De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 19. Brieven 2751-2986

2829 Van Viglius van Aytta
Padua, 24 juni 1533

Aan Erasmus van Rotterdam

Hoewel ik op het ogenblik niets had dat het waard was om je over te schrijven, zeergeleerde heer Erasmus, heb ik toch, omdat mijn vriend Florens^1. een brief van zijn vader had gekregen en jou wilde antwoorden, en zijn brief^2. niet gemakkelijk kon versturen zonder een brief van mij, graag die moeite voor hem genomen, vooral omdat jij sinds lang de gewoonte hebt mijn gebeuzel en nietszeggende brieven door de vingers te zien. En als ik niet zou vrezen misbruik te maken van jouw geduld, zou ik nu uitvoerige verhalen kunnen ophangen over wat de broeders augustijnen hier onlangs hebben uitgevoerd; zij hebben hier hun synode gehouden, zoals vorig jaar de karmelieten.

1. Florens van Griboval.

2. Deze brief is niet bewaard gebleven.

[p. 148]

Je zou nauwelijks geloven wat een discussies, of liever woordenwisselingen, zich hier hebben afgespeeld tussen de Italiaanse en Parijse magisters. Aangezien het de gewoonte is dat wanneer stellingen zijn afgekondigd, de monniken van de andere orden bijeenkomen om daarover in discussie te treden, hebben zich hier herhaaldelijk ernstige aanvaringen en hooglopende ruzies met veel geschreeuw voor Scotus en Aegidius^3. voorgedaan. Niettemin betroffen de stellingen bij na alleen de logica en de fysica, ware het niet dat de Parijzenaars een aantal artikelen van Luther afkeurden, en dat een monnik uit Toulouse die stellingen had ingebracht over zogezegd alles wat er te weten valt, zelfs, de goden zijn ons genadig, over het recht, zich tot zijn schande al meteen bij de eerste bijeenkomst overgaf; de man die een universele encyclopedie in het vooruitzicht had gesteld, liet zien dat hij van de afzonderlijke zaken nauwelijks de eerste beginselen had opgedaan. Intussen bespraken zij met elkaar langdurig hun interne aangelegenheden en nadat zij over sommige monniken die schuldig waren aan majesteitsschennis een veroordeling hadden uitgesproken, brak er bijna een oproer uit toen de veroordeelden bescherming zochten bij de scholastici, door wie zij dapper werden gered.

Ik heb hier een tijd lang gelachen om die bonje van de monniken. Logau is kortgeleden langsgekomen en naar Rome vertrokken toen zijn geld op was. Giovanni Crisostomo^4. is naar Ravenna verhuisd. Ik heb de preken van Ambrosius onder me; ik zal zorgen dat je die krijgt wanneer de mogelijkheid zich daartoe aandient.

Er werd verteld dat de paus naar Nice was vertrokken om met de Fransen te spreken over het herstel van zijn waardigheid, maar de zaak is uitgesteld. Overigens is er geen enkel gerucht over oorlog in Italië. Het Turkse leger heeft enkele malen vergeefs geprobeerd zich meester te maken van Koroni op de Peloponnesos. Andrea Doria is te hulp geschoten met de vloot van Genua en die van de keizer. Bembo geniet van zijn rust en wijdt al zijn aandacht aan de geschiedenis van Venetië; hij heeft mij daarvan laten proeven en zal die eerdaags in het licht geven.^5. Ook Baïf zint op een vertrek nadat hij ontslag heeft aangevraagd.^6.

Verder is hier niets te vertellen. Het ga je goed.

Padua, 24 juni 1533

3. Aegidius Romanus.

4. Giovanni Crisostomo Zanchi.

5. Dit gebeurde pas in 1553.

6. Als ambassadeur van Frankrijk in Venetië.