De correspondentie van Desiderius Erasmus. Deel 18. Brieven 2516-2750

2664 Van Caspar Ursinus Velius
Innsbruck, 26 juni 1532

Een groet. Ik neem het je niet kwalijk dat je, sinds ik bij jou vandaan uit Freiburg ben vertrokken,^1. niets hebt geschreven. Dat is ook redelijk, want sinds die tijd ben je daartoe niet door mij uitgedaagd, in de eerste plaats omdat je het zo druk hebt, dat je amper de gelegenheid hebt te antwoorden, laat staan dit soort beleefdheden uit te lokken.

Uit de brief die ik een aantal dagen geleden aan Glareanus stuurde, een geleerd en rechtschapen man, heb je natuurlijk al begrepen dat ik om zo te zeggen het houten zwaard^2. heb gekregen en van het onrustige hof, de arena als het ware, naar een veilig en vredig huis ben gegaan. De grootste onder de koningen^3. heeft namelijk de opleiding van de koninklijke kinderen aan mij toevertrouwd, die werkelijk veelbelovend zijn en een voortreffelijke aanleg hebben. Dit luie leventje is evenwel allerminst vrij van zorgen; het is geen lichte taak, zoals jij, met je geweldige belezenheid en ervaring, die uniek zijn, wel kunt inschatten. Zulke kinderen zouden Phoenix of Aristoteles als leermeester moeten krijgen,^4. niet Velius. Maar ik zal toch mijn best doen om de indruk te wekken het enorme vertrouwen dat de vorst in mij heeft gesteld,

1. Zie brief 2543.

2. Dit kreeg een gladiator bij zijn ontslag; zie Adagia 824.

3. Koning Ferdinand.

4. Phoenix was de leermeester van Achilles, Aristoteles van Alexander de Grote.

[p. 286]

niet geheel beschaamd te hebben. Daarbij zul jij me flink van dienst zijn, deels door de voorschriften die je vroeger al voor dit soort werk hebt gepubliceerd,^5. deels door adviezen, die zo goed en nauwgezet moeten zijn als maar mogelijk is; ik vraag je die ruimhartig en bereidwillig te geven en dit werk samen met mij ter hand te nemen. Er is immers niets wat je liever lijkt te willen en waarvoor je je meer lijkt in te spannen dan zoveel mogelijk te betekenen voor het christendom, waarvan het welzijn voor een groot deel op het welzijn en de vroomheid van deze vorsten zal berusten.

Doe de groeten aan Glareanus; ik vind het heel vervelend dat ik niets voor hem heb kunnen doen. Ik zou de voortreffelijke en bijzonder vriendelijke man zoveel als ik kon hebben aanbevolen bij Ferdinand, de beroemde koning; toch denk ik dat hij van zichzelf geliefd en dierbaar is. Het ga je goed, zeer geleerde en vrome Erasmus, en wees ervan overtuigd dat Velius je zeer liefhebbende en hoogachtende vriend is en zal zijn, zolang als hij leeft.

Innsbruck, 26 juni 1532

Ik zou liever uitgebreid persoonlijk met je willen praten dan dat ik iets aan het papier toevertrouw over de man^6. die jou (zo schrijf je) belastert (ik heb af en toe datgene ervaren waaraan hij zijn naam ontleent).^7. Maar als ik iemand tref die betrouwbaar is, zal ik aan hem doorgeven wat hij tegen jou moet zeggen of zal ik zelf schrijven. Maar denk toch niet dat hij zoveel invloed heeft op de volkomen integere vorst, dat deze laatste de achting en bijzondere genegenheid die hij voor jou koestert uit zijn zeer edele hart zal verdrijven. De wreedheid van deze zo droevige tijden, niet de laster van de redelozen, is er de schuld van dat hij niet verder metterdaad zijn uitzonderlijke sympathie voor jou toont. Ik weet precies hoe weinig waarde en geloof die zeer verheven vorst hecht aan de woorden van mensen die jaloers zijn op andermans lof, en omgekeerd ontgaat het me niet hoeveel achting hij voor jou heeft, beslist zeer veel, en hij geeft bij alles blijk van buitengewone standvastigheid.

Je vriend Ursinus

Aan de voortreffelijke en zeer geleerde heer Erasmus van Rotterdam, de grootste retor en theoloog, zijn bij uitstek hooggeachte vriend. Freiburg im Breisgau

5. Velius zal aan Erasmus' Institutio principis christiani (1516) hebben gedacht.

6. Waarschijnlijk is Girolamo Aleandro bedoeld.

7. De (onzekere) vertaling gaat uit van de gissing dat er expertus in plaats van expertis moet worden gelezen en dat Velius doelt op het woord alea, dat, behalve ‘dobbelsteen’, ook ‘risico, gevaar’ kan betekenen.