, die daer na van hare quetsuren gestorven zijn: daer en boven hadden sy noch over de hondert en vijftigh mannen gevangen, en wel vijf hondert soo vrouwen, slaven, als kinderen. Na dat nu alles in stilte was, telden sy mede haer dooden, die sy veertigh bevonden te zijn, en in de dertigh gequetsten, waer van de meeste part stierven, door d' ongelegentheydt des luchts, die haer de koorts veroorsaeckte; het koude vuur quam oock in korten tijdt in haer wonden. De Roovers lieten al de dooden van de Spanjaerden in twee oude Barquen, die aen de strandt lagen, smijten, en voeren daer mede omtrent een quartier mijls in het Meyr, en lieten daer de Barquen in de grondt sincken.

Doe vergaderden sy alle het geldt en goedt datse in de Stadt

vonden, en bleeven vier a vijf dagen in de Stadt om uyt te rusten, sonder op party te loopen. Ondertusschen verberghden de Spanjaerden haer goedt soo veel als moogelijck was. Daer na begonden+ de Rovers weder op party te loopen, waer door sy veel goed in de Stad te samen brachten, als mede veel slaven, die sy op de plantagien vonden. Sy hadden daer omtrent veertien dagen geweest, wanneer de gevangens van honger en ongemack begonden te vergaen, alsoo de Rovers daer weynigh victualie van vleesch gevonden hadden, meel was'er genoeg, maer sy waren te luy om brood te backen voor haer selven, ick laet staen voor de Spanjaerden; de hoenders, verckens, schapen en koeyen die daer waren, wierden van haer doodt geslagen, tot hare spijse; en voor de Spanjaerden sloegen sy muylezels en ezels, maer die de selve niet eeten wilden, moest van honger sterven, want sy kreegen anders niet, behalven eenige van de vrouwen, die de Roovers hielden om daer mede te boeleeren, sommige door geweldt, en andere met haer eygen wil, maer veele deeden het door hongers noodt; en de gevangens, die sy vermoedden geldt te hebben, setten sy alle dagen op de pijnbank, en als sy niet wilden bekennen, sloegen sy dese luyden dood.

Eyndelijck, naer dat sy aldaer omtrent een maendt vertoeft+ hadden, stuerden sy vier Spanjaerden, van haer gevangens, om de burgers te waerschouwen, dat sy tien duysent stucken van achten souden by haer brengen tot brandtschattingh, en soo niet, datse het gantsche Dorp in brandt souden steecken. Sy gaven de Spanjaerden daer toe twee dagen tijdt; na de twee dagen hadden de Spanjaerden de brandtschattingh noch niet gereedt, waerom sy het Dorp dan in de brandt begosten te steecken. Doen de Spanjaerden+ sagen, dat de Rovers het geheele Dorp tot assche wilden laten verbranden, baden sy haer, datse de brandt geliefden te blusschen, en dat het ge-eyschte geldt soude opgebracht werden. De Rovers bluschten dan het vuer, nochtans niet sonder schade van eenige huysen, en een Klooster Kerck, die tot de grondt afbrande. Na datse de brandschatting ontfangen hadden, brachten sy haer roofgoedt t' scheep, nevens een groote party slaven, die geen ransoen betaelt hadden (want alle de gevangens wierden

gerantsoeneert, en de slaven moesten weder gekocht worden) ende maeckten zeyl naer Maracaibo: alwaer gearriveert zijnde, bevonden dat de Spanjaerden noch even verbaest waren, sy+ stuerden drie of vier gevangens, die sy van Maracaibo hadden, om de Gouverneur en de Burgers te waerschouwen, dat sy dertigh duysent stucken van achten souden aen boord brengen tot rantsoen van de Stadt, of anders, dat sy de gantsche Stadt souden verbranden. Ondertusschen liepen sy noch al om buyt, met partyen, en namen al de beelden, klocken en schilderyen uyt de Kercken in het land, en brachten die t' Scheep; daer en boven veel scheepsbehoeften, die in verscheyden packhuysen lagen. De Spanjaerden, die uytgesonden waren om de brandtschattingen te eyschen, quamen+ weder te rug met order om met dese Rovers te accorderen. Eyndelijk wierd het onder haer veraccordeert, dat de Spanjaerden twintigh duysent stucken van achten, ende vijf hondert koeybeesten souden geven, en dat betaelt zijnde, souden de Rovers niet meer op party moogen loopen, maer soo drae als de beesten geslacht waren, soudense vertrecken, het geen sy deeden, tot groote vreught van die ingeseetenen, die haer een beter adieu wenschten als welkomst. Drie dagen naer haer vertreck van Maracaibo, quamen sy weder tot groote verwonderingh van de Spanjaerden, daer door weer nieuwe verbaestheydt veroorsaeckt wierdt. d' Oorsaecke hier van, was, dat sy een Fluyt-schip, 't geen sy mede genomen hadden, niet over de banck, die aen de mondt van het Lagon is, konden krijgen, daerom wierden sy genoodsaeckt weder te komen, om een Lootsman te haelen, die de Spanjaerden haer haest toestonden, omse soo veel te rasser quijt te wesen, gelijck sy ten laetsten, naer dat de Rovers aldaer twee maenden in 't Meyr vertoeft hadden, van de selve geheel ontslagen wierden.+ De Golfe uyt zijnde, setten sy haer cours naer 't Eylandt Espagniola, alwaer sy acht dagen daer na quamen aen een plaets, genaemt Isla Baca, (dit is een plaets daer eenige Fransse koey keelders haer onthouden, en het vleesch verkoopen aen de kapers die daer of en aen komen) alwaer sy haer goedt aen landt brachten, om (volgens haer manier) onder haer gedeelt te werden. Hier telden sy haer goedt, 't welck bevonden wierdt in contant silverwerck

en juweeles twee hondert en sestigh duysent stucken van achten waerdigh zijn. Buyten dat kreeg yder man noch wel hondert stucken van achten in lijwaet en zijde goederen, met noch andere kleynigheden meer. De gequetsten wierden voor eerst gerecompenseert volgens 't gene ick in 't eerste deel verhaelt heb. Daer na wierdt het silverwerk gewoogen, ende gerekent tot tien stucken van achten het pondt; de Juweelen wierden ongelijck gewaerdeert, alsoo sy geen naeuwe kennis daer van hadden. Na dat sy altemael een Eedt gedaen hadden, dat sy niet achter gehouden hadden, soo wierdt yder een sijn geldt gegeven dat hem toequam. Die geene die in 't gevecht gestorven waren, diens part wierd aen haer mackers of vrienden gegeven. Als het goed nu gedeelt was, gingen sy van daer, en setten haer cours na Tortuga, alwaer+ sy een maendt daer na met groote vreughde aenquamen, doch voor d'een meer als voor d'ander, want meenighten van haer die geen drie dagen meester van hun geldt hadden geweest, of het was altemael verdobbelt; doch die het hare verlooren hadden, wierden van d'andere geassisteert. Daer waren korts te vooren drie Schepen uyt Vranckrijck gekomen, met Wijn en Brandewijn, soo dat die dranck daer seer goed koop was; maer ten duerde niet lang, want wierde wel haest duerder, sy gaven hier na vier stucken van achten voor een stoop brandewijn. Yder een was doen een koopman in Tortuga, en begonnen hun oock tot visschen te begeven. De Gouverneur kreegh het Schip vol Cacao voor de twintigste part dat het waerdigh was. De Tappers kreegen mede een gedeelte van het geld, en de Hoeren de rest; soo dat de Rovers weder moesten sien wat wegh datse neemen souden om ander geld en buyt te soeken, selver Lolonois ook die haer hooft was.



illustratie


Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

landen