2654 Van Johann von Vlatten
[Regensburg, ca. juni 1532]
Gegroet, Erasmus, geleerdste onder de stervelingen. Dat de voortreffelijke jonge vorst enz.,Ga naar voetnoot1. die een groot bewonderaar van u is, u nogal laat iets heeft gestuurd, en niet eerder heeft bedankt, lag niet aan zijn aardige karakter en evenmin aan uw onsterfelijke boek, maar aan de werkelijk stupide nalatigheid van degenen die de leiding over hem hebben. Intussen kan de eventuele fout die met dit uitstel is gemaakt, in de loop van de tijd worden hersteld. Dat u de Apophthegmata gaat uitbreiden, zal de vorst veel plezier doen.Ga naar voetnoot2.
De Turken, de grimmigste vijanden van de christenheid, zullen, of we willen of niet, een eind maken aan deze vergaderingen en langdurige beraadslagingen. Een acute kwaal moet met een snelwerkend geneesmiddel worden behandeld; om de vijand schrik aan te jagen zijn er immers geen beraadslagingen, maar wapens nodig. De keizer heeft voor de veiligheid van Duitsland vijfduizend ruiters en twintigduizend infanteristen aan de rijksstanden toegewezen, de Duitse machthebbers achtduizend ruiters en veertigduizend infanteristen aan de keizer. Ik vind het onwaarschijnlijk dat de Bohemers en Oostenrijkers, gezien hun geweldige dapperheid, zichzelf in de steek zullen laten. De paus spreekt veelbelovende woorden. De Franse koningGa naar voetnoot3. weigert ronduit ons te steunen. De Engelse koningGa naar voetnoot4. heeft nog niet besloten wat hij beschikbaar wil stellen. De woiwodeGa naar voetnoot5. probeert met ongelofelijke listigheid partijen te laten ontstaan, en men verwacht dat de Poolse koningGa naar voetnoot6. toeschouwer bij een vreselijke tragedie zal zijn. De godsdienstkwestie zal niet met wapens, maar met een algemeen of nationaal concilie worden beslist. Als de paus een concilie van de hand wijst, hoop ik dat de keizer in deze zeer heilige