Dansen en rhytmen

[p. 88]

Provincie⁺

Heerlen ligt in de avondzon, in de kom van het dal, in grijs gesprei van huizen, waar tusschen door de boombouquetten donker groen met gouden zonnetoppen. De daken van de huizen nat van goudgevloei door de zon, die dalend kwijnt achter de hoogten van den horizont.

De kerkbouw drukt massaal den grond en zwaar staat hij in het midden van het dorp. De uren vallen één voor één uit de blauwe lucht van den hoogen toren, en brandend in het gouden licht staat als een vuur de torenhaan.

Op den muilen weg uit de stad komen één voor één de groentekarren, leeg gekocht. De omnibussen vliegen forsch voorbij in woeste vaart, in stijgend stof.

In zijn rijtuig komt de dokter van zijn verre patiënten en wordt gegroet door de winkeliers en winkelvrouwen, die aan de deuren staan of zitten op de banken voor de huizen in kalm vertel.

Op de stoelen vóór de tafels van het Café Beige zitten samen de griffier, de ontvanger, de apotheker. Zij spre-

+ Frans Erens, Provincie, voor de eerste maal openbaar gemaakt in De Nieuwe Gids, achtste jaargang, dl. I, aflev. 1, oktober 1892, p. 101-102, als het tweede van vier 'Gedichten in proza'; herdrukt in Dansen en Rhytmen, 1893, p. 87-90; idem, 1924, p. 64-65.
In de editie van 1924 alsnog:

p. 88, r. 5: die dalend > ,die dalend

p. 88, r. 10: en brandend > ,en brandend

p. 89, r. 3: grijze haren > ,grijze haren

p. 89, r. 7: provincialen > provincialen,

In de onderhavige editie alsnog:

p. 88, r. 15: patienten > patiënten

p. 89, r. 11: Ja, de provincie enz: begin van nieuwe alinea,

p. 89, r. 22: kamer. > Kamer.

[p. 89]

ken van de stemming in de tweede kamer. De griffier zit redeneerend, pratend altijd door, maar door.

Oude heeren, grijze haren gaan voorbij, zij gaan naar het Café Dirix. Stijf en deftig, eiken avond op hetzelfde uur. Zij spreken over hunne jachten.

De griffier, een kleine man redeneert maar altijd door, los zich voelend onder provincialen, heft hij van den grond zijn beenen, vliegt zijn linkerhand van tafel in de volle woordenrij, met de rechter grijpt hij heftig het gele bier en heeft nauwelijks tijd tot slikken.

Ja, de provincie, dat is zijn terrein, dat voelt hij. Hij spreekt van graven en baronnen. Al is hij niet van adel, toch zegt hij, heeft hij groot respect voor baronnessen en gravinnen. Maar ook wil hij praten met het volk, dat moet je stemmen in de tweede kamer.

Daar komt de deken groot en machtig. De griffier draait op zijn stoel en salueert, dat het stof vliegt van den grond, met het zwaaien van zijn hoed.

Daar komt de pachter van Terlinden. De griffier die vraagt: 'wie is dat?' Hij offreert een glaasje bier, want die pachter die is machtig bij de kiezers. Dat zal helpen voor de Kamer.

Koeien trekken log voorbij in het gewirwar van hun pooten, die in 't gestof verdwijnen en zij vlekken door hun rompen de grijze straat met witte, roode en zwarte kleuren.

[p. 90]

Dames in katoenen zomerkleeren, witte, roode, gele kleeren sleepen 't stof met hun japonnen en op den weg en in de deuren gaan de witte strooie hoeden van de heeren en de petten van de boeren af met een wip of breeden zwaai.

In de verte oefent de fanfare voor het aanstaand Zondagmiddagfeest.

Heerlen rust in 't avondlicht.