De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 19. Brieven 2751-2986

2842 Van Pierre Barbier
Doornik, 9 juli 1533

Hartelijk gegroet, zeergeleerde heer Erasmus. De voornaamste reden waarom ik u geen geld heb gestuurd is dat ik er tot dusver niet over beschikte. Als reden heb ik opgegeven dat u geen kwitantie had gestuurd (of, als u liever wilt, een ontvangstbevestiging), niet als belangrijkste en allesbepalende verklaring waarom ik het gevraagde bedrag niet meteen heb uitbetaald, maar omdat deze omstandigheid mij, zelfs als ik ertoe in staat was geweest, had kunnen weerhouden van een zending. Wie immers zou ooit een som uitkeren zonder enig betalingsbewijs? Maar dit is niet het enige vereiste: degene die betaalt, moet immers ook erkennen dat hij daartoe verplicht is en de middelen hebben om het te doen. Tot dusver had ik niets in handen dat mij dwong te erkennen dat ik iets verschuldigd was en niets waarmee ik kon betalen; hierbij kwam dat een noodzakelijke kwitantie of ontvangstbevestiging ontbrak. Voor dit laatste heeft u nu voldoende gezorgd zodat ik, als ik wil betalen, Laurinus of Schets of zelfs Quirinus bij de hand heb van wie ik een dergelijke kwitantie kan krijgen. De andere twee vereisten vermeld ik niet alsof ik niet zou willen betalen zodra de gelegenheid en de mogelijkheid zich aandienen, maar om te voorkomen dat iemand kan beweren dat Barbier zijn beloften niet nakomt. Ik hoop echter binnenkort uit Spanje een bedrag te ontvangen waarvan ik grotendeels de som kan betalen die u wenst. Dit bedrag had al anderhalf jaar geleden uitgekeerd moeten worden; Petrus Vulcanius

[p. 160]

en Quirinus zelf hebben de opdrachten gezien - de een uw voormalige leerling, de ander ook nu nog uw assistent.

Ik weet niet wie mij zo goed kennen als u, of nog beter dan u, om te kunnen weten dat Erasmus door Barbier wordt uitgelachen.^1. Ik ken namelijk niemand die dit naar waarheid zou kunnen zeggen. Maar ikzelf ga ook niet op zo'n manier met u om (God en mijn geweten zijn mijn getuigen) als zij denken of uzelf vertelt. Ook heb ik hierover nooit een woord gewisseld met Aleandro of Latomus met de bedoeling dat zij iemand ertoe zouden overhalen of zouden ontraden u in deze aangelegenheid tevreden te stellen. In gesprek met mij liet Aleandro zelf, toen hij anderhalf jaar geleden hier was, zich juist dikwijls lovend over u uit. En ook over Lefèvre, wiens naam, hopelijk ten onrechte, al enkele jaren wordt bezoedeld; hem heb ik werkelijk altijd als een vader vereerd.

Wat ik met uw Quirinus heb kunnen afhandelen, kan hijzelf mondeling beter vertellen dan ik het schriftelijk kan uiteenzetten. Gelooft u mij: ik kan pas iets doen wanneer het geld uit Spanje is uitbetaald. Als u verder wilt gaan met onaangename acties tegen mij, neemt u dan alstublieft in overweging op welke gronden u dat zou doen en maakt u de juiste keuze.

Toen ik uit Italië terugkeerde, was ik u buitengewoon toegenegen en ook hier ben ik altijd mijzelf gelijk gebleven, en niemand heeft mij met de bekers van Circe^2. of met andere bekers van de wijs gebracht of veranderd. Ik weet niet wat Hezius of anderen tegen u beramen of waarin zij u tegenwerken. Eén ding weet ik, en u weet het ook: dat wanneer iets in uw boeken mij stoorde, ik niet als een lasteraar ben gaan schimpen, maar mij (zoals het hoort) met aansporingen, verzoeken en smeekbeden tot u heb gericht als een zoon tot zijn vader, als een jongere tot een oudere. Ik zou u mondeling, als u hier aanwezig zou zijn, nog meer kunnen zeggen waarmee afdoende over mij kan worden betuigd dat het nooit in mijn aard of mijn bedoelingen heeft gelegen anders dan fatsoenlijk met ouderen om te gaan. Maar dit is nu niet de plaats om mijzelf aan te prijzen; God is in deze zaak getuige ofwel van mijn schuld, ofwel eerder toch van mijn onschuld. Aan hem laat ik alles over. Of er vergissingen in uw boeken staan, is aan anderen om te beoordelen, want ik matig me niet aan dat te kunnen bepalen. Wel kan ik één ding zeggen: dat ik vaak heb betreurd dat u op zoveel mensen stuitte die zich als uw critici en hekelaars ontpopten; aan hen heb ik soms openlijk weerstand geboden. Zúñiga, die zich in zijn vijandigheid tegen u kennelijk eerder door razernij dan door de rede liet leiden, zal hiervan getuige kunnen zijn.

Het ga u goed. Uit Doornik, 9 juli 1533

1. Vgl. brieven 2763 en 2793.

2. Adagia 3843.

[p. 161]

Pierre Barbier, de uwe als uw eeuwige dienaar

Aan de zeergeleerde en befaamde heer Desiderius Erasmus van Rotterdam, hoogleraar in de heilige godgeleerdheid. Te Freiburg im Breisgau