De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 19. Brieven 2751-2986

2804 Van Johann von Vlatten
Hambach, 3 mei 1533

Gegroet. De zeer doorluchtige vorst van Gulik^1. heeft volmondig erkend dat uw betrouwbare, wijze en heilzame raad inzake het geloof en de christelijke godsdienst in zijn landen een zeer gunstige uitwerking heeft gehad op de samenleving, die al op vele plaatsen jammerlijk aan het wankelen was gebracht.^2. Hij weet dan ook niet op welke manier hij in dit sterfelijke leven uw onsterfelijke weldaad naar waarde kan belonen. Niettemin heeft hij, om niet

1. Johan iii van Kleef.

2. Heresbach had in het najaar van 1532 Erasmus bezocht om diens raad in te winnen inzake de hervorming van het kerkbestuur in de verenigde hertogdommen Kleef, Gulik en Berg.

[p. 100]

voor volkomen ondankbaar door te gaan, u een geschenk willen toekennen van dertig Rijnse guldens per jaar, zolang u zult leven (en wij bidden dat dit nog heel lang zal zijn). U moet deze weldaad of beloning, voor wat die waard is, goed opvatten want ze komt voort uit gevoelens van de hoogste toewijding en genegenheid voor u van een voortreffelijk vorst. Onze Karl Harst zal in uw tegenwoordigheid dertig guldens van het juiste gewicht uittellen en u de verordening van de vorst overhandigen, zodat de zaak voor altijd veiliggesteld zal zijn. Hij zal u ook de hoofdstukken van de regeling^3. laten zien en de wens uitspreken dat u bij gelegenheid op heldere en beknopte wijze steun zult willen verlenen aan onze predikers inzake het Onze Vader, het Credo en de geboden van de Heer, aangezien dit niet alleen onze vorst bijzonder welgevallig is, maar ook de almachtige God zou behagen en voor deze landen nuttig en noodzakelijk lijkt.

Helaas zijn diverse weerzinwekkende heiligschenners en vervalsers van Gods woord onze landen binnengedrongen, die tot opperste verwarring van de vrome geesten de aanval richten op het grootse, heilige geschenk van Christus: het heilige lichaam van de Heer, waaraan zij op verfoeilijke wijze een onjuiste, valse betekenis geven. God zal in zijn onmetelijke barmhartigheid op een dag een eind maken aan dit kwaad.

Dat ik tamelijk laat ben met deze mededelingen, komt doordat ik me had voorgenomen de bezorging van mijn brief toe te vertrouwen aan Quirinus Hagius, zodra die uit Engeland was teruggekeerd, uw trouwe assistent aan wie men dergelijke zaken kan overlaten. Maar omdat hij zich te lang bij de Engelsen ophield om uw zaken te regelen, heb ik ervoor gezorgd dat de zaak werd toevertrouwd aan onze Harst. Hij zal u het overige nieuws persoonlijk vertellen. Onze kanselier,^4. een man die u een warm hart toedraagt, wilde u enkele woorden schrijven om duidelijk te maken hoe welgezind hij u is; als hij van zijn missie is teruggekeerd, zal hij u uitvoeriger schrijven. Uw Willem,^5. een vorstenzoon van een zeldzaam goede inborst, wenst u het allerbeste en zendt u duizend groeten. Het ga u goed en blijft u me in uw hart sluiten zoals u doet; maakt u gebruik van uw Vlatten als van een trouwe vriend. Voor de vuist weg geschreven, in Hambach, 3 mei '33

Uw Johann von Vlatten, schoolmeester enz.

Aan de hooggeachte heer Erasmus van Rotterdam, theoloog en eerbiedwaardig vriend

3. De Kirchenordnung van 8 april 1533, door Harst in het Latijn vertaald ten behoeve van Erasmus.

4. Johann Gogreve.

5. Willem v van Kleef, zoon van Johan iii.